جنگل‌هایی که باید می‌داشتیم!

تقریباً اغلب ما می‌دانیم در کشوری زیست می‌کنیم که سهم منابع جنگلی آن، هم به نسبت وسعتش و هم به نسبت جمعیتی که در آن سکنی گزیده‌اند، بسیار اندک است. با این وجود، شاید خالی از لطف نباشد که بدانیم، از بین ‌١٩٢ کشور مورد بررسی، گستره‌ی جنگلی ایران‌زمین، به مراتب بیشتر از ‌١٤٩ کشور جهان است؛ یعنی تنها جنگل‌های ‌٤٣ کشور، عرصه‌ای پهناورتر از ما را در اختیار دارند. واقعیتی که نه باید برنامه‌ریزان و دولتمردان ما را گمراه کند و نه باید انکارش کرد.
محمد درویش در وبلاگ"مهاربیابان‌زایی" به نشانی http://darvish۱۰۰.blogfa.com نوشته است: می‌گویم: نباید گمراه شویم، چرا که برکامه‌ی چنین مزیّتی و برخورداری از چنین جایگاهی در بین کشورهای جهان، کماکان مطابق تقسیم‌بندی فائو در اجلاس کبک کانادا (‌٢٠٠٣)، ایران به همراه ‌٥٣ کشور دیگر در شمار ممالکی قرار دارند که کمتر از ‌١٠ درصد از خاک آنها را جنگل در بر گرفته است؛ ویژگی هشداردهنده‌ای که سبب شده تا از این ممالک با لقب «کشورهای با پوشش کم جنگل» (LFCCS) یا “Low Forest Cover Countries” نام برده شود. هشداردهنده‌تر آن که شمار این ممالک تا پایان قرن بیستم به ‌٧١ کشور می‌رسید.
به بیانی دیگر، روند کلی حاکم بر مدیریت جنگل‌های جهان، نه‌تنها هنوز نتوانسته ثباتی نسبی در وسعت این رویشگاه‌های حیاتی کره زمین ایجاد کند، بلکه کماکان در برابر نیروهای توسعه‌سالار، میدان را واگذار کرده و پیوسته از وسعت اراضی جنگلی در اغلب نقاط جهان، از جمله ایران کاسته شده است. به نحوی که هم‌اکنون، مجموع مساحت اراضی جنگلی این ‌٥٣ کشور به ‌١٣٦ میلیون هکتار نیز نمی‌رسد. در حقارت این رقم، همان بس که بدانیم، وسعت جنگل‌های برزیل به تنهایی حدود سه برابر آن است و رقم پیش‌گفته در مجموع، فقط حدود ‌٣ درصد از گستره‌ی جنگل‌های جهان را در اختیار دارند.
مفهوم ساده‌ی دانستگی فوق این است که – در حوزه منابع جنگلی – به هیچ عنوان نباید بپنداریم که ثروتمندیم، بلکه درست‌تر آن است که دیگران خیلی فقیر هستند.
نه‌تنها سهم مناطق جنگلی کشور به نسبت گستره‌ی پهناورش، ناچیز است، بلکه نکته‌ی مهم‌تر این است که مساحت فعلی پوشش‌های جنگلی ایران، به مراتب از قلمرو سرزمین‌هایی که استعداد کاربری جنگل را در کشور دارا هستند، کمتر است. دریافتی که اوج فشارهای انسانی وارد بر زیست‌بوم‌های شکننده‌ی جنگلی ایران را نشان می‌دهد. فشارهایی که شوربختانه باید اعتراف کرد در طول سال‌های اخیر بر وسعت و وزن آن نیز افزوده شده و حتی کار به جایی رسیده که بسیاری از تصمیم‌گیری‌های کلان و محلی دولتی نیز در راستای تشدید فشار بر این اندوخته‌های طبیعی ناهمتا استوار شده است؛ رخدادی که شاید یکی از آخرین نمونه‌های آن پیشنهاد بسیار خطرناک اهدا مجوز برای تغییر کاربری جنگل‌های مخروبه شمال، به بهانه ظاهراً مقبول اشتغال‌زایی است. موضوعی که خوشبختانه در برخی جراید کشور تاکنون بحث‌های مستدل و فراگیری را از سوی دلسوزان و صاحب‌نظران عرصه منابع طبیعی کشور به دنبال داشته است.
امید که بیش از پیش، قدر ارزش‌های غیرقابل جایگزین منابع طبیعی و محیط زیست خود را دریافته و عمیقاً به این باور برسیم که در سایه‌ی منابع طبیعی پویا و پرنشاط است که می‌توان به زیست پایدار و توسعه درخور رسید و نه به قیمت حذف و نابودی آن.

منبع:سایه

منبع : مطالب ارسال شده