اصل مغفول در انقلاب فرهنگی

در نخستین روز فروردین ماه ۱۳۵۹ پیامی توسط حضرت امام خمنی(ره) به مناسبت آغاز سال نو خطاب به مردم ایران صادر شد. پیامی ۱۳ بندی که بند یازدهم آن به ایجاد انقلاب فرهنگی در دانشگاه ها اختصاص داشت.
حضرت امام در این پیام به نکات مهمی اشاره فرموده اند: «باید انقلابی اساسی در تمام دانشگاههای سراسر ایران بوجود آید» «اساتیدی که در ارتباط با شرق و یا غربند تصفیه گردند» «دانشگاه محیط سالمی شود برای تدریس علوم عالی اسلامی» «باید از بدآموزیهای رژیم سابق در دانشگاههای سراسر ایران شدیدا جلوگیری کرد.»
حضرت امام خمینی در این پیام متذکر می شوند که «باید از بدآموزیهای رژیم سابق در دانشگاههای سراسر ایران شدیدا جلوگیری کرد، زیرا تمام بدبختی جامعه ایران در طول سلطنت این پدر و پسر از این بدآموزیها به وجود آمده است . اگر ما ترتیبی اصولی در دانشگاهها داشتیم، هرگز طبقه روشنفکر دانشگاهی ای نداشتیم که در بحرانی ترین اوضاع ایران در نزاع و چند دستگی با خودشان باشند و از مردم بریده باشند و از آنچه که بر مردم می گذرد چنان آسان گذرند که گویی در ایران نیستند...، تمام عقب ماندگیهای ما به خاطر عدم شناخت صحیح اکثرروشنفکران دانشگاهی از جامعه اسلامی ایران بود، و متاسفانه هم اکنون هم هست. اکثر ضربات مهلکی که به این اجتماع خورده است از دست اکثر همین روشنفکران دانشگاه رفته ای، که همیشه خود را بزرگ می دیدند و می بینند و تنها حرفهایی می زدند و می زنند که دوست به اصطلاح روشنفکر دیگرش بفهمد، و اگر مردم هیچ نفهمند، نفهمند...» «این دو دسته ]طلاب علوم دینی و دانشجویان دانشگاهها[ باید بدانند اسلام خود مکتبی است غنی که هرگزاحتیاجی به ضمیمه کردن بعضی از مکاتب به آن نیست.»
آن چه در این پیام مشهود است تاکید امام خمینی است بر «تربیتی اصولی در دانشگاه ها» برای جلوگیری از شکل گیری طبقه روشنفکر دانشگاهی. روشنفکرانی که در بحرانی ترین اوضاع ایران در نزاع و چند دستگی با خودشان هستند و از مردم بریده اند.
باید به این نکته توجه کرد که تنها اتفاقی که پس از صدور این پیام در دانشگاه ها افتاد -که البته اتفاق مهمی هم بود- تصفیه ظاهری دانشگاه ها از برخی اساتید بود که «در ارتباط با شرق و یا غرب» بودند و حداکثر تغییر در صفحات ابتدایی کتاب های درسی.
آن چه در این رهنمود بر آن تاکید شده و می توان گفت پس از صدور این پیام نسبت به آن کم توجهی شد و هم اکنون به شدت نیاز آن در دانشگاه ها احساس می شود، ایجاد تغییرات در محتوا و سیستم آموزشی دانشگاه هاست. چه این که از متن این پیام به خوبی قابل درک است که حضرت امام نه به دنبال تغییری صوری و ظاهری در دانشگاه ها به وسیله تغییر بعضی اساتید که به دنبال تغییرات اساسی در محتوای درسی دانشگاه ها بودند.
اگر چه در طول این سال ها پژوهشگاه های مختلفی در کشور بر روی ماهیت علوم اسلامی و به خصوص علوم انسانی اسلامی کار کرده اند ولی نتوانستند ارتباط محکمی با دانشگاه ها برای تغییر محتوای دروس دانشگاهی –هرچند به شکل تدریجی- ایجاد کنند. امری که علاوه بر پشتوانه های علمی و نظری نیازمند شجاعت مسئولان آموزش عالی کشورمان است.
و بالاخره این که بدنه دانشجویی هم می تواند همواره فارق از سیاست گذاری های رسمی در دانشگاه ها، مطالبات خود را در جهت اصلاح سیستم های آموزشی دانشگاه ها بیان کند. آنچه در آخرین جمله این پیام نیز بر آن تاکید شده است: «دانشجویان عزیز! راه اشتباه روشنفکران دانشگاهی غیرمتعهد را نروید و از مردم خود را جدا نسازید.»

احمد ذوعلم

منبع : رجا نیوز