۱ مرداد ـ ۲۳ جولای ـ احترام به جان باختگان تظاهرات ۳۰ تیر

اول مرداد ماه ۱۳۳۱ دکتر مصدق كه با جانبازی مردم بر شاه و هوادارانش پیروز شده بود اعلام كرد كه به احترام مقتولان تظاهرات سیاسی سی ام تیر، فردا - دوم مرداد سازمانهای دولتی تعطیل و پرچمها به حالت نیم افراشته در خواهند آمد. وی همچنین قول داد كه ترتیبی خواهد داد كه از آن پس نشود هیچیك از اصول قانون اساسی را نادیده گرفت و جهت تامین منافع فرد و یا افراد معین از آن عبور كرد. وی گفت كه وصیت كرده است كه پس از مردن، او را در كنار گور مقتولان سی ام تیر به خاك بسپارند. او از این مقتولان به نام كسانی نام برد كه جان بركف نهاده بودند تا از حقوق ملت، آزادی و دمكراسی، قوانین وطن، حاكمیت ملی و استقلال كشور دفاع كنند. آنان جان دادند و در خون غلتیدند تا اراده ملت استوار و حاكم باقی بماند.
پس از فوت دكتر مصدق در اسفند ۱۳۴۵ و در حال تبعید غیرقانونی،دولت وقت مداخله كرد و اجازه نداد كه در گورستان مقتولان سی ام تیر ماه دفن شود و به این ترتیب مانع از انجام وصیت یك متوفی شد كه عملی مغایر منش ایرانی است. دولت وقت همچنین اجازه نداد كه مجلس ختم عمومی برای دكتر مصدق برگزار شود، اما نتوانست مانع شود كه میلیونها ایرانی در اسفند ۱۳۴۵ به علامت عزاداری، لباس سیاه برتن نكنند.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز