مواظب عادت های غذایی سرطان زا باشید

حتما این را شنیده‌اید كه رئیس اداره سرطان وزارت بهداشت گفت: <بر اساس برآورد كشوری، سالانه ۷۰ هزار سرطان با ۳۰ هزار مرگ ناشی از آن در كشور به وقوع می‌پیوندد.>
وی همچنین اعلا‌م كرد: <بیش از ۲۰ هزار مورد از سرطان‌های كشور قابل پیشگیری است.>
دكتر سید محسن موسوی‌ ‌گفت: <بیش از ۶۰ درصد بیماران سرطانی كشور در‌ ‌مرحله‌ ‌دو و سه مراجعه می‌كنند. در حالی كه ۸۰ درصد مراجعات كشورهای‌ ‌توسعه‌یافته، در‌ ‌مراحل اولیه است.>
وی از اجرای برنامه ملی كنترل پیشگیری سرطان از ابتدای سال ۸۵ خبر داد و گفت: <نخستین‌ ‌قدم برای كنترل سرطان ثبت موارد جدید بود كه از ۲ دهه پیش آغاز شد و در اولین‌ ‌گزارش آماری ارائه شده از سرطان در سال ۸۲، ۷ هزار و در سال ۸۳، ۴۷ هزار مورد جدید‌ ‌به ثبت رسید.>
وی درباره برنامه ملی كنترل سرطان توضیح‌ ‌داد: <این برنامه روی ۴ محور اصلی آموزش و ارتقای سطح آگاهی مردم در جهت كاهش‌ ‌مواجهات شغلی و كنترل دخانیات، تشخیص زودهنگام و غربالگری، درمان موِثر سرطان و‌ ‌ارائه خدمات مراقبتی یا درمان‌های نگهدارنده بنیان نهاده شده كه فقدان هر یك‌ ‌از این محورها برنامه كنترل سرطان را با مشكل مواجه می‌كند.>
دكتر موسوی به یكی از تجربیات كشوری درباره سرطان‌ دهانه رحم استناد كرد و گفت: <یك دهه روی غربالگری سرطان‌ ‌دهانه رحم بدون توجه به آموزش و ارتقای آگاهی كار شد كه برنامه موفق نبود و كنار‌ ‌گذاشته شد. این در شرایطی بود كه سرطان دهانه رحم جزو ۱۰ سرطان شایع زنان ایرانی بوده است.>
وی به سرطان پستان به عنوان شایع‌ترین‌ ‌سرطان زنان ایرانی اشاره كرد و در ادامه بر ضرورت ورود مراقبت از پستان به عنوان‌ ‌برنامه بهداشتی زنان ایرانی تاكید كرد.
دكتر موسوی افزود: <رفتار تغذیه‌ای، سبك زندگی، مصرف دخانیات، آلودگی‌های‌ ‌زیست محیطی و ژنتیك از عوامل خطرزای سرطان است و در صورت همكاری همه جانبه سازمان‌ها‌ ‌و ارگان‌هایی نظیر وزارت جهاد كشاورزی، سازمان محیط زیست، وزارت آموزش و‌ ‌پرورش،‌ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت صنایع، ‌وزارت بازرگانی و حتی وزارت‌ ‌كشور، می‌توان میزان بروز سرطان كاهش داد.>
● خوردن نان و چیپس
تا به حال شنیده‌اید كه نان و چیپس می‌توانند سرطان زا باشند؟ مطالعه روی بیش از ۲۳۰۰ نفر نشان داده است افرادی كه از ماكارونی و برنج بیشتر از مرغ و سبزیجاتی تازه استفاده می‌كنند، احتمال ابتلای آنها به سرطان بیشتر است.
محققان در این مطالعه دریافته‌اند كه خوردن سبزیجات تازه در مقایسه با نان باید بیشتر باشد تا احتمال ابتلا به سرطان در افراد مستعد كاهش پیدا كند.
به تازگی دانشمندان ایتالیایی به این نتیجه دست یافته‌اند كه مصرف مقادیر زیاد نان، احتمال ابتلا به سرطان كلیه را به شدت افزایش می‌دهد.
در مطالعه‌ای كه روی ۷۶۷ نفر انجام شده و با بررسی‌هایی كه به مدت دو سال تاریخچه پزشكی، سبك زندگی و رژیم غذایی آنها را مورد بررسی قرارداده، دیده شده كه نوع رژیم غذایی در مقایسه با سایر عوامل مورد بررسی بیشترین تاثیر را در ابتلای افراد بر سلول‌‌های سیستم ادراری دارد. آنها به این نتیجه رسیده‌اند افرادی كه بیشتر نان می‌خورند بیشتر احتمال دارد به این سرطان مبتلا شوند.
آنها در این مطالعه دریافته‌اند، تمامی مواد غذایی كه اندیس گلایسمی بالایی دارند، نظیر ماكارونی، نان و برنج از دسته غذاهای پر ریسك به حساب می‌آیند.
نتایج نشان داده است مواد غذایی‌ای كه اندیس گلایسمی بالایی دارند قند خون را بالا می‌برند و به همین ترتیب مواد مورد نیاز افراد را برای رشد تومورها فراهم می آورند.
جالب است بدانید كه ابتلا به این نوع سرطان با چاقی ارتباط مستقیم دارد، زیرا در میان مبتلایان نسبت افرادی كه چاق بودند یا اضافه وزن داشتند، ۱ به ۴ بوده در حالی كه نسبت سیگاری بودن افراد ۱ به ۵ بوده است.
