آسمــان آبـی

هیچ وقت فکر کرده‌اید که واقعاً چرا آسمان بالای سرتان، آبی است؟!
رنگ آبی آسمان در روز و همچنین قرمزی آن در موقع غروب خورشید؛ مربوط به پدیده پراکندگی نور است. موقعی که خورشید از جو عبور می‌کند قسمتی از آن جذب مولکول‌های هوا می‌شود و این مولکول‌ها با ارتعاش خود می‌توانند نور را در جهت‌های دیگر تابش کنند؛ در اجسام بلوری کامل؛ امواج تابشی به وسیله مولکولها و اتم‌های جسم در جهت تابش اصلی بیشترین شدت را دارا می‌باشد در صورتی که در اجسام گازی به دلیل عدم وابستگی مولکولها به یکدیگر؛ و زیاد شدن فاصله نوسانات، بارهای الکتریکی مستقل از یکدیگر بوده و هر یک از آنها مشابه یک آنتن بسیار کوچکی است که در جهت معینی از خود موج تابش می‌کند این جذب نور به وسیله مولکول‌های گازی و پخش مجدد آن در تمامی جهات را پراکندگی نور می‌نامند.
براساس تئوری پراکندگی نور حدود فرکانس طبیعی نوسانات الکترون‌های مولکول‌های هوا با فرکانس نورهای ناحیه بنفش و آبی بیشتر مطابقت دارد. از این‌رو، وقتی نور خورشید به مولکول‌های هوا برخورد می‌کند؛ فرکانس‌های آبی که به فرکانس طبیعی الکترونها نزدیکتر است جذب شده و باعث نوسان آنها می‌شود. نوسان این الکترونها امواجی با همان فرکانس ایجاد می‌کند که این امواج در تمامی امتدادها پراکنده شده و به چشم ناظر می‌رسند و در نتیجه آسمان به رنگ آبی دیده می‌شود...
در مورد علت روشنایی قبل از طلوع خورشید (فلق) و روشنایی بعد از غروب خورشید (شفق) چه می‌پندارید...؟! علت هر دو پدیده این است که بازتاب نور نامنظم می‌باشد... زیرا وجود گرد و غبار در هوا و همچنین وجود مولکول‌های هوا و بخار آب و گازهای دیگر باعث این بازتابش‌های نامنظم می‌شود.

فریبا جلیل دوختی ممقانی ـ دبیرستان نرجس ـ منطقه ۲ تهران

منبع : روزنامه اطلاعات