مساجد قدیمی ، استان ایلام

در تاریخ كشور ما احداث نیایشگاه‌ها به ویژه در دوره اسلامی بیش از هر بنای دیگری موردنظر بوده است. چنانچه اگر شهری فاقد مسجد جامع یا آدینه بود، به عنوان یك شهر معرفی نمی‌شد. احداث مسجد در كانون‌های زیستی ارتباط مستقیم با احداث بازار داشته است و به نوعی به نیاز دینی این قشر از مردم پاسخ می‌داده است. به همین دلیل نیز در كانون‌های زیست انسانی كه بازار به مفهوم سنتی آن احداث نشده است، نشانی هم از مساجد قدیمی و تاریخی نیست.
مردم استان ایلام فعلی در سده‌های اخیر دارای مناسبات اجتماعی مبتنی بر كوچ بوده‌اند و به همین دلیل نیز به ندرت شهری به مفهوم واقعی قدیمی و تاریخی به وجود آمده است. همین زمینه اجتماعی باعث شده است كه اكثر مساجد جامع استان در قرن اخیر احداث شده‌اند شاید بتوان مسجد والی ایلام را قدیمی‌ترین مسجد استان محسوب كرد. قدمت آن به 90 سال پیش می‌رسد و به وسیله والی پشتكوه بنا شده و به همین نام نیز معروف است. از جمله مساجد مهم استان كه برخی از آن‌ها در سال‌های اخیر بازسازی شده‌اند،‌ می‌توان به موارد زیر اشاره كرد:

ـ مسجد جامع ایلام جنب پارك كودك ایلام.
ـ مسجد جامع مهران در بلوار جانبازان.
ـ مسجد قمر بنی‌هاشم مهران در بلوار امام‌زاده سید حسن.
ـ مسجد صاحب‌الزمان (زیارتگاه)‌ ایلام.
ـ ‌مسجد جامع صالح‌آباد روبروی بخشداری.
ـ‌ مسجد جامع ایوان.
ـ‌ مسجد جامع دهلران.