● این آكریلامید مزاحم
حتماً نام آكریلامید را شنیده‌اید كه به عنوان یك تركیب سرطان‌زا در مواد غذایی وجود دارد. حتی دیده شده است در مواد غذایی كه اندیس گلایسمی بالایی دارند، تركیبی به نام آكریلامید بیشتر وجود دارد و به این دلیل احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.
مطالعات دانشمندان سوئدی نشان داده است، این تركیب در مواد غذایی‌ای كه سرشار از كربوهیدرات هستند و به شدت داغ می شوند، تشكیل می‌شود و زیانبار است، به طوری كه می‌تواند سلامت میلیون‌ها انسان را با مخاطره رو به رو كند.
این تركیب، سال ۲۰۰۲ برای اولین‌بار به عنوان یك تركیب سرطان‌زا شناخته شد و سازمان بهداشت جهانی آن را عامل بروز سرطان اعلام كرد كه بر اثر حرارت زیاد و پیوند بین یك اسید آمینه و قند در درجه حرارت بسیار زیاد ایجاد می‌شود.
محققان به تازگی دریافته‌اند، این تركیب می‌تواند جهش در ژن ها ایجاد كنددر آزمایش‌هایی كه روی حیوانات به انجام رسیده دیده شده، نیز این تركیب می‌تواند تومورهای بدخیمی در معده ایجاد كند.
این تحقیقات حتی نشان داده است این تركیب موجب بروز صدمه به سیستم عصبی می‌شود.
در غذاهای سرخ شده، تنوری و كباب شده این تركیب بیشتر دیده می‌شود. به این دلیل توصیه می‌شود سبزیجات را تازه میل كنید و از زیاد پختن سبزی‌ها و سوزاندن آنها به‌طور جدی دوری كنید، زیرا در این صورت آكریلامید به مقدار زیاد در غذا تولید می‌شود.
جالب است بدانید كه نتیجه مطالعات سال ۲۰۰۳ به مقدار زیاد در غذا این تركیب را عامل بروز سرطان كیسه صفرا، روده و كلیه شناخته است.
● رژیم‌های غذایی پر فیبر
شاید باورتان نشود، اگر بگوییم بیش از ۴۰۰ دانشمند از همه نقاط دنیا متفق‌القولند كه بین نوع رژیم غذایی و ابتلا به سرطان رابطه مستقیم وجود دارد.
در مطالعه‌ای كه روی ۲۵ هزار نفر به مدت سیزده سال به انجام رسیده، این نتیجه به‌دست آمده است.
آنها اعلام كرده‌اند، رژیم‌های غذایی می‌توانند در برخی موارد ابتلا به این بیماری را افزایش دهند، اما در برخی موارد مانع بروز این بیماری شوند، نظیر بسیاری از چربی ها.
همان‌طور كه می‌دانید، چربی‌های بد احتمال ابتلای افراد را به سرطان افزایش می‌دهند، در حالی كه برخی انواع چربی‌ها از بروز این بیماری جلوگیری می‌كنند. حتی گوشت قرمز از دسته غذاهای سرطان‌زا است به‌طوری كه در مطالعه روی ۵۰۰ هزار انسان مشاهده شده است افرادی كه از گوشت قرمز استفاده می‌كنند، در مقایسه با افرادی كه این ماده غذایی در رژیم غذایی‌شان وجود ندارد بیشتر به سرطان مبتلا می‌شوند و این بیماری با شدت بیشتری در آنها پیشرفت می‌كند.
● روش پخت غذا در ماكروویو
دانشمندان دریافته‌اند پخت غذا با ماكروویو موجب تشكیل آكریلامید بیشتر در مواد غذایی می‌شود و از این طریق می‌تواند زمینه‌ساز بروز این بیماری در افراد مستعد باشد. در عین حال محققان دریافته‌اند سیب زمینی‌هایی كه برای تهیه چیپس در ماكروویو به كار می‌روند، دارای مقادیر زیادی از این تركیب هستند، به خصوص اگر این مواد غذایی در ظروف یا بسته‌بندی‌های پلاستیكی قرار گیرند این ماده سرطان‌زا در آنها بیشتر یافت می‌شود. دمای بالاتر از ۱۰۰ درجه این روش پخت نیز احتمال خطر را افزایش می‌دهد. در مقایسه‌ چیپس‌هایی كه به روش‌های مختلف تهیه شده‌اند، دیده شده كه در سیب‌زمینی سرخ شده كمترین میزان و در چیپس‌های معمولی بیشترین مقدار این تركیب وجود دارد، در حالی كه سیب‌زمینی‌هایی كه در ماكروویو تهیه می‌شوند در میان این دو دسته جای دارند.
جالب است بدانید كه در حین پخت مواد غذایی غنی از پروتئین مانند مرغ یا گوشت قرمز، این تركیب به میزان متوسط ایجاد می‌شود، در حالی كه در مواد غذایی كه غنی از كربوهیدرات هستند و در دمای بسیار بالا پخته می‌شوند، مقادیر بالایی از این تركیب ایجاد می شود. به این دلیل، متخصصان تغذیه توصیه می‌كنند از چربی و گوشت قرمز كمتر و از میوه‌ها و سبزی‌های تازه و فیبر به میزان بیشتری استفاده شود تا احتمال ابتلا به سرطان به صفر برسد.

منبع : روزنامه سلامت