چگونه از رئیس خودمان انتقاد کنیم؟

آیا تاکنون اتفاق افتاده است که در محیط کار از روش مدیریتی رییس خود در پروژه‌ای مشترک راضی نباشید؟ شما در این مواقع چه کاری انجام می‌دهید؟ اغلب اشخاص در این مواقع به خود جرات نمی‌دهند که از روش مدیریت پروژه رییس‌شان انتقاد کنند، غافل از اینکه ممکن است انتقاد آنها موجب پیشرفت کار شود.
برای بیشتر ما اتفاق می‌افتد که از برخی روش‌های مدیریتی رییس‌مان انتقاد داشته باشیم. اما اغلب انتقادمان را مطرح نمی‌کنیم. البته درست است که بیشتر اشخاصی که در موقعیت شغلی بالاتر از ما قرار دارند نسبت به همکاران‌مان کمتر انتقاد کارمندان‌شان را می‌پذیرند اما این درباره تمام افراد صدق نمی‌کند. در واقع اگر انتقاد شما به روشی مناسب و سازنده صورت گیرد و درپیشرفت کار موثر باشد، چه بسا رییس شما نیز از آن استقبال خواهد کرد. در همین رابطه رعایت نکات ذیل می‌تواند تاثیر به سزایی در قبول انتقاد و پیشرفت کار بگذارد.
▪ اطمینان داشته باشید که رییس شما انتقادپذیر است. انتقاد از رییس در صورتی که او نخواهد آنچه را شما می‌گویید بپذیرد، کاری بس دشوار است. انتقاد از رییس نیازمند ایجاد و حفظ روابط خوب با وی است. در این صورت احتمال پذیرش آن از طرف رییس‌تان بیشتر است.
▪ در حضور دیگر همکاران از رییس خود انتقاد نکنید. اشخاص اغلب وقتی ازآنها انتقاد می‌شود تصور می‌کنند طرف مقابل می‌خواهد قدرت نمایی و به عبارتی ابراز وجود کند. بنابراین هرگز انتقاد را در حضور جمع مطرح نکنید.
▪ زمان مناسبی را برای انتقاد بیابید. اگر می‌خواهید انتقادتان موثر واقع شود باید موقعیت‌سنج بوده و زمان مناسب را تشخیص دهید. انتقاد زمانی که اشخاص استرس زیادی دارند، نه تنها موثر واقع نمی‌شود بلکه عواقب هم دارد. اشخاص اغلب در این مواقع حساس‌تر بوده و کمتر پذیرای انتقاد دیگران هستند.بنابراین زمان مناسبی را انتخاب کنید تا بتوانید به طور کامل انتقادتان را مطرح کنید.
▪ بدون غرض و منصفانه قضاوت کنید. به یاد داشته باشید که انتقاد همیشه باید نتایج مثبت به دنبال داشته باشد. بنابراین انتقاد خود را سازنده و منصفانه بیان کنید. انتقادتان را خلاصه کرده و آن را به موضوع خاصی اختصاص دهید.
انتقاد رئیس از کارمند
شما به عنوان یک مدیر چه‌قدر از کارمندان خود انتقاد می‌کنید؟ آیا می‌دانید انتقاد موثر و سازنده می‌تواند موجب پیشرفت کاری مجموعه‌ای شود که شما مدیریت آن را بر عهده دارید؟ اما انتقاد مخرب، ناخوشایند و بی‌تاثیر است. در همین زمینه در این مقاله به ویژگی‌های انتقاد موثر مدیران می‌پردازیم.
شما به عنوان مدیر نقش مهمی‌ در پیشرفت کارکنان خود دارید. انتقاد سازنده شما می‌تواند موجب تغییرات رفتاری، عملکرد بهتر کارکنان و بهبود روحیه آنان شود. در همین رابطه نکات ذیل در خصوص انتقاد سازنده می‌تواند نقش موثری در مدیریت موفق در محیط کار داشته باشد، حتی اگر کارکنان شما را مایوس کرده‌اند.
