آیا از موفقیت می‌ترسید؟

بسیاری از اشخاص هستند که از موفق شدن می‌ترسند و خود را کوچک و نالایق می‌بینند، از طرفی دیگران را هم از تصمیمات مهم و تغییرات کوچک و بزرگ می‌ترسانند و به قول معروف آیه یأس می‌خوانند. این افراد اغلب به خواندن مقالات و کتاب‌های موفقیت و ارتباطات علاقه نشان می‌دهند و گاهی در مجامع دوستانه از تجربیات و توحیه ناکامی‌های خود سخن می‌رانند. دکتر لئون تک نویسنده کتاب ترس از موفقیت، مدعی است که اضطراب ناشی از موفقیت به‌قدری فراگیر است که در جوامع رقابت‌جو می‌توان آن‌را ویژگی هنجار به‌حساب آورد. به‌عبارت دیگر آن‌قدر این پدیده معمول و رایج است که به‌عنوان یک رفتار هنجار در جامعه پذیرفته شده و گاهی هم آن‌را نشانه عقل و احتیاط کاری و زیرکی فرد می‌دانند. در مقابل ترس از موفقیت، ترس از شکست وجود دارد. کسی را به خاطر دست روی دست گذاشتن و تلاش نکردن، و عدم تصمیم‌گیری اگر سرزنش نکنند، پس در برابر ترس از شکست نیز به او حق می‌دهند. فکر می‌کنند اولی خطرش کمتر از دومی است در صورتی‌که شکست از عدم مبادرت به موفقیت کم‌خطرتر است. روزی پادشاهی به وزرای خود گفت: می‌خواهم چند روزی را به استراحت بگذرانم به شما سفارش می‌کنم اگر در مسئله‌ای به تصمیم‌گیری نیاز داشتید و تصمیم گرفتید ولی تصمیم شما اشتباه از آب درآمد شما را می‌بخشم ولی اگر تصمیم نگرفتید، شما را نمی‌بخشم.
تمامی والدین خواهان موفقیت فرزندانشان هستند، اما آن‌چه را که خود از موفقیت آموختند و اینک برای فرزندانشان ترسیم می‌کنند بسیار ترسناک است. آن‌ها بیشتر ناامیدی‌ها و ناکامی‌های حاصل از پیامدهای شکست را درس می‌دهند و ناخودآگاه از این‌که فرزندانشان جرأت بیشتری داشته باشند و در حوزه‌های ناشناخته پیش بروند، ممانعت کرده و از آن‌ها انتقاد می‌کنند و ناراحتی‌ها و ناکامی‌های رقابتی خود را به فرزندانشان نیز منتقل می‌سازند. ترس از موفقیت از دوران کودکی شروع می‌شود. کودکان اشتباه را به خاطر آن‌که مورد انتقاد شدید قرار می‌گیرند بد می‌دانند نه به‌دلیل ماهیت اصلی آن. آن‌ها از بزرگ‌ترهای صاحب اختیار و اقتدار می‌ترسند بنابراین میل به قبول مسئولیت در آن‌ها رفته رفته کاهش می‌یابد. و انگیزه برای موفق شدن در امور تحصیلی و شغلی به خاطر ترس از موفقیت از بین می‌رود. حقارت، عینک ریزبینی است که شما را در جایگاه رفیعی متصور نمی‌سازد. حقارت، ترس از موفق شدن را دامن می‌زند. ”ما کجا و... کجا“ جمله‌ای که زیاد از افراد شنیده می‌شود.
در پایان به این توصیه‌ها برای از بین بردن ترس از موفقیت توجه کنید.
۱) بزرگ‌ترین گناه ترس است، به‌خصوص ترس از موفقیت.
۲) نقاط قوت خود و دیگران را تقویت کنید.
۳) فکر خود را برای کاری‌که انجام می‌دهید تقویت کنید.
۴) میل خود را برای کاری‌که انجام می‌دهید تقویت کنید.
۵) شانه خالی نکنید، از مسئولیت نترسید و دست روی دست نگذارید اولین قدم را بردارید.
۶) برای خود ارزش بیشتری قائل شوید و خودتان را دوست داشته باشید.
۷ ) همیشه به‌خود بگوئید خطر دست روی دست گذاشتن، از شکست خوردن بیشتر است.
● آزمون:
با آن‌که تعریف هرکس از موفقیت ممکن است متفاوت باشد، کسانی‌که از موفقیت می‌ترسند وجوه مشترکی دارند. برای رسیدن به اطلاعاتی در این زمینه، پرسشنامه زیر را تکمیل کنید.
۱) اغلب خودم را برتر از کاری‌که می‌کنم می‌دانم.
درست غلط
۲) از روی عادت نمی‌خواهم کانون توجه باشم.
درست غلط
۳) در اغلب موارد موفقیتم به این دلیل بوده که در زمان مناسب در جای مناسب قرار گرفته‌ام.
درست غلط
۴) وقتی با دیگران رقابت می‌کنم، اغلب ناراحت می‌شوم و احساس گناه می‌کنم.
درست غلط
۵) فکر می‌کنم دیگران اگر مرا بهتر می‌شناختند، به اندازه حالا دوستم نمی‌داشتند.
درست غلط
۶) اغلب این احساس غیرمنطقی به من دست می‌دهد که ممکن است در یک لحظه همه چیزم را از دست بدهم.
درست غلط
۷) اغلب احساس می‌کنم خیلی زود موفق شده‌ام.
درست غلط
۸) در روزهای تعطیل آخر هفته احساس بی‌قراری پیدا می‌کنم.
درست غلط
۹) وقتی کار موفقی می‌کنم و از من تعریف می‌کنند احساس بدی پیدا می‌کنم.
۱۰) نسبت به دوستانم زیاد کرده کرده و زیاد تفریح نمی‌کنم.
درست غلط
● محاسبه امتیازات
برای هر جواب ”درست“ به‌خود ۱ امتیاز بدهید.
▪ امتیاز ۰ تا ۵:
شما می‌دانید که موفق شدن زحمت دارد شما با فکر موفق شدن بسیار راحت هستید.
▪ امتیاز ۶ تا ۱۰:
شما بیش از سایرین از موفق شدن می‌ترسید. شاید از این نگرانید که اگر موفق شوید کانون توجه قرار می‌گیرید. شاید می‌ترسید دیگران به شما غبطه بخورند یا شمارا دوست نداشته باشند و یا مسئولیت‌هائی به شما بدهند که از انجام دادن آن‌ها قاصر باشید.

منبع : کتاب شما کی هستید؟
دکتر سالواتوره اباتو / مهدی قراچه‌داغی
انتشارات پیکان
سعید سالارکیا

منبع : مجله موفقیت