چاره نگرانی های مردم در نهج البلاغه

همه پریشانند و در فكر علاج لكن چاره را نمی دانند، تنها رهاننده بشر از پریشانی به دقت خواندن و عمل به فرمایش های حضرت امیرالمومنین - علیه السلام - در نهج البلاغه است كه همه نگرانی ها را برطرف نموده مردم را به راه سیادت و سعادت سوق می دهد.
دنیای امروز را تباهكاری، ستمگری، دورویی، خودخواهی، بدبختی به جایی رسانده كه زندگی افراد آن تیره و تار شده، آسایش، دادگری، یگانگی، آشتی، نیك بختی در جهان برقرار نمی گردد مگر به پیروی جهانیان از گفتار و كردار امیرالمومنین- علیه السلام - كه نمونه از آن را سید شریف رضی در كتاب مقدس نهج البلاغه گرد آورده و چون در همین مختصر از جمیع شئون زندگی چیزی فروگزار نشده سیادت و سعادت و عمل كننده را ضامن است، زیرا این كتاب نتیجه گفتار همه پیغمبران و راهنمای درك معانی و حقایق قرآن كریم و نجات دهنده گمراهان و گرفتاران است.
این گفتار روی دو پایه برهان عقل و علم استوار است و ما لاف نزده و گزاف نگفته ایم اگر باور ندارید برجستگان و دانایان خود را در مجلسی گرد آورید تا اثبات نموده به خواص و عوام بفهمانیم: هر كه طالب خیر و نیكویی و آسایش و خوشی است بایستی كتاب نهج البلاغه را (كه پس از قرآن كریم و سخنان پیغمبر اكرم در جهان مانند ندارد) مورد مطالعه و سرمشق و دستور زندگانی خویش قرار دهد، بنابراین باید:
پادشاهان و وزرا و رجال سیاسی بخوانند تا استقلال و تمامیت كشور را حفظ نموده و به وظایف خود و طرز سلوك با رعیت پی برند، وكلا بخوانند تا از بدعت (احداث چیزی در دین كه از دین نبوده) دوری گزیده به دستور دین رفتار نمایند، حكمرانان و روسای هر شهر بخوانند تا رفاه و آسایش خود و كسانی را كه به آنان سپرده شده فراهم سازند. امرای لشكر و افسران و سربازان بخوانند تا آماده حفظ حدود و ثغور كشور بوده و در كارزار همیشه فتح و پیروزی را دریابند، ستمگران و بیچارگان بخوانند تا كیفر ستم و پاداش شكیبایی را دانسته عبرت گیرند، اغنیا و فقرا بخوانند تا كبر و سرفرازی و رشك و پستی را از خود دور سازند. علما و دانشمندان بخوانند تا از همه دانش ها بهره مند گردند، مجتهدین عظام بخوانند تا راه استنباط احكام الهی را بیاموزند، مبلغین و تربیت كنندگان مردم عوام بخوانند تا دین را به دنیا نفروخته، رضای حق را به دست آورده سعادتمند شوند. وعاظ و گویندگان بخوانند تا طریقه وعظ و خطابه را آموخته وقت خود و شنونده را با سخنان بیهوده و ژاژ تلف نكنند مولفین و نویسندگان بخوانند تا مهمل نبافند و عفت قلم را حفظ نموده، مطالبی بنویسند كه خود و اعقابشان به آن فخر نمایند. فصحا و بلغا و ادبا و خطبا بخوانند تا از خرمن فصاحت و بلاغت و شیرینی كلام آن خوشه ها بردارند. تجار و كسبه و اطبا بخوانند تا در داد و ستد و طبابت خدا را در نظر داشته سود حلال به دست آرند كه نزد خدا و خلق شرمنده نباشند. قضات و وكلای دادگستری و صاحبان محاضر رسمی بخوانند تا در دادرسی ها و معاملات برای چند ریال پول حكم به ناحق ندهند و خلافی ننویسند و از عاقبت آن بپرهیزند. دانشجویان و هوشمندان بخوانند تا از شاخه های درخت دانش میوه چیده غولان و نادانان و گمراهان و گمراه كنندگان را در هر لباس بشناسند، جوانان بخوانند تا طراوت جوانیشان را در راه های بیهوده از دست ندهند، كارگران و رنجبران و بیابان گردان و رانندگان (كه كمتر وسیله و وقت كسب اطلاع دارند) بخوانند تا از خواندن آن همه چیز به دست آورند، طبیعیین و مادیین و فلاسفه بخوانند تا از تاریكی هایی كه به آن گرفتارند رهایی یافته به مبدا و معاد آشنا گردند، یهود و نصاری و مجوس بخوانند تا راه سعادت را در آن دیده با كتاب های خود مطابقه كرده حق و حقیقت را دریابند. گمراه كنندگان بخوانند تا از بد عاقبتی و رسوایی ترسیده بیش از این در اغفال ساده لوحان سعی ننمایند، گمراه شدگان بخوانند تا از راه كجی كه آنان را به آن سوق داده اند بازگشته گرد هر نادرست هواپرست نگردند، زهاد و پارسایان بخوانند تا زهد و تقوای حقیقی را در روش پیشوای متقیان دیده و به راه های كج پا ننهند و از رنج خود نتیجه بگیرند، باسوادان برای بیسوادان بخوانند تا آن را به تحصیل دانش و بردن لذت سواد و اطلاع به وظایف دین و دنیا آگاه سازند، خلاصه جمیع افراد بشر باید بخوانند تا سعادت همیشگی و ترقی دنیا و آخرت را از آن بیابند.

مرحوم فیض الاسلام (شارح نهج البلاغه)

منبع : روزنامه جوان