انتقاد مثبت را با انتقاد منفی قاطی نکنید: با وجود اینکه همیشه به مدیران گفته شده است که انتقاد مثبت را با انتقاد منفی ترکیب نکنید اما متاسفانه باز هم مدیران انتقادهای مثبت خود را بر انتقادهای منفی مقدم می‌شمارند. برای مثال وقتی می‌خواهند از دیر آمدن کارمندشان انتقاد کنند، می‌گویند: «شما کارمند خوبی هستید، اما خیلی تاخیر ورود دارید» البته این جمله خیلی بد نیست اما اغلب از سوی مدیرانی گفته می‌شود که تا زمانی که نکته منفی از کارمندشان نبینند، به نکته مثبتی از او اشاره نمی‌کنند. انتقاد چه مثبت و چه منفی باید خاص و بموقع باشد. در اینجا جمله منفی خاص و بجا است اما جمله مثبت بسیار کلی است. کارمند شما با خود فکر می‌کند «چگونه من کارمند خوبی هستم، در صورتی که همیشه تاخیر ورود دارم؟» این شیوه انتقاد اغلب تاثیری در تغییر رفتار اشخاص ندارد.
از رفتار کارکنان خود انتقاد کنید، نه از خود آنها. ویژگی‌های شخصیتی را تنها بر اساس یک رفتار اشخاص به آنها اختصاص ندهید. برای مثال، احتمالا شما بازاریاب‌هایی دارید که گزارش تلفنی آنها همیشه دیر می‌شود و موجب تاخیر در جریان گزارش خودتان می‌شود. اگر شما آنها را محکوم به تنبلی و بی‌مسوولیتی کنید، ممکن است آنها درمانده شوند. بنابراین آنها نمی‌دانند چه پاسخی دهند. در این صورت شما چگونه انتظار دارید که اشتباه آنان تصحیح شود؟ چگونه شخصی از دید شما مسوولیت‌پذیرتر می‌شود؟ به نیاز برای گزارش به موقع تمرکز کنید. تغییرات ایجاد کنید و ازحمله شخصی بپرهیزید.
مقایسه نکنید: گزارش‌ها یا عادات هیچ کدام از کارمندان‌تان را باهم مقایسه نکنید. اینکه مدام به کسی گفته شود که دیگران چه‌قدر خوب کار می‌کنند، عصبانی کننده است. بهتر است عملکرد کارمندتان را با اهداف گفته شده یا توقعاتی که به عنوان یک مدیر دارید، مقایسه کنید. این عمل هدف خاصی را ارایه می‌دهد که خواسته کارمند شما است.
از آنها کمک بگیرید. بیشتر از اینکه رفتار ناراحت‌کننده را متذکر شوید، تاثیر این رفتار را در بخش کاری بر دیگران توضیح دهید و برای بهبود شرایط کمک بخواهید. برای مثال، می‌توانید بگویید: «وقتی گزارش تلفنی شما چند روز به تاخیر می‌افتد، من فرصت آماده کردن گزارش به موقع برای جلسه مدیریت را از دست می‌دهم و این برای بخش کاری و مجموعه ما بد است؟ آیا شما نظری برای تصحیح این وضعیت دارید؟ به یاد داشته باشید که زبان انتخابی شما می‌تواند احتمال موفقیت را افزایش دهد.»
ایجاد تعادل میان انتقاد و پاداش: هنگامی‌که کارکنان‌تان استحقاقش را دارند، تعادل برقرار کنید. اگر کارکنانتان احساس کنند تنها موقعی که کار خطایی انجام می‌دهند، موقعی مورد توجه قرار می‌گیرند، مایوس می‌شوند.
البته توجه داشته باشید که با وجود اینکه پاداش گرفتن در منظر عموم بسیار لذت بخش است اما انتقاد همیشه باید خصوصی باشد. چنانچه انتقاد خصوصی صورت گیرد، شخص مورد انتقاد قرار گرفته می‌تواند روی آنچه شما می‌خواهید، تمرکز کند تا مشکل را حل کند. چنانچه انتقاد در جمع صورت بگیرد، شخص به جای تمرکز برانتقاد، بر نظرهای دیگران تمرکز می‌کند. شما با شرمنده کردن اشخاص در جلوی چشم دیگران، بهترین نتیجه را کسب نمی‌کنید. گفتنی است که انتقاد بعضی مواقع لازم است. اما اگر به روشی غلط انتقاد کنید، ممکن است موجب دشمن تراشی کارکنان خوب خود شوید. اما اگر انتقاد را با ایجاد ارتباطی خوب انجام دهید، نه تنها رفتارغیرقابل قبول را حذف می‌کنید بلکه ارتباط خود را با کارمندتان استحکام می‌بخشید.

منبع : پایگاه اطلاع رسانی سلامت ایرانیان