۲۱ ژوئیه سال ۱۹۵۴ ـ قرارداد ژنو و تقسیم موقت ویتنام

بیست و یکم ژوئیه سال ۱۹۵۴ در ژنو قرار داد تقسیم موقت ویتنام (حد اکثر سه سال) امضاء شد. کنفرانس مربوط که در آن کشورهای بزرگ هم نماینده داشتند از ۲۱ آوریل این سال تا ۲۱ ژوئیه ادامه داشت. طرفهای اصلی، فرانسه و ویتنامی ها بودند. هدف از این کنفرانس که پس از شکست فرانسه از ویت مین ها به رهبری دکتر هو شه مین تشکیل شده بود، حل مسئله ویتنام بود. طبق توافق ژنو قرار شده بود که مدار ۱۷ درجه عرض جغرافیایی، خط فاصل میان دو قسمت ویتنام باشد و در سال۱۹۵۶ و یا در فاصله ای که از سه سال بیشتر نباشد در سراسر ویتنام انتخابات وحدت برگزار شود.
همچنین قرار شد که نیروهای فرانسه که پس از جنگ جهانی دوم و تسلیم شدن ژاپن، برای استعمار مجدد هندوچین وارد منطقه شده بودند ظرف مدتی کوتاه خارج شوند و نیز، با تقسیم ویتنام برای کسانی که مایل به مهاجرت به قسمت دیگر باشند منعی به وجود نیاید. دولت آمریکا برای انتقال شمالی هایی که مایل به سکونت در جنوب بودند داوطلب شد و کشتی فرستاد و سپس برای اسکان آنان کمک مالی کرد. سپس به دولت موقت جنوب پیشنهاد کمک مالی و نظامی و آموزش نیروهای مسلح داد.
چون طبق برآوردها، در رفراندم مقرر پیروزی شمال سوسیالیستی قطعی به نظر می رسید، غرب که نمی خواست جنوب ویتنام بر جهان سوسیالیست اضافه و از دستش خارج شود، «دین دی ام» را تشویق به کودتا در جنوب کرد و با این کودتا، ورق برگشت خورد و انجام انتخابات به تعلیق افتاد. این وضعیت، در جنوب، هوداران وحدت و سوسیالیسم را متحد کرد و با حمایت شمال به مبارزه مسلحانه دست زدند و آمریکا به کمک دولت جنوب (سایگون) شتافت و جنگی خونین و پرتلفات به راه افتاد که پس از سالها، بالاخره مبارزان ویتنامی با نثار جان پیروز شدند و وحدتی را که قرار بود با انتخابات به دست آید با خون و آتش تامین شد.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز