بزرگداشت/درگذشت آرتور شاولو و تولد باری شارپلس

پنجشنبه گذشته نیز سالروز تولد باری شارپلس بود. وی كه در ۱۹۴۱ به دنیا آمد نیمی از سهم جایزه نوبل شیمی سال ۲۰۰۱ برای فعالیت های خود در زمینه واكنش های اكسیداسیون كاتالیز شده كایرال را به خود اختصاص داد. نیمی دیگر از جایزه نوبل شیمی این سال مشتركاً به ویلیام ناولس و ریوجی نویوری اختصاص یافت كه در زمینه واكنش های هیدروژن دار كردن كاتالیز شده كایرال فعالیت كردند. لازم به ذكر است كه كایرالیته خاصیتی از گروهی از مواد است كه به رغم داشتن فرمول شیمیایی یكسان و ساختار مشابه در بعضی شرایط خاص واكنش های متفاوتی از خود نشان می دهند یا واكنش های یكسانی را با سرعت های متفاوت اجرا می كنند. برای آنكه درك درست تری از این رفتار به ظاهر عجیب داشته باشیم، می توانید دست چپ و راست خود را یك بار دیگر به دقت نگاه كنید. به رغم آنكه دست چپ و راست شما دقیقاً مثل هم و اندازه هم است اما نمی توانید دست كش دست چپ خود را در دست راست كنید. دلیلش هم این است كه دست چپ و راست شما دقیقاً مثل هم نیستند، بلكه تصویر آینه ای یكدیگرند. مولكول هایی كه نسبت به یكدیگر كایرالیته داشته باشد، تصویر یكدیگر در آینه هستند.

منبع : باشگاه اندیشه