جمعه, ۵ بهمن, ۱۴۰۳ / 24 January, 2025
مجله ویستا


گذری بر نوسازی صنایع ایران


بسیاری معتقدند كه رشد صنعتی ایران در شرایط غیر رقابتی شكل گرفته و نوسازی صنایع كشور می تواند خون تازه ای را به شریان رقابت پذیری این صنایع وارد كند و توان و حیاتی جدید را برای رقابت صنایع داخلی با صنایع سایر كشورها ایجاد كند.صنایع داخلی نه تنها نیازمند نوسازی فیزیكی است بلكه به سرمایه گذاری بالا همراه با تكنولوژی روز نیازمند است .علاوه بر سرمایه گذاری كلان و بكارگیری تكنولوژی مدرن ، بهبود در فاكتورهایی چون مدیریت، بازاریابی و افزایش كیفیت نیروی انسانی و تكنولوژی موجود نیز برای نوسازی صنایع و افزایش رقابت در واحدهای صنعتی امری ضروری به نظر می رسد.آنچه مسلم است توسعه صنعتی ایران و روند صنعتی شدن این كشور از زمان آغاز تاكنون در شرایط غیر رقابتی و بدور از مشاركتهای خارجی صورت گرفته است و از دلایل عمده این مشكل نبود روابط سودمند با طرف های خارجی ، تكیه صنایع داخلی به اقتصاد تك محصولی نفت، استفاده از صنایع كاركرده و از رده خارج شده كشورهای صنعتی و در نهایت نبود عزمی جدی برای نوسازی به موقع این صنایع ، قابل اشاره است.سهم اندكی كه صنایع كشور از تولید ناخالص داخلی دارند در كنار میزان پایین صادرات محصولات صنعتی كشور البته در مقایسه با سایر كشورهای در حال توسعه ، اثباتی بر این مدعاست كه صنایع داخلی در شرایط رقابت آمیزی شكل نگرفته است .از سویی دیگر كشورهای مختلفی كه روند صنعتی شدن را بطور تقریبی همزمان با ایران آغاز كرده اند ، توانسته اند در مقایسه با كشور ما به موفقیت بیشتری دست یافته و به جایگاه مطلوبتری در جهان صنعتی برسند.آنها با بكارگیری فاكتورهایی چون افزایش مهارتها ، انباشت سرمایه و توسعه تكنولوژی های مورد توجه در صنایع ، صادرات محصولات صنعتی را جایگزین صادرات مواد و كالاهای اولیه كنندواز سوی دیگر عامل واردات نیز كه بجز مقطعی كوتاه در تمامی طول تاریخ صنعتی شدن ایران وجود داشته است در عقب ماندگی صنایع كشور بی تاثیر نبوده و شاید فاكتوری بوده كه توان رقابت را از تولیدات صنایع داخلی گرفته و این انگیزه را كه می توان با تلاش و بكارگیری دانش روز، صنعت داخلی را به سطح صنایع دنیا رساند، از آنها سلب كرده است.البته باید گفت كه واردات از ریشه مضر ومنفی نیست بلكه تنها زمانیكه صنایع داخلی نوپا بوده و نیاز به انگیزه برای رشد دارند ، نقشی منفی را بازی می كند بر عكس در زمانیكه كشور در سطح مطلوبی از نظر تولید صنعتی قرار دارد نبود واردات امری منفی است ،چراكه می تواند در شكل دهی رقابت واقعی ، كاهش قیمتها و بهبود روز افزون كیفیت محصولات داخلی موثر باشد.بطور كلی ریشه اكثر مشكلات موجود در راه صنایع داخلی كه بدان اشاره شد در نبود نوسازی لازم و به موقع این صنایع است و نوسازی صنایع كشور نیز به نوبه خود نیازمند نرخ بهره پایین و سطح بالای تسهیلات بانكی است بنابر این بجاست كه سیستم پولی و بانكی كشور با همكاری دولت و بخش خصوصی ، نقشی موثر را در نوسازی صنایع بازی كند و البته نیابد در این راستا نقش و تاثیر بانكهای خصوصی را از نظر دور داشت.
منبع : شبکه اطلاع رسانی شانا