شاید هنوز دیر نشده باشد

هر چند كه در قرن حاضر رفاه زندگی بشری بیشتر شده و انسانها مجبور نیستند مانند سده های پیشین برای تأمین معاش زندگی خود به سختی كار كرده و به این صورت وقت كمتری را صرف خانواده های خود كنند، ولی با این وجود زندگی زوج های جوان مانند زندگی مشترك والدین آنها عمر چندانی ندارد و گاهی اوقات به سرعت از هم گسسته می شود. آمار نشان می دهد كه هر ساله میلیونها نفر در سراسر دنیا از یكدیگر جدا می شوند و خود، والدین و كودكان خود را دچار پیامدهای بعد از طلاق می كنند. متأسفانه آمار طلاق نیز در كشور ما به طرز وحشتناكی در حال گسترش است. پدیده طلاق از آنجایی برای جامعه شناسان حائز اهمیت است كه هسته مركزی خانواده های نسل آینده بشر در خطر است.امروزه زوج های جوان بدون توجه به عواملی كه والدین آنها در گذشته برای شناخت همسر مناسب استفاده می كردند ازدواج كرده و فكر می كنند كه روش های مطمئن ولی قدیمی گذشته برای زندگی در عصر حاضر كاربردی ندارند. متأسفانه برخی از ازدواج هایی كه این روزها صورت می گیرد بیشتر از آن كه جنبه عقلانی داشته باشد جنبه عاطفی داشته و بدون شناخت كافی از روحیات و ویژگی های اخلاقی طرف مقابل صورت می گیرد. در كنار مواردی كه از درون باعث از هم پاشیدگی خانواده می شود گاه عواملی از دنیای خارج باعث ایجاد مشكلات گوناگون در محیط خانواده و نهایتاً طلاق می گردد. این مقاله بر اساس نظرات بیش از دهها خانم و آقایی نوشته شده است كه از همسران سابق خود جدا شده اند و زمانی متوجه اشتباهات خود شده اند كه دیگر دیر شده و فرصتی برای آنها باقی نمانده بود ولی شاید هنوز برای شما دیر نشده باشد و بتوانید با انجام اقدامات مؤثر زندگی خانوادگی تان را از تباهی نجات دهید. اولویت مطالب ذكر شده بر اساس بیشترین مواردی است كه زندگی زناشویی را به سمت دروازه طلاق هدایت می كند.
به والدین تان اجازه دخالت ندهید
این قانون طبیعت است كه هر موجودی در طبیعت روزی باید مستقل شده و روی پای خود بایستد. این حقیقت همانقدر كه برای حیوانات صدق می كند برای انسانها نیز صادق است. انسانها ازدواج می كنند تا مستقل شوند. اشتباهی كه تعدادی از والدین مرتكب می شوند این است كه آنها با نیت خیرخواهانه خود یا بعضاً سنگ اندازی در زندگی فرزندان خود دخالت می كنند. والدین با دخالت نا به جا در زندگی فرزندان خود تنها زندگی آنها را تلخ می كنند. بعد از ازدواج اگر زن یا شوهر به طور كامل از والدین خود جدا نشده باشند احتمال بروز این مشكل در زندگی زناشویی آنها بیشتر است. معمولاً خانواده های تك فرزندی دوست ندارند كه فرزندان آنها بعد از ازدواج از آنها جدا شوند و بدون توجه به این نكته كه این كار ممكن است باعث بوجود آمدن مشكلاتی در زندگی زناشویی شود سعی می كنند تا همسر فرزند خود را مجبور به زندگی در خانه مشترك كنند. ممكن است زوجین به علت بعضی از مشكلات مالی بخواهند تا در خانه اقوام یا والدین خود زندگی كنند. در چنین هنگامی نباید وضعیتی را برای زوج های جوان درست كرد كه آنها به جز مشكلات مالی خود مشكلات دیگری نیز پیدا كنند. بسیاری از زوج هایی كه از همسر خود طلاق گرفته اند به این موضوع اشاره می كنند كه دخالت های بی جای والدین نه تنها مشكلی را حل نمی كند، بلكه باعث جدایی آنها از یكدیگر می شود. هنگامی كه شخصی ازدواج می كند باید قدرت تصمیم گیری مستقل داشته باشد و اجازه ندهد كه دیگران(هر كسی كه می خواهد باشد) برای زندگی او تصمیم بگیرند. خانم م.ك در صحبت هایش به این موضوع اشاره كرد كه نه در ازدواج و نه در طلاقش نقشی نداشته است. والدین او شوهرش را به او تحمیل كردند و بعد از چند وقت او را مجبور كردند تا از شوهرش طلاق بگیرد.
از مشاور خانواده كمك بگیرید
در واقع مشورت با متخصصان مسائل خانوادگی به یك ضرورت اجتماعی در دنیای امروز تبدیل شده است و نباید با بی توجهی از كنار آن گذشت. اگر امروز می خواهید كه زندگی آرامی داشته باشید و در پرورش و راهنمایی درست فرزندان و غیره راه خطا را نروید(همیشه ریشه همه مشكلات در روابط زناشویی نیست، گاهی مشكلاتی كه بوجود می آید و ریشه زندگی خانوادگی را خشك می گرداند به علت اختلافاتی است كه بر سر نحوه تربیت فرزندان به وجود می آید) می توانید از نظرات یك كارشناس برای اداره هر چه بهتر زندگی خود كمك بگیرید. در گذشته اگر كسی چنین كاری را انجام می داد او را دیوانه و نادان فرض می كردند ولی در دنیای امروز اگر كسی مشكل داشته باشد و برای یافتن راه حل به متخصص مراجعه نكند كار عاقلانه ای نكرده است و از نظر مردم چنین شخصی یك انسان نرمال و طبیعی نیست. مشكلات در ابتدای زندگی به نسبت كم و بیش دامن همه زوج های جوان را می گیرد و زوج های جوان به علت عدم تجربه كافی ممكن است عكس العمل های مناسبی از خود نشان ندهند. البته اكثر مشكلات به راحتی در كانون خانواده قابل حل است. برای این كار زوجین فقط باید كمی انعطاف پذیری از خود نشان دهند و از گوش شنوای خود برای شنیدن نظرات درست طرف مقابل استفاده كنند. با این حال پرسش هایی وجود دارند كه زوج ها به تنهایی نمی توانند برای آنها پاسخی پیدا كرده و در این صورت باید به مشاور خانواده مراجعه كنند. مشاور خانواده فقط برای تنظیم خانواده نیست. در كشورهای اروپایی مشاوره خانواده نقشی بسیار بیشتر از آن چیزی دارد كه مشاوران در كشورهای آسیایی دارند. طبق طبقه بندی های تشخیص روانپزشكی مسائل و مشكلات زناشویی و خانوادگی یكی از بالاترین علل رجوع به كلینیك ها و مراكز خدمات مشاوره ای است كه این خود گواه صحت مطالب ذكر شده است.به همسر خود بی توجهی نكنید
زوجین باید از هر طریقی كه می توانند به یكدیگر محبت كنند. بعضی از زوج های جوان این طور فكر می كند كه فقط با خرید كادوهای گران قیمت است كه می توانند علاقه خود را به همسرشان نشان دهند. گاهی یك شاخه گل سرخ و یا یك عبارت محبت آمیزتأثیری بر روی همسر می گذارد كه گران قیمت ترین هدیه دنیا نمی تواند جای آن را بگیرد. گفت وگو با زوج های جوان نشان داده است كه آنها از طریق مادیات نمی توانند به عشق و عاطفه مورد نیاز برسند، چیزی كه آنها خواستار آن بودند محبت و صمیمت بدون قید و شرط همسرانشان بوده است. روش هایی مثل كادو دادن، گل خریدن، بیرون شام خوردن یا... فقط جنبه كمكی دارد و به تنهایی نمی تواند در زندگی مشترك تولید عشق كند. یكی از خانم ها در صحبت های خود به این موضوع اشاره كرد كه «شوهرم هر وقت من را كتك می زد بعدش برایم هدیه می خرید تا از من معذرت خواهی كند، من هم به خاطر زندگی مشتركمان او را می بخشیدم ولی این كار در او به عادت تبدیل شده بود. شوهر من پیش خود این طور فكر می كرد كه هر وقت بخواهد می تواند مرا كتك بزند و بعدش برای من یك هدیه بخرد و همه چیز را حل كند.» این خانم علت شكست زندگی زناشویی خود را بی توجهی همسرش به نیازهای عاطفی زندگی خود می دانست، چیزی كه هیچ همسری تحمل آن را ندارد.
انتظارات تان را از همسرتان مشخص كنید
به یاد داشته باشید كه نفرت نیازی به یاد گرفتن ندارد، فقط كافی است تا برانگیخته شود، در عوض باید محبت و دوست داشتن را آموخت. لازمه یك ارتباط خوب در زندگی زناشویی مشخص شدن خواسته ها و محدودیت هاست. اولین قانون زندگی مشترك این است كه انتظارات شما از همسرتان باید منطقی باشد و دوم این كه همسر شما نیز دقیقاً متوجه مفهوم انتظارات شما شده باشد تا جایی برای هیچ سوءتفاهمی باقی نماند. بسیاری از زوجین انتظار دارند كه بعد از ازدواج وارد یك سرزمین رویایی و پر از شادی شوند، غافل از این كه گاهی اوقات در زندگی مشكلاتی پیش می آید كه ناشی از عدم درك صحیح طرف مقابل است. عدم درك نیازهای طرف مقابل باعث ورود سرزنش به مرز عاطفی زندگی مشترك و نهایتاً از بین رفتن احساس احترام نسبت به یكدیگر می شود.
یكی از سؤالاتی كه زوجین باید از خود بپرسند این است كه برای جلوگیری از ایجاد تنش در زندگی از چه چیزهایی باید صرف نظر كنیم؟ مطرح كردن این سؤال خیلی مهم است. چون نه زن و نه مرد هیچ كدام نمی توانند به تمام نیازهای یكدیگر پاسخ مثبت دهند و از این رو باید از تعدادی از خواسته های خود صرف نظر كنند. گاهی اوقات صرف نظر كردن از یك خواسته می تواند زندگی مشترك را از رسیدن به بن بست نجات دهد. هنگامی كه زوجین فكر می كنند تمام اقدامات و تلاش های آنها بی نتیجه است می بایستی موضع خود را عوض كنند. این یك اصل استراتژیك در زندگی زناشویی است. با این كار احساس عدم توانایی كاهش پیدا می كند و خشم و كینه ای در زوجین نسبت به یكدیگر بوجود نمی آید. فراموش نكنید هنگامی كه به خاطر همسرتان از خواسته ای می گذرید با این كار به او نشان می دهید كه چقدر او را دوست دارید و با شهامت مسئولیت زندگی تان را به دست گرفته اید.
از اعتیاد به هر چیزی پرهیز كنید
پدیده شوم اعتیاد نه تنها باعث از بین رفتن فرد می شود بلكه كانون زندگی مشترك را نیز از بین می برد. متأسفانه زوج های جوان زیادی وجود دارند كه بعد از ازدواج در اثر شرایط گوناگون(مشكلات، رفقای ناباب و...) به سمت اعتیاد می روند هر نوع اعتیادی(چه اعتیاد به مواد مخدر، نوشیدنی های الكلی یا اینترنت و...) می تواند زندگی مشترك را به نابودی بكشاند. اعتیاد از هر نوعی كه باشد باعث بوجود آمدن بی اعتمادی در زندگی مشترك می شود و نهایتاً روابط درون و برون خانوادگی را تحت الشعاع خود قرار می دهد. سوای از مسائل معنوی كه اعتیاد آنها را نابود می كند اعتیاد از نظر مالی نیز مشكلات سنگینی را به كانون خانواده تحمیل می كند. نقش همسران در زمان اعتیاد در قبال یكدیگر بسیار مهم است. این درست نیست كه زندگی مشترك فقط به بهانه اعتیاد همسر به طلاق منتهی شود. در اعتیاد یك شخص عوامل مختلفی نقش دارند. بهترین كمكی كه كسی می تواند به همسر معتاد خود بكند این است كه به جای این كه او را در این زمان طرد كند به او فرصتی بدهد تا سلامتی خودش را باز یابد. طلاق در زمان اعتیاد نه تنها وضعیتی را بهتر نمی كند بلكه سبب پیچیده تر شدن درمان برای همسر بیمار می شود. برای پدیده اعتیاد تعاریف مختلفی ارائه شده ولی ساده ترین تفكر كه به شما اجازه می دهد همسرتان را در این زمان مانند سابق دوست داشته باشید این است كه فكر كنید او فقط بیمار شده است و شما باید از او مراقبت و پرستاری كنید. فراموش نكنید كه همسرانی كه در لحظات بیماری و سختی همسر خود را رها نمی كنند و او را عاشقانه دوست می دارند همسران واقعی هستند.طلاق آخرین مرحله است
متأسفانه بزرگترین اشتباهی كه زوج های جوان در ابتدای زندگی مشترك خود مرتكب آن می شوند این است كه فقط به تفاهمات اولیه و زودگذر خود فكر می كنند و به سراغ اختلاف نظرهای اساسی نمی روند و بعد از گذشت مدت زمان كوتاهی به این نتیجه می رسند كه به درد یكدیگر نمی خورند و تنها راهی كه برای آنها باقی مانده است طلاق است. در هر زندگی زناشویی مواردی پیش می آید كه همسری به وظایف خود عمل نمی كند و ممكن است رفتاری نامناسب نیز داشته باشد. این اتفاقات در زندگی غیر طبیعی نیستند. شاید به نوعی بتوان گفت كه این اتفاقات نوعی آزمایش الهی هستند و آزمون زوجین این است كه ببینند آیا می توانند سربلند بیرون بیایند! مشكلات زندگی زناشویی فقط در خانواده شما وجود ندارد بلكه در تمام خانواده ها و در مقیاس مختلف وجود دارد. تنها كاری كه زوجین باید در قبال این مشكلات انجام دهند این است كه زیاد سخت نگیرند و با حمایت و راهنمایی های خود به همسرانشان كمك كنند تا زودتر به مدار طبیعی زندگی شان برگردند. در واقع با واقع گرایی و نه آرمان گرایی می توان تمام مشكلات زندگی زناشویی را حل كرد، ولی مشكل این است كه زوجین زمانی را كه باید صرف ریشه یابی مشكلات خود كنند را هدر می كنند و به اصطلاح از این شاخه به آن شاخه می پرند و در نهایت فكر می كنند كه با عوض كردن همسر خود می توانند مشكلات را از بین برده و زندگی جدید لذت بخشی آغاز كنند. متأسفانه امروزه قانون طلاق برای فسخ ازدواج بسیار آسان است ولی آیا كسی می تواند بگوید كه بعد از طلاق و ازدواج مجدد خوشبخت خواهد شد؟ تحقیقات نشان داده است كه برخی از افرادی كه از همسر خود راضی نبوده، به همان نسبت در ازدواج مجددشان از همسر جدید خود راضی نبوده اند. به جرأت می توان گفت كه داروی مبارزه با سرطان طلاق حفظ تعهد اخلاقی در تمام شرایط(سختی ها و خوشی ها) است. زوج های جوان بسیاری وجود دارند كه در ابتدای ازدواج به یكدیگر می گویند «تنها مرگ می تواند ما را از یكدیگر جدا كند» ولی بعد از این كه با مشكلات زیادی رو به رو شدند تعهدات اخلاقی خود را نسبت به همسر خود نادیده می گیرند و نهایتاً طلاق به جای مرگ آنها را از یكدیگر جدا می كند. یك روش مناسب برای تقویت زندگی زناشویی صحبت كردن در مورد طلاق در ابتدای ازدواج است. ممكن است این كار از نظر تعدادی از زوج های جوان صحیح به نظر نیاید ولی زوجین باید بدانند كه نظر همسر آنها نسبت به پدیده طلاق چیست. این كار به آنها كمك می كند تا طرف مقابل خود را بهتر بشناسند. (یكی از آقایانی كه همسر خود را طلاق داده بود در صحبت هایش به این موضوع اشاره كرد كه از نظر او یك مرد تا زمانی كه یك بار یك زن را طلاق ندهد مرد نمی شود!)
حرف آخر: عشق وام بانكی نیست
خوشبختی در روابط زناشویی به گونه ای است كه گویی به راحتی می توان آن را به دست آورد اما نگه داشتن آن برای مدت زمانی طولانی كار هر كسی نیست. زوجین كار می كنند، پول در می آورند و هزاران سختی و مشكل را پشت سر می گذارند تا به خوشبختی برسند و بتوانند با كسی كه دوستش دارند به راحتی زندگی كنند. وقتی كه هنوز با یكدیگر ازدواج نكرده اند حاضرند برای جلب رضایت همدیگر خودشان را به آب و آتش بزنند ولی بعد از ازدواج دیگر از تب و تاب اولیه می افتند. چرا؟؟؟ عشق برترین اسم و دوست داشتن قشنگ ترین فعل دنیاست و جملاتی كه در آنها از این اسم و فعل استفاده شده باشد برای انسانها ارزش بسیاری دارد. شنیدن عبارتی محبت آمیز حتی از زبان یك غریبه برای انسان خوشایند است، چه برسد به این كه همسری این جمله را از زبان كسی بشنود كه او را دوست دارد. آیا زندگی مشترك كمتر از آن است كه نخواهید برای حفظ آن دوباره خودتان را به آب و آتش بزنید؟ مطمئن باشید یك پدر موفق بودن، یك همسر فوق العاده بودن ارزش آن را دارد كه بخواهید به خاطر آن دوباره از خود فداكاری نشان دهید. فراموش نكنید كه با ازدواج به آخر خط نرسیده اید بلكه تازه به شروع همه چیز رسیده اید و باید برای حفظ زندگی مشترك خود تلاش كنید تا نتیجه تمام زحمات گذشته شما به هدر نرود. اكنون كه صاحب یك زندگی شده اید باید بدانید كه به منظور تقویت آن باید چه كارهایی انجام دهید تا بتوانید خوشبختی را در روابط زناشویی تان بیمه كنید. فراموش نكنید كه روابط شیرین و دوستانه در زندگی مشترك در حقیقت از رفتار شما نشأت می گیرد و اگر شما قوانین و اصول مطرح شده در این موارد را به كار بگیرد می توانید صاحب شیرین ترین زندگی زناشویی شوید.متأسفانه در دنیای امروز خلأ های عاطفی زیادی در كانون خانواده ها بوجود آمده و تنها چیزی كه می تواند این شكاف های عمیق را پر كند عشق توأم با محبت است. برای برخی عشق مانند وامی بانكی است كه باید به اقساط پرداخت شود. عشق وام نیست. بعضی ها به غلط فكر می كنند كه نباید بیش از حد به همسر خود ابراز علاقه كنند زیرا ممكن است او از عشق آنها سیر شود و برای او عادی شود. این اشخاص فراموش كرده اند كه انسانها كبوتر نیستند كه برای اهلی كردن آنها بال هایشان را ببندیم و كم كم به آنها غذا بدهیم و این ترس را در آنها بوجود بیاوریم كه در صورت فرار كردن از این خانه از گرسنگی می میرند. در حقیقت چنین انسانهایی از ترس این كه مبادا همسرشان آنها را ترك كند اقدام به این كار می كنند. همان طور كه كبوترها فقط به خاطر غذا در آن خانه می مانند نه به خاطر عشق به صاحب شان.
محمد صادق امینی

منبع : روزنامه همشهری