پوست من، سلام!

این‌روزها بسیاری از آرایشگاه‌ها و استخرهای زنانه، خدمات ماساژ صورت را هم انجام می‌دهند و ادعا می‌کنند که این ماساژها در سلامت و زیبایی پوست صورت نقش دارند. ولی آیا واقعا این ادعاها ریشه علمی دارد؟ با دکتر فریده مهتی‌پور، متخصص پوست و مو، درباره همین موضوع گفتگو کرد‌ه‌ایم...
▪ قدیمی‌ترها به ماساژ صورت بیشتر اعتقاد داشتند تا امروزی‌ها؛ اینطور نیست؟
ـ ماساژ صورت و بدن در تمام فرهنگ‌ها و جوامع از قدیم‌الایام شایع بوده و حتی در برخی تمدن‌های قدیمی مراکز خاصی برای این کار وجود داشته است؛ مثلا یکی از قدیمی‌ترین نوشته‌ها راجع به ماساژ درمانی در کشور چین به دست آمده که مربوط به سه قرن پیش از میلاد است. علاوه بر این در کشورهای یونان، ایران، ژاپن و هند نیز این روش قدمت زیادی دارد. این کار امروزه نیز طرفدارانی در تمام دنیا دارد که جهت کاهش روند پیری و ایجاد شادابی پوست، کاهش استرس، کاهش انقباضات عضلانی پوست و این‌جورچیزها به طور مرتب به این کار اقدام می‌کنند و بیشتر به ماساژ صورت علاقه‌مندند. این حالت به ویژه در اروپا بسیار شایع است ولی در کشورهای شرقی ماساژ صورت عموما بخشی از ماساژ بدن بوده و یک روش درمانی محسوب می‌شود.
▪ واقعا نیاز است که ماساژور حتما در این کار تخصص داشته باشد؟
ـ ببینید؛ ماساژ ساده پوست صورت یا سایر اعضای بدن در منزل قابل انجام است ولی اگر شما خواهان یک ماساژ صحیح و موثر هستید، ‌بهتر است این کار توسط افراد دوره دیده ومجرب انجام شود. این دوره‌های آموزشی جهت اطلاع از وضعیت آناتومی عضلات و اسکلت‌بندی صورت و چگونگی توزیع عروق خونی و لنفی و اعصاب ناحیه بوده و در بعضی از کشورها گذراندن این دوره جهت کسب مدرک رسمی اجباری است. در بیشتر مراکز ماساژ با دست رایج است ولی در واقع دستگاه‌های مکانیکال خاص با ابعاد و اندازه‌ای مختلف نیز جهت این کار طراحی شده است که بسته به ناحیه موردنظر می‌توان از آنها استفاده کرد.
▪ روی سلامت پوست هم تاثیر دارد؟
ـ بهبود جریان خون و لنف پوست با هدف بهبود قوام پوست و تون عضلانی صورت، ریلکس شدن عضلات صورت و اطراف چشم، از بین رفتن سردرد و کاهش استرس و نگرانی از اهدافی است که در ماساژ صورت دنبال می‌شود. این مسایل در صورت ماساژ صحیح و علمی قابل دستیابی بوده و مورد قبول مکاتب مختلف است. لیکن در برخی از مکاتب شرقی علاوه بر مسایل فوق، تحریک نقاط خاصی از صورت نیز مطرح است که گفته می‌شود این نقاط دارای کارایی‌های خاصی در تنظیم عملکرد خود صورت و نیز برخی از اعضای دور دست بدن می‌باشند. همان‌طور که می‌دانید این نقاط در طب سوزنی چین باستان و یا در بعضی از متدهای عملی یوگا نیز مطرح می‌باشد و تحریک این نقاط با هدف تحریک و جاری شدن انرژی حیاتی بدن صورت می‌گیرد. البته امروزه تفسیر و پذیرش وجود چنین نقاطی حداقل با علوم امروزی چندان قابل پذیرش نمی‌باشد ولی همچنان به عنوان یک درمان مکمل در بسیاری از کشورها انجام می‌گیرد.
▪ ماساژ صحیح صورت چگونه باید باشد و چه نکاتی باید قبل از آن رعایت شود؟
ـ ماساژ در ناحیه صورت به شکل دایره‌های کوچکی معمولا از قسمت‌های میانی صورت شروع شده و با نظم خاصی به طرفین صورت و گردن امتداد می‌یابد و درهمان حال نقاط خاصی از پوست که در بالا به آنها اشاره شد، تحت فشار و تحریک موضعی قرار می‌گیرد. از شایع‌ترین این نقاط می‌توان نقاطی در ریشه ‌بینی، دو طرف گوشه‌ای دهان، جلوی گوش، گوشه‌های داخلی چشم، روی گیجگاه ونقطه‌ای بین لب فوقانی و چانه را نام برد. توجه کنید که ماساژ باید به صورت حرکت آهسته ونقطه به نقطه انگشتان انجام گرفته و این حرکت باید کاملا ملایم و بدون فشار بوده ودر ضمن نباید باعث کشیده شدن پوست شود. جهت حرکت دست باید به صورت دایره‌ای کوچک به سمت بالا بوده و عضلات صورت نباید به طرف پایین کشیده شده یا فشرده شود.
▪ قبل از انجام ماساژ چه نکاتی باید رعایت شود؟
ـ قبل از انجام ماساژ شستشوی دست فرد ماساژدهنده با آب و صابون ضروری است. اگر فرد لنز چشمی دارد باید درآورده شود. مصرف کرم یا روغن ماساژ نیز الزامی است.
▪ ماساژ در چه مواردی ممنوع است؟
ـ اگر صورت شما زخم باز یا بریدگی دارد، آکنه شدید یا کورک یا هر نوع عفونت پوستی دیگر وجود دارد، اگر پوست شما التهاب شدید داشته باشد و یاد در حالت اگزمای شدید است یا چنانچه اسکار جوشگاهی جدیدی در صورت شما اخیرا ایجاد شده و یا در حال تشکیل و شکل‌گیری است، نباید بروید سراغ ماساژ. بهتر است قبل از ماساژ پوست صورت با پزشک خود مشورت کنید.
▪ در آکنه هم ماساژ ممنوع است؟
ـ نه، در مورد بیماری آکنه روزاسه روش ماساژ خاصی وجود دارد که از مرکز صورت شروع شده و با حرکت ملایم جادویی به سمت اطراف و به طرف گردن کشیده می‌شود که باعث بهتر شدن حرکت لنفی صورت شده و ادم و قرمزی شدید را که همواره دراین بیماران وجوددارد، کاهش می‌دهد. از این روش به عنوان درمان مکمل روزاسه می‌توان در بیماران استفاده کرد ولی در کل توصیه اصلی این است که در صورت وجود بیماری‌های دیگر پوستی در ناحیه صورت این کار را انجام نگیرد و در کل هر نوع ماساژ پوستی توسط فرد تعلیم دیده و بدون عجله و کشش خاصی صورت پذیرد.

فخرناز لطفیان

منبع : روزنامه سلامت