حفاظت از کلنی طوطی‌های آرژانتین

در خط ساحلی به طول دوازده کیلومتر حدود سی و پنج هزار آشیانه‌ی پرنده وجود دارد که متعلق به صد و هشتاد هزار طوطی است. این پرندگان زیبا با پشت‌های سبز و شکم‌های قرمز و زردشان بر فراز آسمان اقیانوس اطلس پرواز می‌کنند و با سر و صدای بسیار، توجه همگان را به سوی خود جلب می‌کند.
طبیعت‌شناس انگلیسی «چارلز داروین» در سفر خود به این ناحیه در دهه‌ی ۱۸۳۰ با این پرندگان آشنا شد و راجع به آنان مطالبی نوشت اما اکثر مردم آرژانتین از «طوطی‌های کاوگر» - Cyanoliseus patagonus - که بزرگ‌ترین کلنی طوطی‌های جهان را تشکیل داده‌اند، اطلاعی ندارند.
در حقیقت این پرندگان حدود ۳۰ کیلومتر از مراکز اصلی جمعیت‌شان دورتر هستند و حدودا" ۳۰ کیلومتری شهر «ویدما» در رأس شمال شرقی منطقه‌ی «پاتاگونیا» هستند.
یکی از افرادی که نه تنها از وجود آن‌ها آگاه است، بلکه به آن‌ها علاقه‌ی بسیاری هم دارد و شدیدا" تحت تأثیر قرار گرفته، زیست‌شناسی به نام «جوان مازلو» است. او هر سال از خانه‌اش در آلمان برای بررسی، ردیابی و رسم نمودار وضعیت پرندگان به این محل می‌آید.
این جانوران فوق‌العاده بیش از بیست سال عمر می‌کنند، تک‌جفتی هستند و هر سال پس از مهاجرت به مناطق گرم‌تر، دوباره به آشیانه‌های سابق خود باز می‌گردند و قادرند حفره‌ی لانه‌ی خود را از میان سی و پنج هزار حفره‌ی مشابه دیگر که در میان صخره‌های ماسه‌ی سنگی کنده شده است، پیدا کنند. عمق برخی از این چاله‌ها به سه متر می‌رسد.
این جانوران تک جفتی هستند و هر سال پس از مهاجرت به مناطق گرم‌تر مجددا" به آشیانه‌های سابق خود باز می‌گردند و قادرند لانه‌ی خود را از میان ۳۵۰۰۰ حفره‌ی مشابه دیگر پیدا کنند.
این‌گونه بسیار مرموز است. تمام اعضای کلنی در عرض چند روز قبل از مهاجرت سالیانه‌ی پاییزشان ناپدید می‌شوند و علی‌رغم بررسی‌های دقیقی که انجام می‌شود، هنوز هیچ‌کس نمی‌داند به کجا می‌روند. آقای مازلو امیدوار است که پیشرفت‌های تکنولوژیکی کمک کنند تا زیست‌شناسان بتوانند این جانوران را دقیق‌تر ردیابی کنند.
مازلو و دیگر دانشمندان محیط زیست معتقدند، طوطیان کاوگر نیز مانند دیگر گونه‌ها با تهدید‌های مختلفی روبه‌رو هستند. علی‌رغم وجود قانون‌های جدید که برای مهار خرید و فروش گونه‌های غیر بومی وضع شده است اما هم‌چنان این طوطی‌ها برای فروش در فروشگاه‌های حیوانات خانگی، اسیر می‌شوند.
از طرف دیگر با رونق گرفتن صنعت گردش‌گری، خانه‌های ویلایی بسیاری در نزدیکی این کلنی ساخته شده است و بازدید کنندگان با بی‌توجهی به سوی صخره‌های ماسه سنگی می‌روند و به محل زندگی و آشیانه‌های آنان نزدیک می‌شوند.
موتورهای پرسر و صدا و دوچرخه‌ها در ساحل حرکت می‌کنند و این رفت و آمدها موجب آشفتگی پرندگان جوان‌تر می‌شوند. این روزها حتی «پارا گلایدر» ها هم به این منطقه آمده‌اند و بر فراز صخره‌ها پرواز می‌کنند، جایی‌که قبلا" فقط طوطی‌ها می‌توانستند در آن بچرخند.
آقای مازلو می‌گوید بسیاری از این مشکلات با آموزش، گفتمان و توافق طرفین حل می‌شود اما بزرگ‌ترین تهدیدی که طوطی‌های کاوگر با آن مواجه هستند، پیشرفت صنعت کشاورزی است. این صنعت در سال‌های اخیر رونق بسیاری گرفته و گوشت گاو، غلات و سویای آرژانتین با قیمت بالایی در بازارهای جهانی به فروش می‌رسد.
قلب کشاورزی کشور آرژانتین، «پامپاس» است؛ چمن‌زار سبز و خرمی که در مرکز کشور واقع شده. اما قیمت‌های بالای محصولات، کشاورزان را بر آن داشته تا سرزمین‌های دیگری را نیز زیر کشت ببرند؛ بنابراین به سوی سرزمین‌های حاشیه‌ای اطراف کلنی طوطی‌های روی آورده و تنها زندگی گیاهی موجود در آن منطقه که درخت‌چه‌های خاردار مقاوم است را می‌تراشند. خاک این ناحیه کیفیت بالایی ندارد و در اثر چند سال کشت پیاپی همان خاک ضعیف نیز از بین خواهد رفت و آن ناحیه به بیابان تبدیل خواهد شد.
مازلو می‌گوید: "زندگی گیاهی این ناحیه با سرعت ۳/۷ درصد در سال نابود می‌شود. این درصد بسیار بالایی به شمار می‌رود و چهار برابر سریع‌تر از سرعت نابودی آمازون است."
این‌گونه بسیار مرموز است. تمام اعضای کلنی در عرض چند روز قبل از مهاجرت سالیانه‌ی پاییزشان ناپدید می‌شوند و علی‌رغم بررسی‌های دقیقی که انجام می‌شود، هنوز هیچ‌کس نمی‌داند به کجا می‌روند.
کشاورزان از طوطی‌ها گله دارند و آن‌ها را در خرابی و پسرفت محصولات‌شان مقصر می‌دانند. آن‌ها این شیاطین پردار را به دزدیدن دانه‌ها و نابودی محصول متهم می‌کنند. مازلو می‌گوید که طوطی‌ها دانه‌ها را می‌دزدند اما آسیبی که به مزارع می‌رسد بسیار ناچیز بوده و اصلا" قابل ملاحظه نیست.
«پدرو ادی» رئیس محلی کشاورزان می‌گوید: "برخی کشاورزان بسیار خشمگین‌اند و اعلام کرده‌اند که قصد دودآکنی آشیانه‌ها را داشته و آن‌ها را ویران خواهند کرد. اما این کار صحیح نیست و این پرندگان از زمانی مشکل ایجاد کرده‌اند. که کشاورزی به مناطق حاشیه‌ای کشیده شده است. جهان‌گردان بسیاری به سوی این چشم‌انداز با شکوه جذب می‌شوند و صنعت توریسم در مقایسه با فروش غلات، پول بیش‌تری را به این ناحیه می‌آورد."
بسیاری از متخصصان محیط زیست معتقدند که کشاورزان به هیچ عنوان نباید در این محل حضور داشته باشند. طوطی‌ها از دانه‌ها، گیاهان و میوه تغذیه می‌کنند و دریافته‌اند زمین‌هایی که از آن غذا به دست می‌آورند در حال کوچک شدن است.
«موریسیو فایلا» نماینده‌ی محلی بنیاد حیات وحش آرژانتین بر این باور است که راه حل این مشکل در آموزش نهفته است وی می‌گوید چند سال قبل مردم ناحیه به طوطیان به‌عنوان یک جانور پر سر و صدا نگاه می‌کردند اما طی برنامه‌های گسترده و بازدیدهایی که از طرف مدارس انجام شد، نوع نگاه آنان به طوطی‌ها تغییر پیدا کرد.
مسئولان استانی در پی وضع قانون جدیدی هستند تا این ناحیه را منطقه‌ای حفاظت شده اعلام کنند اما این طرح به دلیل کش‌مکش‌های سیاسی و کاغذبازی‌های دولتی به تعویق افتاده است.

منبع: خبرگزاری بی بی سی

منبع : علوی