سپهبد امیرحسین آزموده

امیرحسین آزموده در سال ۱۲۸۷ ش در تهران متولد شد. او پس از طی تحصیلات ابتدایی و متوسطه به ارتش و دانشگاه جنگ وارد شد و پس از فراغت از تحصیلات نظامی، در رشته حقوق دانشگاه تهران تحصیل كرد. در سال ۱۳۰۸ به درجهٔ ستوانی و در سال ۱۳۱۹ به درجه سرگردی ارتقا یافت. به مناسبت تحصیل در رشتهٔ حقوق در دادستانی ارتش مشغول به كار شد اولین محاكمهٔ شاخصی كه او در آن حضور یافت، محاكمهٔ سرتیپ علی‏اكبر درخشانی.
فرمانده لشكر آذربایجان، به جرم تسلیم شدن در مقابل ارتش پیشه‏وری در سال ۱۳۲۶ بود. آزموده در این محاكمه سمت معاونت دادستان را داشت. تا سال ۱۳۳۰ همچنان در این سمت فعال بود و در فروردین ماه ۱۳۳۰ به درجهٔ سرتیپی ارتقا پیدا كرد.
او كه از مخالفان دولت دكتر مصدق بود بلافاصله پس از كودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ به دادستانی ارتش منصوب شد. در ۲۴ شهریور ماه ۱۳۳۲ پس از تشكیل اولین جلسه بازپرسی از دكتر مصدق، او را به جرم سوءقصد علیه حكومت و برهم زدن اساس حكومت و ترتیب تاج و تخت و تحریص مردم به مسلح شدن علیه سلطنت محكوم شناخت و در پنجمین جلسهٔ بازپرسی آزموده در كیفرخواست خود علیه دكتر مصدق و سرتیپ ریاحی پس از عنوان كردن عناوینی چون “نخست‏وزیر و وزیر دفاع ملی در روز تخت‏خواب دمیده“، “یاغی“ و “خودسر“ برای دكتر مصدق، او را خائن شمرد و برای هر دو نفر تقاضای اعدام كرد.سرانجام پس از برگزاری ۳۵ جلسه دادگاه “آیشمن ایران“ دكتر مصدق را به دو سال حبس مجرد محكوم كرد. برخوردهای لفظی بین دكتر مصدق و آزموده از مواردی بود كه بر جذابیت این محاكمه افزوده بود.
در سال ۱۳۳۳ بار دیگر آزموده دادستان ارتش، با صدور حكم اعدام دكتر حسین فاطمی بر كراهت خود در بین مردم افزود. در مهر ماه ۱۳۳۳، در مراسم اعدام افسران توده‏ای چون سرهنگ سیامك و سرهنگ مبشری حضور یافت. سرتیپ امیرحسین آزموده در سال ۱۳۳۴ به درجهٔ سرلشكری ارتقا یافت و در دی ماه همین سال به عنوان دادستان حكم اعدام سیدمجتبی نواب صفوی، ذوالقدر و سیدمحمد واحدی از فدائیان اسلام را به اتهام برهم زدن اساس حكومت و تحریص مردم به مسلح شدن و حمل اسلحهٔ غیرمجاز صادر كرد.
پس از شكست كودتای سرلشكر محمدولی قره‏نی و دستگیری وی، آزموده او را به سه سال حبس و اخراج از ارتش محكوم كرد. او این حركت قره‏نی را خطرناك‏تر از اقدام سازمان نظامی حزب توده اعلام كرد. سرتیپ آزموده در سال ۱۳۳۹ به درجه سپهبدی ارتقا یافت. یك سال بعد، دولت دكتر امینی، عده‏ای از امرای ارتش را به اتهام سوءاستفاده از مقام و حیف و میل اموال عمومی دستگیر كرد كه باعث شد آزموده به عنوان دادستان ارتش اعتراض كند و از سوی دیگر او مخالف اعاده دادرسی سرلشگر قره‏نی بود و این علل باعث شد تا به نشان اعتراض، تقاضای بازنشستگی كرد كه با این خواستهٔ وی موافقت شد.
پس از بازنشستگی، علیه دولت دكتر امینی اعلام جرم نمود و این اعلام جرم باعث دستگیری او در ۲۹ خرداد ۱۳۴۰ شد. دستگیری آزموده رضایت بسیاری را جلب كرد ولی مدت حبس او چندان طولانی نبود. امیرحسین آزموده كه از بستگان نزدیك جمشید آموزگار بود پس از خروج محمدرضا پهلوی از ایران به فرانسه پناهنده شد و در سال ۱۳۷۷ فوت كرد. از وی ۵۳ برگ سند در موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران موجود است كه موضوعات آن حكم ترفیع، جلسات نظامی و اسناد ملكی می‏باشد.

منبع : مطالب ارسالی