اینجا سرطان، صدای ما را از گردن می‌شنوید

پیدایش یك غده در گردن نشانه بیماری‌های گوناگون است و در بعضی موارد می‌تواند زنگ خطر سرطان باشد
گردن از محل‌هایی است كه به دلیل در معرض دید بودن، به آسانی می‌توان ضایعات آن را تشخیص داد. پیدایش یك غده در گردن نشانه بیماری‌های گوناگون است و در بعضی موارد می‌تواند ناقوس سرطان را به صدا در آورد.
شما چند سال دارید، مرد هستید یا زن؟ دختر خانم یا آقا پسر؟ غده در كجای گردن شما پیدا شده است؟ در جلوی گردن، در قسمت‌های طرفی گردن یا پشت گردن؟ پاسخ شما هر چه باشد، جواب ما هم متفاوت خواهد بود.
● غده و كودك
اگر كودك و نوجوان خود را خوب معاینه كنید در تعداد زیادی از آنها غدد كوچكی پیدا می‌كنید كه در قسمت‌های طرفی گردن قابل لمس هستند. این غدد می‌توانند در جلو و یا عقب عضله اصلی گردن كه به طور كامل قابل مشاهده است، لمس شود. اینجا محل پیدا شدن غدد لنفاوی است كه به دلایل گوناگون بزرگ می‌شوند. در نوجوانان و كودكان مهم‌ترین دلیل بزرگی این غدد لنفاوی در گردن، فرآیندهای التهابی است. این غدد به طور معمول كوچك هستند و از یك سانتی‌متر بزرگ‌تر نیستند. به فرزند دلبندتان اطمینان بدهید كه با توجه به كوچكی غدد لنفاوی و متعدد بودن آنها، مشكل جدی وجود ندارد و این غدد پس از مدتی كوچك‌تر شده و یا از بین می‌روند.
● غده و خانم جوان
وجود همین غدد لنفاوی در یك خانم جوان كه سن نوجوانی را پشت سر گذاشته، به خصوص اگر بزرگ‌تر از یك سانتی‌متر باشد و متعدد شده باشند، نیازمند بررسی‌های جدی‌تر است. در این‌گونه موارد به سراغ سایر اعضا می‌رویم. اگر بیمار كم خون شده، رنگ او زرد یا پریده است و تب می‌كند و یا نمی‌كند، هر یك نشانه‌ای متفاوت از یك بیماری هستند. علل مهمی كه این غدد را بزرگ می‌كند عبارت‌اند از: سل كه به طور معمول به سل غدد لنفاوی معروف است و سل گاوی نیز گفته می‌شود. این غدد با انتقال باسیل سل از حیوانات بزرگ شده، نشانه‌های عمومی سل در آنها وجود ندارد و خطر انتقال هم برای دیگری موجود نیست.
سایر بیماری‌های خوش خیم مثل ساركوئیدوز هم می‌تواند غدد لنفاوی را بزرگ كند.
گاهی عفونت یك دندان نهفته هم با بزرگی غدد لنفاوی همراه می‌شود.
تشخیص قطعی در این موارد نمونه‌برداری از غدد به وسیله جراح است اگر چه در معاینه هم می تواند تا حدودی به تشخیص برسد.
● زنگ خطر سرطان
بزرگی غدد لنفاوی گردن، بدون درد، به خصوص اگر با كم‌خونی همراه باشد در خانم‌های جوان و یا مردان جوان می‌تواند زنگ خطر سرطان باشد. بررسی این بیماران به وسیله همكاران متخصص ضروری است و تشخیص قطعی آن هم، نمونه‌ برداری از سوی جراحان است. سرطان غدد لنفاوی در جوانان لمفوما خوانده می‌شود كه می‌تواند از نوع هوچكین و یا غیر از آن باشد.
درمان سرطان غدد لنفاوی با شیمی درمانی است و جراحی تنها برای تشخیص اولیه به كار می‌رود. سرطان غدد لنفاوی از نجیب‌ترین سرطان‌ها به حساب می‌آیند و با تشخیص و درمان به موقع بیمار می‌تواند زندگی عادی خود را داشته باشد. سرطان سیستم لنفاوی به‌خصوص در سنین بالا می‌تواند بدون بزرگی غدد لنفاوی هم ایجاد شود. در هر حال این نوع سرطان نجیب بوده و قابلیت درمان مناسب را دارد.
● غده و سالمند
اگر سن شما از ۵۰ سال گذشته است و به طور ناگهانی یك غدد لنفاوی بزرگ در گردن پیدا ‌كنید، لازم است به دنبال علت آن بروید. در بعضی مواقع علت این بزرگی در حلق شماست به خصوص اگر اهل استعمال دخانیات باشید. گاهی در تیرویید است و زمانی دورتر از آن و خبر از بعضی سرطان‌های داخل شكم می‌دهد. وقتی صدای شما برای دومین بار دورگه می‌شود یعنی یك بار در هنگام بلوغ و یك بار هم در ۵۰ سالگی و بالاتر كه اوج رسیدگی یك انسان است باید فكر كنید سیگار برایتان زحمت درست كرده است. البته منظور این نیست كه سرماخوردگی‌ها و لارنژیت‌های ویروسی را فراموش كنید ولی به هر حال در غیر این موارد باید به فكر بدخیمی‌ها باشید. زنجیره لنفاوی در گردن به دلیل ارتباطی كه به داخل دهان و حلق و حنجره، قفسه صدری و شكم دارد می‌تواند نمایانگر وضعیت این احشا و اعضا باشد.
اگر نوه خود را كه چند ماهی از عمر او گذشته است بغل می‌كنید و متوجه بزرگی یك طرفه گردن او می‌شوید، اشتباه نكرده‌اید، ممكن است این بزرگی‌ها اشكالات مادرزادی گردن باشد. به طور معمول توده‌های گردنی در این سن توخالی بوده و خوش خیم هستند. نباید در مورد آنها نگران شد. اگر چه در بعضی موارد چاقوی جراح حلال مشكلات خواهد بود.
به هر حال از امروز به گردن خود احترام بگذارید و از معاینه آن غفلت نكنید كه می‌تواند نمادی از سلامت سایر دستگاه‌های بدن شما نیز باشد. ‌

دكتر محمداسماعیل اكبری
استاد دانشگاه و رییس مركز تحقیقات سرطان
دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی

منبع : روزنامه سلامت