پنجشنبه, ۲۳ اسفند, ۱۴۰۳ / 13 March, 2025
مجله ویستا
کلیسای وانک در اصفهان

ارامنه پس از استقرار در جلفای اصفهان در صدد ساختن تاسیسات اجتماعی و بناهای مذهبی خود برآمدند و با سرمایههای نقدی و خودیاری مردم، کلیسای وانک را نظیر کلیسایی که در جلفای قدیم (کنار رود ارس) با همان نام سورپ آمناپرگیج (نجات دهندهی همگان) وجود داشت، ساختند.
پنجاه سال پس از سکونت آنان در جلفای اصفهان یعنی در سال ۱۶۵۵ به سعی و اهتمام "داوید وارتاپد" پیشوای روحانی ارامنه جلفا در محل نمازخانهی موقت وانک معبد مجلل و با شکوه کنونی را بنا کردند.
ساخت بنای فعلی کلیسای وانک ۹ سال به طول انجامید و در سال ۱۶۶۴ میلادی به پایان رسید. مصالح ساختمانی و معماری این کلیسا با کلیساهای سنگی ارمنستان فرق دارد به طوری که بنای آن با استفاده از مصالح ساختمانی محلی یعنی خشتخام ساخته شده، ولی در جایجای آن با کاشیهای منقش به فرشتههای بالدار تزئین شده است. در پایین قسمتهایی از دیوار کلیسا به طور با شکوهی با نقاشیهای رنگ و روغن، گچ کاری و تزئینات دیواری منقوش شده است.
گنبد دایرهوار مانند گنبدهای مساجد است. نمای بیرونی آن از آجر پخته میباشد و نمای داخلی گنبد به رنگ لاجوردی که با تصاویر مذهبی و تزئینات گلبوته و طلاکاری آذین شده است. دور تا دور گنبد هشت پنجره وجود دارد. در فاصلهی میان آنها تصاویری از آفرینش آدم و حوا، خوردن میوه ممنوعه، مرگ هابیل و … دیده میشود. در محل سرودخوانان کلیسا جای چهار تصویر همراه با گلبوتههایی در اطراف آن به چشم میخورد که در آنها شکنجهی مقدسان دیده میشود. تصاویر محل سرودخوانان مربوط به حضرت مسیح است که در اتاقک اشیا مخصوص با تصاویری از بشارت دادن فرشته به حضرت مریم شروع میشود، کلیسا را دور میزند.
تصاویر میانی شامل میلاد عیسی مسیح، سجدهی سه پادشاه به عیسی، آزمون مسیح توسط ابلیس، آخرین شام عیسی، مصلوب شدن و دفن عیسی، معراج عیسی و ... میباشد.
بر دیوار شمالی داخل کلیسا، تصاویر رستاخیز نقاشی شده است. بالای آن بهشت، که در آنجا رستگان وارد میشوند و در قسمت پایین دوزخ مهیب که آتش زبانه میکشد، اژدهای چند سر و دیوهای رم کرده، فرشتگان از بالا گناهکاران را به حفره در میاندازند و ... تقاشی شده است. بر سر در قیام معبد که در سمت غربی آن واقع است کتیبهای به خط ارمنی به عنوان یادبود و به مناسبت تاسیس آن بر روی کاشیهای آن بدین شرح نگاشته شده است:
"معبد کلیسای وانک به سال ۱۶۵۵ میلادی در عهد سلطنت شاه عباس دوم و در زمان جاثلیق پیلیپوس به سعی و اهتمام خلیفه داوید پیشوای مذهبی جلفا و به کمک و استعانت مردم جلفا شروع و به سال ۱۶۶۴ میلادی به اتمام رسید. هر آنچه دعا و عبادت در این معبد برگزار میشود ثوابش بر گذشتگان و بازماندگان آنها نصیب باد."
طرح تصاویر معبد از کتاب مقدس عهد قدیم و جدید الهام گرفته شده است. تمام هزینهی تزئینات، نقاشی و تذهیبات کلیسا را شخصی به نام خواجه "آویک استپانوسیان" تقبل و تامین کرده است.
نقاشان این تصاویر همگی استادان ارمنی بودهاند که از آن جمله "خلیفه هوانس مرکوز"، "کشیش استپانوس" و "استاد میناس" را میتوان نام برد.در محوطهی کلیسا علاوه بر معبد و محراب، موسسات و ساختمانهای دیگری نیز میتوان از جمله موزه، چاپخانه، کتابخانه بزرگ و ساختمان خلیفهگری را نام برد.
الیشا شمسیان

ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست