بغداد و امنیت دور از انتظار

با روی كار آمدن دولت «ایاد علاوی» در سال ۲۰۰۴وقتی نخستین نا امنیهای سازمان یافته شهر «فلوجه» را در برگرفت، همه تصور می كردند كه این وضعیت چندان به طول نخواهد انجامید.در پی قتل چهار پیمانكار آمریكایی در فلوجه، ارتش آمریكا به عنوان تنبیه نظامی برضد اهالی شهر و كسانی كه مرتكب این قتل شدند و نوعی زهر چشم به عموم مردم عراق، جنگ تمام عیاری علیه فلوجه آغاز كرد. در آن زمان تصور بر این بود كه با یك ضربه سنگین نظامی علیه تروریسم تازه تاسیس در فلوجه، آن را در نطفه خفه خواهد كرد اما وقتی بعد از چند ماه انفجارها بغداد را در برگرفت اشتباه بزرگ تازه سربرآورد.
تروریستها فلوجه را ترك كردند و در مقابل بستری پیدا كردند كه برد رسانه ای قویتری به حملات تروریستی آنها می داد و آن بستر مناسب پایتخت عراق، بغداد بود. از آن سال تاكنون تلاشها و طرحهای امنیتی متعددی برای غلبه بر ناامنیهای بغداد مطرح و اجرا شده اما در عمل همه آنها ناكام مانده اند. زمانی كه دولت «ابراهیم جعفری» در سال ۲۰۰۵تشكیل و طرح امنیت نخست در بغداد مطرح شد، همه این طرح را اساس ایجاد امنیت در عراق می دانستند.
«محمد العسكری» سخنگوی فعلی وزارت دفاع عراق، در آن زمان به عنوان یك كارشناس مسایل امنیتی گفت: برقراری امنیت در وهله اول در بغداد، گامی درستی در جهت ایجاد امنیت در دیگر شهرهای عراق است. وی اضافه كرد كه شروع امنیت در بغداد و سپس توسعه تدریجی حلقه امنیتی از بغداد به دیگر مناطق و شهرهای عراق راهبرد درستی برای برقراری امنیت در كل عراق است. اما بر خلاف انتظار نه تنها حلقه های امنیتی به دیگرمناطق و شهرها توسعه پیدا نكرد بلكه روز به روز حلقه های امنیتی تنگ تر و تنگ تر شد تا اینكه امروز به منطقه كوچ در بغداد به نام «الخضرا» محدود شده است.
با روی كار آمدن دولت منتخب «نوری المالكی» در اوایل سال ، ۲۰۰۶طرح امنیتی تازه ای با عنوان «همه با هم پیش به جلو» مطرح شد. اصل این طرح نیز بر بغداد متمركز شده بود كه مبتنی بر ایجاد ایستهای تفتیش و بازرسی ثابت و سیار و توسعه حلقه امنیت از داخل بغداد به حومه آن بود.
نكته قابل توجه در این طرح توجه اساسی به حومه بغداد بود كه به عنوان مخفیگاهها و بسترهای تروریسم در داخل پایتخت شمرده می شد. بعد ازگذشت چند ماه از اجرای طرح، در عمل نه تنها در حومه بغداد امنیت برقرار نشد بلكه این مناطق عملا به مناطق ساقط شده از حیث امنیتی تبدیل شدند. در مركز بغداد وضعیت فاجعه آمیزتر شد زیرا گروههای مسلح آزادانه اقدام به عملیات قتل و كشتار و آدم ربایی جمعی می كنند بدون اینكه طرحهای امنیتی در عمل دستاوردی داشته باشد.
اینك از طرح تازه امنیتی پرده برداشته شده كه قرار است بغداد را به ۹ منطقه امنیتی تبدیل كند. به گزارش ایرنا این طرح نیز به طور ویژه روی بغداد متمركز شده و تصریح شده است كه برقراری امنیت در بغداد منجر به امنیت در دیگر مناطق عراق می شود. جزییات این طرح كه وزارت كشور عراق آن را فاش كرده مبتنی بر ایجاد فرماندهی های نسبتا خود مختار در انجام عملیات امنیتی در هر منطقه است.
فرمانده هر منطقه متناسب با وضعیت و شرایط امنیتی منطقه تحت سلطه اش به طور مستقل طرحهای امنیتی اجرا می كند. در عین حال این فرماندهیهای ۹گانه با یك فرماندهی مشترك از وزارتهای كشور و دفاع عراق مرتبط هستند و عملیات خود را با این فرماندهی واحد هماهنگ می كنند. ۴۵هزار نیروی عراقی كه همان نیروهای طرح سابق (همه باهم پیش به جلو) هستند، در این عملیات جدید نیز به كارگرفته شده اند.
مهمترین تفاوت این طرح با طرحهای سابق آنگونه كه اعلام شده، آزادی عمل نیروهای عراقی در نقل و انتقال بین مناطق و اجرای مستقل عملیات نظامی بدون هماهنگی با نیروهای آمریكایی است. در تمامی طرحهای گذشته نیروهای عراقی هیچ آزادی عمل در نقل و انتقالات خود نداشتند بلكه مقید به تصمیمها و اوامر فرماندهان آمریكایی بودند.
طرح جدید به نیروهای عراقی اجازه خواهد داد كه به منظور تامین امنیت، هر تدابیر و اقدامی كه مبتنی بر قانون باشد در مناطق خود برای ایجاد و بهبود امنیت اتخاذ كنند. ظاهر طرح آنگونه كه وزارت كشور عراق اعلام اخیرا كرده است امیدواركننده است. در مقابل كارشناسان عراقی هشدار داده اند بر این باورند كه این طرح نو نیز كه آمریكاییها طراح و مجری آن هستند سرنوشتی جز سرنوشت طرحهای گذشته نخواهند داشت.
آنها معتقدند كه اگر طرح امنیتی جدید با دستان عراقیها طراحی و آنها مجری آن باشند، می توان به موفقیت آن امیدوار بود. آنچه مسلم است تمامی طرحهای امنیتی در طول سالهای بعد از اشغال عراق با دستان آمریكاییها نوشته و اجرا شده و به همین دلیل نه تنها امنیت را برای مردم عراق محقق نكرده بلكه روز به روز این كشور را ناامن تر كرده است. افكار عمومی عراق امیدوارند كه طرح جدید بتواند برخلاف گذشته، در عمل دستاوردهای ملموسی برای مردم به همراه داشته باشد. دیدن روزی كه بغداد، انفجاری نداشته یا جسد مقتولی در حاشیه خیابان رها نشده باشد اینك برای مردم بغداد به یك آرزوی دست نیافتنی تبدیل شده است.

منبع : روزنامه ابرار