سلامتی در سفر

●چند نكته ساده ولی مهم
هنگامی یك سفر خوش، لذت بخش، خاطره‌انگیز و به یاد ماندنی خواهد شد كه با تندرستی و سلامت جسم و روان همراه باشد.تاكنون از دیدگاه‌های مختلف به این مقوله پرداخته شده و پزشكان و متخصصان هریك به نوعی در این خصوص اظهار نظر كرده‌اند.
در این مقاله دكتر محمدرضا جویا كارشناس مسئول بیماریهای غیر واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی طی مصاحبه‌ای موضوع «سلامتی در سفر» را با دیدگاه وسیع‌تری مورد بررسی قرار داده و برای گروه‌های مختلف نكات ویژه‌ای را متذكر شده است.
●توصیه‌های عمومی در سفر
وی اعتقاد دارد قبل از تصمیم به مسافرت، مسافران عزیز باید نكاتی را مد نظر قرار دهند تا با ایمنی و سلامت جسمی و روانی كافی از لذت سفر برخوردار شوند. به عنوان مثال:
▪از سلامت وسیله‌ی نقلیه‌ی خود اطمینان حاصل نمایند و آن را با بازدید فنی از لحاظ وضعیت موتور، برف پاك‌كن‌ها، چراغ‌ها، ترمزها، لاستیك‌ها، كمربند ایمنی و … بررسی كنند.
▪ از بار زدن اضافه و سرنشین بیش از حد استاندارد، خودداری كنند.
وسایل راحتی و مواد خوراكی لازم و پول كافی همراه داشته باشند.
▪با فكر آسوده از نظر موارد ایمنی در منزل، از خانه خارج شوند و با انجام اقداماتی از قبیل قطع آب و برق و گاز منزل، قفل نمودن درب‌های خانه، سپردن اشیاء قیمتی و پول موجود در خانه به آشنایان نزدیك، اطلاع‌دادن به یكی از همسایگان در سركشی هنگام غیبت صاحب‌خانه، آرامش خود را در سفر حفظ نمایند.
▪جعبه كمكهای اولیه همراه داشته باشند.
▪از وضعیت راه‌ها و آب و هوای جاده‌ها و مسیری كه تصمیم به مسافرت دارند اطلاع حاصل كنند. (از طریق مراكز اطلاع‌رسانی)
▪در صورت امكان یك نقشه‌ی جغرافیایی از شهرهای مورد نظر همراه داشته باشند تا برای بازدید مكانهای دیدنی، پیدا كردن آدرس هتل و یا … دچار مشكل نشوند.
▪مدارك لازم را نظیر كارت ماشین، گواهینامه و… در طی سفر همراه داشته باشند.
●توصیه‌های بهداشتی برای گروه‌های مختلف در سفر
دكتر جویا ابتدا به شرایط ویژه خانم‌های باردار اشاره كرده می‌افزاید:
▪خانم‌های باردار قبل از سفر حتماً باید توسط پزشك معالج معاینه و دستورات لازم برای آنها تجویز شود.
▪در طول سفر در صندلی عقب نشسته و با كمك یك بالش گودی كمر را پر كرده و زانوها را بالاتر از سطح نشیمن قرار دهند و هر یك ساعت به مدت ده دقیقه پیاده شده و چند قدم پیاده‌روی كنند.
▪در طول راه هنگام استفاده از سرویس‌های بهداشتی بین راه رعایت تمام اصول بهداشت فردی را بنمایند.
▪كمربند ایمنی را ببندند.
●توصیه‌های بهداشتی برای بیماران و افراد مسن
كارشناس مسئول بیماری‌های غیر واگیر دانشگاه علوم پزشكی با تاكید به مراقبت از بیماران و افراد مسن در سفر خاطرنشان می‌سازد:
▪در طول سفر در صندلی عقب نشسته و كمربند ایمنی را ببندند.
▪هرگز به مدت طولانی به طور ثابت در اتومبیل ننشینند و تحرك داشته باشند.
▪ از مسافرت لذت ببرند و استرس و اضطراب نداشته باشند.
▪ قبل از سفر با مراجعه به پزشك معالج دستورات دارویی لازم را بگیرند و به اندازه‌ی كافی دارو همراه خود داشته باشند.
▪ همسفران را از بیماری خود مطلع ساخته و در صورت ایجاد علایم و ناراحتی، به آنها اطلاع دهند.
▪ از جابجایی ساك و وسایل سنگین خودداری كنند.
▪ از مصرف غذاهای چرب و شور پرهیز نمایند.
●مراقبت از كودكان در سفر
دكتر جویا با توجه به آسیب‌پذیری كودكان به ویژه در طول سفر اعتقاد دارد:
▪ كودكان نیز باید حتماً در صندلی عقب نشسته و از كمربند ایمنی استفاده كنند.
▪در طول سفر از نظر خطرات ناشی از پایین كشیدن شیشه ماشین و حركات خطرناك مراقبت شوند.
▪برای سرگرمی و آرام سازی كودكان در سفر بهتر است اسباب بازی‌ها و سرگرمی‌های بی‌خطر همراه داشته باشند.
▪مواد خوراكی و آب سالم برای كودكان تهیه شود و در این خصوص دقت كافی داشته باشند.
●توصیه‌های بهداشتی برای مسافران در طول سفر
- از مصرف غذا در اماكن غیر بهداشتی جداً خودداری كنید.
- در هنگام خرید مواد غذایی به تاریخ انقضاء و شماره‌ی ثبت بهداشتی آن دقت كنید.
