عافیت باشه!

عطسه كردن از جمله مواردی است كه خرافات زیادی در رابطه با آن وجود دارد تا جایی كه برخی از افراد به محض عطسه كردن، فال حافظ می‌گیرند!
بعضی‌ها پس از یك عطسه از لفظ «صبر آمد» استفاده می‌كنند و بعضاً كار خود را به تعویق می‌اندازند، كفش‌های خود را لنگه‌به لنگه می‌پوشند یا در كفش‌های خود نمك می‌ریزند!
اما در اینجا باید یادآور شویم كه عطسه اساساً یك مكانیسم دفاعی طبیعی بدن است و نه تنها بد نیست (به جز زمانی كه یك لیوان چای داغ در دست دارید!) بلكه فواید زیادی هم برای جلوگیری از ورود اجسام خارجی به راههای تنفسی دارد.
در حقیقت وجود یك جسم خارجی به راههای تنفسی و حركت مژه‌های موجود در مخاط‌ بینی پیامی را به مغز می‌رسانند كه موجب عطسه می‌شود، این عكس‌العمل بیشتر تحت كنترل حس لامسه است تا چشایی.
زمانی كه عطسه روی می‌دهد، قفسه سینه شدیداً منقبض می‌شود، به این ترتیب مقدار زیادی هوا به سرعت از طریق بینی عبور می‌كند و به این ترتیب به پاك كردن مجاری بینی از مواد خارجی كمك می‌كند.
●عطسه و نور
مكانیزم ایجاد عطسه، بین همه مردم جهان یكسان نیست، به شكلی كه تنها ۲۵ درصد مردم هنگام نگاه كردن به خورشید یا قرار گرفتن در معرض نور شدید، عطسه می‌كنند كه به «عطسه ناشی از نور» معروف است.
دانشمندان در این خصوص نظریات گوناگونی ابراز داشته‌اند. براساس یكی از معمولترین نظریه‌ها، عصب جمجمه‌ای عامل عطسه به طریقی با عصب بینایی مرتبط است.
زمانی كه عصب بینایی به شدت تحریك و مردمك چشم نسبت به نور عكس‌العمل نشان داد، منقبض می‌شود، این فرایند بر عصب جمجمه‌ای عطسه اثر گذاشته و سبب عطسه كردن می‌شود.
برخی از محققان معتقدند كه افرادی كه دارای آلرژی هستند، استعداد بیشتری نسبت به عطسه در مقابل نور خورشید دارند. در یك بررسی وقتی آلرژی افراد مذكور درمان شد، از عطسه كردن آنها هم در مقابل نور كاسته شد.
●عطسه و شخصیت
براساس مطالعات انجام شده از سوی یك دانشمند آمریكایی، نحوه عطسه كردن می‌تواند نكته‌های زیادی در رابطه با شخصیت افراد بازگو كند.
این آزمایش شامل مطالعه روی صداهای مختلفی است كه مردم به هنگام عطسه كردن از خود تولید می‌كنند.نتایج این مطالعه كه ۵۴۷ داوطلب در آن شركت كردند، نشان می‌دهد، شخصیت‌های مختلف به شكل‌های گوناگون عطسه می‌كنند.
دكتر پاتی وود كه این پژوهش را انجام داده می‌گوید؛ ۴ نوع مختلف عطسه كردن وجود دارد كه مطابق با شخصیت‌های آنها است.طبق این بررسی‌ها افرادی كه با صدای بلند عطسه می‌كنند، تمایل دارند كه رهبران و روسایی با نفوذ و خوب باشند، آنهایی كه ملایم‌تر عطسه می‌كنند، عموماً شخصیت آرام‌تر، وفادار و وابسته‌تری دارند، كسانی كه هنگام عطسه كردن جلوی دهان خود را می‌گیرند بسیار موقر و متعادل هستند و بالاخره آخرین نوع عطسه كه در این پژوهش آمده، مربوط به افرادی است كه سریع عطسه می‌كنند كه این افراد اغلب شخصیت تند و تیزی دارند.
●عطسه و حساسیت
چنانچه تعداد عطسه در حد متعادل باشد، نیازی به انجام اقدامات پیشگیرانه وجود ندارد و بهتر است بدن را در كاربرد دستگاه دفاعی خود آزاد گذاشت. اما در صورتی كه تعداد بالای عطسه باعث آزار فرد شود باید با داروهای ضد حساسیت آن را درمان كرد، چرا كه یكی از علایم حاصل از آلرژی، عطسه است.
عطسه‌های پیاپی و پشت‌سر هم معمولاً نشانه وجود آلرژی است اما تك عطسه‌ها معمولاً نشان از سرماخوردگی دارد به علاوه در سرماخوردگی ترشحات بینی زردرنگ است در صورتی كه در آلرژی، بی‌رنگ و رقیق است.
●رابطه عطسه و سكته مغزی
پژوهشگران آمریكایی اعلام كردند كه افرادی كه دچار سكته مغزی می‌شوند ممكن است برای مدت كوتاهی توانایی عطسه كردن را از دست بدهند.
به گفته محققان مركز عطسه در بصل‌النخاع قرار دارد و پس از سكته مغزی ممكن است نیمی از بصل‌النخاع برای مدتی از كار بیفتد و به همین علت، عمل عطسه كردن نیز انجام نمی‌شود.
در این حالت احساس نیاز به عطسه، در فرد به وجود می‌آید اما عمل غیرارادی، عطسه كردن انجام نمی‌شود و همین امر بیمار را رنج می‌دهد، معمولاً این بیماران حداكثر یك سال پس از سكته مغزی توانایی عطسه را دوباره به دست می‌آورند.
این واقعیت كه سرفه و عطسه باعث گسترش بیماری می‌شوند، حقیقتی انكارناپذیر است و باید به افراد به خصوص كودكان آموخت كه در موقع عطسه كردن، با دستمال جلوی دهان و بینی خود را بپوشانند.

صدف كوه‌كن

منبع : روزنامه همشهری