سنگ نبشته شهر روسا در ماکو ، بسطام ، ماکو

روسا یكی از شهرهای اورارتویی بود كه در قرن نهم پیش از میلاد و در زمان روسای دوم، حاكم اورارتو ساخته شد. روسای دوم پسر آرگیشتی دوم از پادشاهان معروف اورارتو پس از اتمام شهر كتیبه‌ای در بالای آن نصب كرد.
این كتیبه كه یكی از نفایس آثار كهن این سرزمین است توسط روسای دوم فرزند آرگیشتی دوم از پادشاهان اورارتو به خط میخی نوشته شده و توسط باستان‌شناس معروف آلمانی پروفسور مین‌تس ترجمه شده است. طول كتیبه 72، عرض آن 56، ضخامت آن 11 سانتی‌متر و وزن آن 110 كیلوگرم است. بر روی این كتیبه 16 خط موازی رسم شده است.
شهر روسا و كتیبه آن هر دو به سرنوشت تلخی دچار شده‌اند. شهر روسا در اثر حمله و هجوم قوم آشور با خاك یكسان شده و امروز فقط دهی به نام بسطام از دهستان چایپارا به شمار می‌رود. سنگ‌نبشته را نیز مدتی از محل خود برداشتند و بر پایه پلی بر رودخانه آق‌چای در محلی كه از قریه كسبیان از توابع خوی می‌گذرد نصب كردند. پس از آنكه پل مزبور روی به خرابی و انهدام گذاشت، كسانی آن را برداشتند و به شهر ماكو بردند. سنگ نبشته مورد بحث سال‌ها در ماكو مفقود شد، تا اینكه به همت آقای موسوی ماكویی نماینده وقت شهرستان ماكو كشف و به اداره‌ آموزش و پرورش آن شهرستان تحویل گردید.