معماری خاور دور

شهر ممنوعه یا شهر شاهان که همینک به صورت «موزه ی عموم» میزبان میلیون ها علاقه مند به فرهنگ و هنر چین می باشد در سال ۱۹۸۷ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. این اثر فرهنگی – هنری نه تنها برای مردم چین با ارزش است بلکه در سطح جهان نیز مقامی والا و سندی برای تاریخ – فرهنگ و هنر خاور دور می باشد.
این مجموعه بزرگترین و کاملاترین مجموعه ی معماری چوبی جهان به شمار می رود و خود به تنهایی روایت کننده ی تاریخ معماری چین می باشد. شهر ممنوعه تشکیل شده است از مجموعه ای از کاخ ها که در سال ۱۴۰۶ میلادی با دستور جودی دومین امپراطور سلسله مینگ در مدت زمان ۱۴ سال ساخته شدو در حدود پنج قرن دو سلسله ی مینگ و چینگ به چین از داخل شهر ممنوعه حکومت کردند و ۲۴ امپراتور در این شهر اقامت داشتند.
اقامت در این شهر خاص طبقه ی ویژه بود و مردم عادی اجازه ی ورود به این شهر را نداشتند به همین خاطر حکایت این شهر همیشه برای مردم معما می نمود تا سال ۱۹۲۴ که باز دید ازاین شهر به عنوان کاخ موزه برای عموم آزاد گردید. امروز حتی یکی از قهوه فروشی های بزرگ امریکایی نیز در این شهر (کاخ موزه شهر ممنوعه ) شعبه دایر کرده است.
از نگاه معماری این مجموعه به شکل مستطیل ساخته شده(مشاهده ی سایت پلان). در حدود ۷۲ هکتار را در بر می گیرد. در امتداد شمال به جنوب دارای طولی برابر ۹۶۱ متر و دارای عرض معادل ۷۵۳ متر در امتداد شرق به غرب می باشد و با دیواری به ارتفاع ۱۰ متر محصور شده است. طول این دیوار حدوداً ۳ کیلومتر می باشد ضخامت این دیوار طوری در نظر گرفته شده است که بتواند در برابر توپخانه ی زمان خود مقاومت کند.
دور تا دور شهر ممنوعه را خندقی به عرض ۵۲ متر فرا گرفته است. در هر ضلع از شهر دروازه ای قرار داده شده است در شمال دروازه نیروی ایزدی, در جنوب دروازه ی نیمروز, در شرق دروازه ی گلباران شرقی, و در غرب: دروازه ی هارمونی بزرگ. معماری این شهر به شیوه ی سلطنتی و کاملاً تشریفاتی می باشد. طبقاتی بودن جامعه ی آن زمان در شیوه ی معماری این مجموعه بارز است.
در طراحی کاخ های این مجموعه با توجه به اهمیتی که هر کاخ داشته (افرادی که در آن بودند – کاربرد آن و ...) تزئینات متفاوت است, هر چه مهمتر – با شکوهتر , به طور مثال قصر تای حه مرکزیت شهر ممنوعه را در اختیار دارد. در شمال میدان بر سکوی مَرمَری سفید رنگی و به بلندای ۸ متر ساخته شده است و مساحت آن ۳۰ هزار متر مربع و ارتفاع آن ۴۰ متر می باشد این قصر مجلل ترین معماری را در شهر ممنوعه دارد. این قصر محل بر پایی فعالیت های مهم از جمله نشست امپراتور بر تخت. مراسم روز تولد امپراتوران, جشن ها و مراسم لشکر کشی است و پر عظمت ترین و بزرگترین قصر چوبی چین می باشد.
طبق نوشته ی مورخان در سلسله ی مینگ ۱۰۰ هزار صنعتگر و یک میلیون کارگر در ساخت این مجموعه ی عظیم (شهر ممنوعه) شرکت داشته اند. مصالح ساختمانی از سر تا سر امپراتوری برای ساخت این مجموعه آورده شده بود. حتی از استانی چون یونن در فاصله ی چند هزار کیلومتری . آثار کشف شده در شهر ممنوعه در حدود ۱ میلیون می باشد که این تعداد یک ششم آثار باستانی کشف شده در کل چین می باشد و این خود نشانی بر عظمت تاریخی – فرهنگی – هنری این شهر می باشد.
همان طور که گفتم شهر ممنوعه تشکیل شده است از چندین قصر و پیش از ۹۰۰۰ هزار اتاق (طبق یک سر شماری ۵/۹۹۹۹) و علت ساخت این تعداد اتاق در این مجموعه به اعتقاد چینیان باستان بر می گردد که اعتقاد داشتند اقامتگاه امپراتور آسمانی دارای ده هزار اتاق می باشد و امپراتوران که پسران امپراتور آسمانی به شمار می رفتند باید نسبت به امپراتور بزرگ احترام قائل بود و اقامتگاه آنها اتاق کمتری نسبت به اقامتگاه امپراتور بزرگ (پدر) داشته باشد.
در تزئین داخلی این سری کاخ هااز تصاویری اژدها بر دیوارها استفاده شده است که شمار این تصاویر در حدود ۱۳ هزار طرح می باشد و علت این نوع تزئین داخلی ریشه در فرهنگ و اعتقادات مردم چین دارد که اژدها را نشان دهنده ی قدرت امپراتور و امپراتور(پسر آسمانی)اژده های حقیقی نامیده می شود.

منبع : سایت معماری