اروپا از «بزرگ شدن» می ترسد

«واسیل ایوانف» از اهالی بلغارستان ، شغل پرمخاطره ای را انتخاب كرده است . او به عنوان گزارشگر تحقیقی ایستگاه تلویزیون ملی ، به اطلاعات زیادی درمورد فساد مقامات مسؤول و باندهای تبهكار در كشور دست یافته است . این اطلاعات ، زندگی او را با تهدید مواجه كرده است . در اوایل همین ماه ، افراد ناشناس یك بمب در كنار خانه او در صوفیه منفجر كردند. در این انفجار به كسی آسیب وارد نشد اما وی اكنون تحت محافظت پلیس قراردارد . این نخستین بار نیست كه چنین اتفاقی می افتد . ایوانف می گوید : «این اقدام ،جنایتی علیه روزنامه نگاران و آزادی بیان بود . »
این یك نقطه ضعف برای بلغارستان به شمار می آید . به علاوه آنكه انفجار بمب نیز به فهرست طولانی جرائم پشت پرده در این كشور كه صدمه زیادی به اعتبار آن وارد كرده است ، اضافه می شود و این اتفاق درست در زمانی بوقوع می پیوندد كه كشور خود را برای پیوستن به اتحادیه اروپا آماده می سازد . تلاش این كشور و رومانی برای مهار فساد و جرائم سازماندهی شده ، بهانه دیگری را برای سیاستمداران غربی فراهم كرده است تا بر نگرانی ها در مورد گسترش جبهه شرقی اتحادیه اروپا بیفزایند . كمیسیون اروپا ماه آینده گزارشی منتشر خواهد كرد تا عضویت این دو كشور را كه درحال حاضر برای اول ژانویه ۲۰۰۷ در نظر گرفته شده ، برای یكسال دیگر به تعویق اندازد . مقامات رسمی می گویند هیچگونه تضمینی برای ورود این دو كشور به باشگاه بروكسل ، بدون بهبود سابقه آنها وجود ندارد .« اولی رن» ، مرد شماره یك در توسعه اتحادیه اروپا می گوید «هیأت داوری هنوز براین عقیده است.»
رأی هیأت منصفه هرآنچه كه باشد ، درمركز توجه همه كشورهای حوزه بالكان قراردارد . رومانی اكنون از یك امتیاز برخوردار است و آن را مدیون اشتیاق دولت اصلاح طلب به ریاست «ترایان بازسكو» است كه تلاش فراوانی برای پاكسازی سیستم قضایی كشور و طرد مقامات فاسد داشته است . اما موفقیت آن در به دست آوردن عضویت ، حتمی نیست . در عین حال ، كشورهای دیگر نیز برای به چنگ آوردن عضویت احتمالی در اتحادیه اروپا و پیوستن به یك خانواده بزرگتر اروپایی صف كشیده اند و آن را پاداشی برای درپیش گرفتن رفتار دموكراتیك خود می دانند . كروواسی و تركیه پیش از این در میان فهرست نامزدهای رسمی ، جایگاه خود را به دست آورده اند . بقیه كشورها نیز باوجود گرایشهای مخالفت آمیز در پایتخت های غربی، مشتاقانه منتظر نوبت خود هستند . چگونگی برخورد با بلغارستان و رومانی، نشانه ای مأیوس كننده و یابرعكس،امید بخش برای آنان خواهد بود .
بلغارستان یك نمونه قابل تأمل و در دسترس است . روشن است كه صوفیه باید اقدامات زیادی به ویژه درمورد حاكمیت قانون انجام دهد. مطابق یك ارزیابی كه چندی پیش انجام شد ، نزدیك به ۶۰ درصد از مردم بلغارستان معتقدند كه قضات آنها فاسد هستند . دولت نیز پیشرفت چندانی در مبارزه با جرائم سازمان یافته نداشته است . وزارت كشور بلغارستان ۱۵۶ قتل زنجیره ای را در ۵ سال گذشته ثبت كرده كه بسیاری از آنها دولتی بوده اند . اسناد مشخص نیستند .«بویكو تودوروف» از مركز مطالعات دموكراسی در صوفیه چندی پیش گزارش وقایع را به ترتیب زمانی، منتشر كرد و آنها را« نهادینه سازی وسیع فساد سیاسی كشور نامید» .
درعوض ، رومانی در همسایگی بلغارستان امتیازاتی را در بروكسل به دست آورده است . دادستان ها در بخارست سرانجام موفق شدند با فرهنگ قدیمی رفیق بازی در افتند . در رأس فهرست آنها «آدریان ناستاز» ، نخست وزیر سابق قراردارد كه ماه گذشته و به دنبال اتهامات مربوط به زدوبند های معاملاتی مشكوك، استعفای خود را به عنوان سخنگوی پارلمان تقدیم كرد . بروكسل هنوز متقاعد نشده است و در انتظار محكومیت های بیشتری از جمله پیشرفت در مبارزه با قاچاق انسان است .
