دات نت ۲ از راه رسید

پلتفرم جدید دات‌نت شامل نسخه دوم چارچوب دات‌نت (NET Framework.)، فناوری ASP.NET ۲ و نرم‌افزار ویژوال استودیوی ۲۰۰۵ است. در نسخه جدید امكاناتی گنجانده شده است كه كار را برای برنامه‌نویسان، بیش از پیش آسان می كند.
● پلتفرم جدید دات‌نت
سرانجام پس از ماه‌ها انتظار نسخه دوم پلتفرم دات‌نت مایكروسافت منتشر شد. پلتفرم جدید دات‌نت شامل نسخه دوم چارچوب دات‌نت (NET Framework.)، فناوری ASP.NET ۲ و نرم‌افزار ویژوال استودیوی ۲۰۰۵ است. این مجموعه به همراه نسخه جدید نرم‌افزار مدیریت بانك اطلاعاتی SQL Server راهكار كاملی را برای تولید نرم‌افزار روی سیستم‌عامل ویندوز فراهم می‌سازد.
نسخه دوم دات‌نت علاوه بر پوشش دادن تعداد زیادی از باگ‌های مشخص شده در نسخه قبلی (۱/۱)، قابلیت‌ها و امكانات جدید و متنوعی را نیز كه در گذشته مورد نیاز برنامه‌نویسان بوده در بر دارد. طبق معمول، مایكروسافت بعضی از رویه‌ها و ساز و كارهایی را كه اغلب كاربران در برنامه‌نویسی خود در نظر می‌گرفتند، در نسخه جدید نرم‌افزارهای برنامه‌نویسی دات‌نت گنجانده است تا كار را برای برنامه‌نویسان، بیش از پیش آسان كند.
این همان نقطه‌ای است كه معمولاً طرز تفكر و نگرش مایكروسافت به دنیای نرم‌افزار و برنامه‌نویسی را از نگرش دیگر سازندگان اصلی پلتفرم‌های نرم‌افزاری مثل پلتفرم جاوا و یا دنیای لینوكس جدا می‌كند. به عنوان مثال در نسخه جدید دات‌نت، ماجول‌های فرعی جدیدی برای مدیریت فرایند احراز هویت كاربر (Authentication) در لایه امنیتی نرم‌افزار گنجانده شده است كه در حقیقت تا حد زیادی برنامه‌نویسان را از كدنویسی جزئیات بی‌نیاز می‌كند. به این ترتیب اگر چه امكان برنامه‌نویسی جزئیات لایه امنیتی نرم‌افزار همچنان وجود دارد، ولی برنامه‌نویسان اكنون می‌توانند از ماجول‌های حاضر و آماده‌ای كه بیشتر كارها را برای آنان انجام می‌دهند استفاده كنند و بیشتر به هدف و وظیفه اصلی نرم‌افزار خود بپردازند. احتمالاً بسیاری از منتقدان مایكروسافت همچون سابق خواهند گفت كه مایكروسافت قدم دیگری برای راحت‌تر كردن كار برنامه‌نویسان تنبل برداشته است و با بی‌نیاز كردن برنامه‌نویسان از درگیر شدن با جزئیات مكانیزم لایه امنیتی دات‌نت، ممكن است آنان را بد عادت كند و این‌كار موجب كاهش امنیت نرم‌افزار شود و ... اما اگر نظر من را بخواهید، افزایش ماجول‌های امنیتی جدید در دات‌نت‌۲، چه در قسمت زیرساخت‌های نرم‌افزاری ASP.NET و چه در زیرساخت‌های فناوری Web Services، نه تنها برنامه‌نویسان را بد عادت نخواهد كرد، بلكه آنان را ترغیب خواهد كرد با توجه به سهولت به كارگیری ماجول‌های جدید، لایه امنیتی نرم‌افزار را به عنصری جدایی ناپذیر از سیستم خود تبدیل كنند و به دلیل واهمه از ناآشنایی با منطق كدنویسی این لایه، از انجام دادن این بخش مهم برنامه‌نویسی گریزان نباشند.
●NET Framework ۲.۰.
از نكته فوق كه بگذریم، چند ویژگی جدید دات‌نت۲ قابل ذكر است. نسخه دوم چارچوب دات‌نت در دو نسخه فرعی x۸۶ و x۶۴ عرضه شده كه اولی برای نوشتن برنامه‌های ۳۲ بیتی متداول و دومی به‌صورت ویژه‌ برای نوشتن برنامه‌های ۶۴ بیتی است. هر دو نسخه به دو صورت SDK و Redistributable از نشانی سایتmsdn.Microsoft.com/netframework قابل‌دریافت هستند. نسخه SDK مجموعه‌ای است كه بیش از صد مگابایت حجم دارد و خاص برنامه‌نویسان است. اما نسخهRedistributable یك فایل قابل نصب چندمگابایتی است كه سیستم‌عامل ویندوز را در صورتی كه در حال حاضر مجهز به فناوری دات‌نت نباشد، به دات‌نت مجهز می‌كند. نصب این برنامه برای اجرای نرم‌افزارهایی كه با دات‌نت نوشته شده‌اند، ضروری است. البته دقت كنید كه نسخه دوم چارچوب دات‌نت در كنار نسخه‌های قبلی نصب می‌شود. به این ترتیب برنامه‌های كه با نسخه‌های ۱ یا ۱/۱ چارچوب دات‌نت نوشته شده‌اند، از كار نخواهند افتاد.
●ویژوال استودیوی ۲۰۰۵ و ASP.NET ۲.۰
نسخه جدید ویژوال استودیو در پنج‌نسخه متفاوت عرضه شده است كه سه نسخه از آن‌ها نسبت به بقیه شاخص‌ترند. یكی نسخه Express است كه به‌صورت رایگان ارائه شده و احتمالاً با استقبال زیاد برنامه‌نویسان روبه‌رو خواهد شد. خود این نسخه در چند مدل فرعی عرضه شده كه هر كدام از آن‌ها ویژه یكی از زبان‌های برنامه‌نویسی (مانند ویژوال بیسیك یا سی‌شارپ) است.علاوه‌بر این، یك نسخه مخصوص طراحی صفحات ASP.NET به نام Visual web Developer Express ۲۰۰۵ وجود دارد كه می‌توانید آن را مستقیماً از سایت www.asp.net دریافت كنید. نسخه Team System خاص برنامه‌نویسی گروهی است و برای شركت‌های نرم‌افزاری كارایی دارد. یك نسخه نیز به همراه ابزارهای مخصوص برنامه‌نویسی برای مجموعه آفیس مایكروسافت عرضه شده است.
در نسخه جدید ویژوال استودیو، برنامه‌نویسی صفحات وب آسان‌تر شده است. به عنوان مثال می‌توانید ویژوال استودیوی ۲۰۰۵ را روی یك ویندوز معمولی و بدون نرم‌افزار IIS نصب كنید. بنابراین برای آزمایش كردن صفحات خود نیازی به IIS ندارید. همچنین كنترل‌های جدیدی مانند LoginName و LoginView بهASP.NET افزوده شده كه امكان پیاده‌سازی پوسته‌ها و اینترفیس‌های گرافیكی مختلف را به سلیقه كاربر و یا در قالب شخصی‌سازی نحوه نمایش محتوا (Personalization) امكان‌پذیر می‌سازد.
سخن درباره ویژگی‌ها و امكانات دات‌نت ۲ بسیار است. بحث بیشتر در این زمینه را به آینده موكول می‌كنم. اما برای این‌كه دست خالی هم این صفحه را ترك نكنید، چند منبع اطلاعاتی را برای مطالعه بیشتر توصیه می‌‌كنم.
یك تور مجازی روی این نشانی هست كه دیدن آن خالی از لطف نیست. تعدادی از وبلاگ‌های تخصصی درباره دات‌نت۲ نیز در سایت MSDN معرفی شده‌اند. كه از این نشانی می‌توانید ببینید. یادتان نرود كه به قسمت مربوط به SQLServer در سایت MSDN نیز نگاهی بیندازید. مجموعه كتاب‌های الكترونیكی Microsoft Patterns Practices نیز كه رایگان اما بسیار گران‌بها هستند، به‌همراه سورس‌كد Enterprise Library for .NET ۲.۰ در نشانی msdn.Microsoft.com/practices در انتظار برنامه‌نویسان حرفه‌ای به‌سر می‌برند.

بهروز نوعی پور

منبع : ماهنامه شبکه