نکته‌های کلیدی برای این‌که بتوانیم پدر و مادر خوبی باشیم

● باید همواره و به‌خصوص در زمان رفتار تبیهی، به او بفهمانید و در عمل نشان دهید که مانند همیشه دوستش دارید. ولی آن ”رفتار“ به‌خصوص او را دوست نداشته‌اید؛ پس اگر به‌دلیل رفتار ناپسندش می‌خواهید او را از تماشای تلویزیون محروم کنید، به‌طور حتم مؤدبانه و به‌آرامی بگوئید: ”خیلی متأسفم که نمی‌توانم بگذارم تلویزیون ببینی“
● در فرصت‌های مناسب با عطوفت به‌او بگوئید که کدام‌یک از کارها و رفتار او را نمی‌پسندید و کدام‌ها را درست و پسندیده می‌دانید؛ آن‌گاه از خودش بخواهید که بگوید دربارهٔ ”تغییر رفتار ناپسندش“ چه پیشنهادی دارد و چه‌طور می‌تواند این کار را عملی کند.
● هر وقت کار خوبی انجام داد، رضایت‌مندی کامل خود را نشان دهید. یادتان باشد که این کار را باید جانشین این رفتار که هر وقت کار اشتباهی کرد، مچش را می‌گیرید، بکنید.
● شما الگوی کاملی برای بچه‌ها هستید؛ بنابراین هر لحظه و هر زمان مواظب کارها، رفتار، گفتار و عقاید خود باشید. آنان در آینده هرچه بشوند، نتیجه‌ای مستقیم از رفتار و کردار گذشته و حال خود شما خواهند بود و در این‌باره مسئولیت، به‌طور کامل با شماست و نه هیچ‌کس دیگر، حتی خودش.
▪انتظارها و رفتار خود را متناسب با سن بچه‌ها تنظیم و تثبیت کنید. به‌عنوان نمونه، از نوجوانان خود باید انتظاری متفاوت دیگری از بچه‌های بزرگ‌تر یا کوچک‌تر خود داشته باشید و احترامی متناسب با سن و شأن او نشان دهید؛ اگرچه این احترام باید نسبت به بچه‌های کوچک‌تر هم وجود داشته باشد.
● وقتی متوجه شدید که فرزندتان برای جلب توجه شما و دریافت ”توجه منفی“ کار نامناسب یا حرکت نادرستی می‌کند، در آن لحظه به هیچ‌وجه به او توجه نکنید و بی‌اعتنا بمانید؛ اما مراقب باشید که به‌محض نشان دادن رفتاری مثبت، صددرصد به او محبت و توجه کنید.
● بسیاری از پدران و مادران تصور می‌کنند که به‌دلیل رفتار نامناسب بچه‌هاست که کنترل خود را از دست داده و به‌اصطلاح از کوره در رفته‌اند؛ این تلقی اشتباهی است؛ چراکه‌ در واقع به این دلیل عصبانی شده‌اید که کنترلی بر رفتار خود ندارید وسررشتهٔ عملکردتان در دست خودتان نیست. در لحظه‌های عصبانیت، دوستانه و بدون ابراز هرگونه خشم و عصبانیت در رفتار یا چهره، بی‌درنگ محل را ترک کنید، نوشیدنی خنکی بیاشامید، نفس عمیقی بکشید و با خودتان در این‌بارهصحبت کنید که چگونه می‌توانید ناراحتی، خشم و عصبانیت خویش را نشان ندهید. این یک اصل کلی و دائمی است که: ”اگر کنترل خود را در دست خود نداشته باشید، فرزندتان به‌ سرعت کنترل رفتار شما را به‌دست خواهدگرفت و از این بازی (عصبانی شدن شما)، لذت خواهد برد.“ بنابراین، مرتب سعی خواهدکر شما را در این چاله بیندازد تا سرانجام در برابر او تسلیم شوید.
● تغییر رویهٔ فرزندشما، هم‌زمان با تغییر رفتارهای شما، اما به شیوه‌هائی که در بالا گفته شد، به‌تدریج صورت گرفته و به‌طور قطع، تغییر خواهد کرد؛ اما این روند، یک شبه نیست و احتیاج به صبر، حوصله، گذر زمان و داشتن نقشه و برنامه از سوی شما دارد. جلسه‌های خانوادگی داشته باشید و با هم‌دیگر مدام گفت‌وگو کنید. در کلاس‌های ”مؤثرسازی پدر و مادر“ که از سوی مشاوران روان‌کاو تشکیل می‌شود، حضور یابید و روش‌های جدید تربیتی را بیاموزید.

دکتر شیرین نوروی، روان‌شناس بالینی

منبع : مجله شادکامی و موفقیت