باوجود همه اینها ، ناظران اتحادیه اروپا انتظاردارند كه هردوی این كشورها درماه ژانویه اجازه ورود به اتحادیه را به دست آورند . مقامات رسمی اتحادیه نگران این مسأله هستند كه تأخیر در پذیرش بلغارستان و رومانی مانعی برسرراه ادامه روند اصلاحات باشد و زمینه های احتمالی برای مخالفت با اتحادیه را بوجود آورد. رادوموتوك از بنیاد جامعهٔ باز در بخارست می گوید كشورهای اروپای غربی شاید «زحمت گسترش» را تجربه كنند «اما در اینجا یك خطر وجوددارد و آن عدم توانایی در تكمیل این روند است .» احتمال دیگر آن است كه اتحادیه اروپا هردوی این كشورها را بپذیرد اما مانع دستیابی آنها به برخی امتیازات ، حتی برخی یارانه ها شود و این امر را به دستیابی آنها به پیشرفت های بیشتر موكول كند .
به هرطریق ، مباحثات درمورد رومانی و بلغارستان آشكارا یادآور اظهارات مخالفت آمیز و خشن در پایتخت های اروپایی است . آشوب هایی كه تابستان گذشته توسط جوانان عرب در پاریس به راه افتاد به علاوه حملات تروریستی در لندن و مادرید ، سبب افزایش وحشت عمومی از بیگانگان اخلال گر شد . همواره به نگرانی های ناشی از توسعه انفجارگونه ای كه در زمان پذیرش ده عضو جدید در سال ۲۰۰۴ مشاهده شد ، به عنوان دلیل عدم تأیید قانون اساسی اتحادیه اروپا در فرانسه و هلند در سال گذشته اشاره می شود .آخرین نظرسنجی نشان داد كه نزدیك به ۶۰ درصد آلمانی ها با گسترش بیشتر اتحادیه اروپا ، از جمله پذیرش عضویت بلغارستان و رومانی مخالف هستند .
با افزایش عدم تحمل عمومی، شمار فزاینده ای از سیاستمداران از برقراری یارانه های بیشتر اتحادیه اروپا در آینده ، برای كشورهای فقیرتر گله مندند . در فرانسه و آلمان، یعنی كشورهایی كه وحشت از جهانی شدن در آنها عمیق تر می شود ، اندیشه رویارویی با رقابت بیشتر ، این بار در درون اروپا ، تنها گرایشات ضدگسترش اتحادیه را حادتر می كند . «فیلیپ دوست بلازی» ، وزیرخارجه فرانسه ماه گذشته گفت : « در سیاست ، رأی دهنده هیچگاه اشتباه نمی كند. ما نباید نسنجیده به سوی گسترش اتحادیه قدم برداریم.» تعجب آور نیست كه در چنین جو تازه ای ، پارلمان اروپا چندی پیش قطعنامه ای را به تصویب رساند كه درمورد «گسترش نامحدود» هشدار می داد . وزیران اتحادیه اروپا می گویند بروكسل دست كم باید موضوع گسترش را تازمان یافتن راه حل برای مسائل ملال آور اما بغرنج داخلی ، به تعویق اندازد . مسائلی نظیر این كه چگونه می توان در سیستم رأی گیری اتحادیه تغییراتی بوجودآورد كه تعادل لازم قدرت در میان كشورهای بزرگتر و كوچكتر برقرار شود .
برای برخی ، همه اینها از عقب نشینی اروپا از جدی ترین آرمان خود حكایت می كند . به مدت چندین دهه ، گسترش اتحادیه اروپا ابزار سیاستگذاری حیاتی برای ارتقای سطح رفاه و ثبات در سراسر قاره بوده است . دموكراسی ، به عنوان انگیزه ای برای عضویت ، در كشورهای پرتقال و اسپانیا در دهه ۸۰ تحكیم شد و بنابراین می توان پیش بینی كرد كه این امر صلح را در كشورهای بالكان به ارمغان خواهد آورد. كشورهایی كه جنگ آنها را پاره پاره كرده است . آنچه كه آشكار می شود عبارت است از یك توافق عمل گرایانه . از میل فراوان برای چشم پوشی از اروپای فراگیر ، كاسته شده است و در عوض روشی معقولانه تر جایگزین شده است.« جان ویرسما» ، عضو سوسیالیست آلمانی در پارلمان اروپا می گوید «همه اینها در آینده بسیار آهسته تر انجام خواهد گرفت . دیگر گسترش وسیع وجود نخواهد داشت و ما درمورد شرق تا جای معینی پیش خواهیم رفت . »
این به معنی عقب گرد از تعهدات موجود نیست ، بلكه پیشنهاد می كند كه عضویت كشورهای مشتاق نظیر مالدیو، گرجستان و اوكراین برای مدت نامعلومی به تعویق بیفتد . در نتیجه معیارهای پذیرش افزایش خواهد یافت. از این به بعد بروكسل خواهان حصول اطمینان از تطابق متقاضیان ، با استانداردهاست ، قبل از این كه عضویت آنها پذیرفته شود .« جورجانا نوچه وا » از مركز مطالعات سیاسی اروپا در بروكسل می گوید «كمیسیون ، دیگر به دنبال تعهدات نیست ، بلكه به دنبال تحقق آنهاست . » بنابراین ، بلغارستان و به میزان كمتر رومانی ، بایدخود را خوش شانس بدانند . اروپا در آینده دیگر جایی برای كشورهایی باچنین مشكلات حل نشده ای نخواهد داشت .

ترجمه : فاطمه موثق نژاد
نیوزویك

منبع : روزنامه ایران