- از خرید مواد غذایی و فاسد شدنی از فروشندگان دوره‌گرد پرهیز نمایید.
- از قرار دادن مواد خوراكی شسته نشده در مجاورت مواد غذایی پخته و تمیز اجتناب كنید.
- بعد از دست زدن به مواد غذایی خام نظیر گوشت، سبزی، میوه، و پس از رفتن به توالت حتماً دستهای خود را با آب و صابون بشویید.
- از مصرف هر نوع كنسرو و كمپوت كه قوطی آن زنگ زده یا فرو رفته یا باد كرده است، خودداری كنید.
- در طول سفر آب لوله‌كشی مصرف نمایید و در صورت در دسترس نبودن آب مطمئن آن را بجوشانید. (حداقل به مدت سه دقیقه)
- از كشیدن سیگار جداً خودداری كنید.
- در طول راه از پخش و پراكندگی زباله خودداری كنید.
- از مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های نامطمئن و فساد پذیر مثل معجون، شیر موز و غیره پرهیز نمایید.
- با سرعت مجاز در جاده‌ها رانندگی كنید.
- از سبقت غیر مجاز، لج‌بازی با وسایل نقلیه دیگر و… خودداری نمایید.
- در صورت خستگی و خواب آلودگی هرگز رانندگی نكنید.
- فقط در پاركینگ‌ها توقف كنید و به علایم هشدار دهنده در طول جاده توجه نمایید.
- هنگام رانندگی با تلفن همراه صحبت نكنید.
- كمربند ایمنی را در طول راه ببندید و به قوانین راهنمایی و رانندگی احترام بگذارید.
- هنگام رانندگی از خوردن و آشامیدن پرهیز كنید.
- هنگام رانندگی در شب از نور مناسب استفاده كنید.
- با توجه به بروز اكثر تصادفات در پنجاه كیلومتری شهرها از عجله برای رسیدن به مقصد خودداری نمایید.
- در صورت استفاده از عینك آن را فراموش نكنید و در آفتاب از عینك آفتابی در حین رانندگی استفاده نمایید.
- از مصرف هرگونه داروی خواب‌آور (قرص‌های مسكن، شربت‌های دارای مواد خواب‌آور و…) خودداری كنید.
- در صورت داشتن بیماری، حتماً دیگران را مطلع كنید و در صورت بروز علایم اتومبیل را در پاركینگ متوقف كنید و استراحت نمایید.
و بالاخره دكتر محمدرضا جویا برای مسافرانی كه قصد سفر به نقاط مختلف دارند به ویژگی مناطق خاص اشاره كرده می‌گوید:
▪ اگر مسافران به دریا می‌روند باید محل مناسب و بهسازی شده را برای شنا پیدا كنند و مراقب كودكان باشند كه از ساحل دور نشوند.
▪ به همین ترتیب در مناطق كوهستانی و مرتفع برای جلوگیری از سقوط كودكان در بلندیها خیلی مراقب باشند.
▪ در مناطق جنگلی از هرگونه آتش سوزی اجتناب كنند و مراقب گم شدن در جنگل باشند و احترام به طبیعت گذاشته و شاخه‌های درختان را نشكنند.
▪ در مناطق دارای آب ناسالم و مشكوك و شیوع بیماری اسهال حتماً آب سالم همراه داشته باشند.
▪مواد غذایی خام و ظروف را با آب سالم شستشو دهند.
▪ در نقاطی كه دارای حشرات، جوندگان و خزندگان یا حیوانات وحشی می‌باشند از بچه‌ها مراقبت كنند و اجازه ندهند در مناطق مشكوك و پرخطر گردش كنند.
▪ در اماكن غیر بهداشتی اقامت ننمایند و سعی كنند به صورت گروهی و دسته جمعی حركت كنند و از اتومبیل دور نشوند.
▪ در مناطق مالاریا خیز نیز از لباس‌هایی كه بدن را كاملاً بپوشاند استفاده كنند و در زیر توری استراحت كرده و از حشره‌كش‌ها و دور كننده‌های حشرات استفاده نمایند.
●سازمان‌هایی كه باید در سلامتی مسافران در سفر مداخله نمایند
به اعتقاد دكتر جویا مراكز بهداشتی درمانی، هلال احمر، پلیس‌راه، سازمان هواشناسی، اداره راه، مخابرات و… باید اطلاع‌رسانی كافی در خصوص بسته خدمات، آدرس و تلفن‌های مراكز داشته باشند.
هماهنگی لازم بین همه‌ی ادارات در خصوص ارایه خدمات و ایجاد ستاد مشترك برای تامین سلامت مسافران در سفر وجود داشته باشد.
در فصول پر مسافرت نیروها به صورت آماده‌باش و آموزش دیده باشند.مراكز و پایگاه‌ها و وسایل نقلیه ادارات ذی‌ربط باید مجهز و با امكانات كافی آماده‌ی ارایه خدمات باشند (پایگاه‌های راهداری، پایگاه‌های امدادی و هلال احمر آمبولانس‌های بین جاده‌ای، استراحت‌گاه‌های بین راهی، نظارت از مراكز تهیه و توزیع مواد غذایی در بین راه و…)
اعلام مراكز ارایه‌ی خدمات و توزیع مواد غذایی بهداشتی و مورد تایید در طول جاده‌ها نیز به عهده معاونت بهداشتی هر استان است كه می‌تواند سلامت مسافران را در طول سفر تضمین نماید.

پروین محمدی

منبع : روزنامه جوان