زردی چشمانتان را جدی بگیرید

آیا تاکنون هپاتیت گرفته‌اید یا کسی را در اطرافیانتان می‌شناسید که دچار این بیماری شده باشد؟! چه کسانی بیشتر در معرض این بیماری هستند و رفتار شما با این افراد چگونه است و چطور می‌توانید خود را از سرایت این بیماری ایمن کنید؟!
شاید باور نکنید اگر بگوییم هپاتیتA یکی از بیماری‌های شایعی است که بیش از ۹۰ درصد مردم به آن مبتلا می‌شوند. بله آمار بالایی است ولی برای راحت کردن خیال شما باید گفت که این نوع از هپاتیت، بیماری خود محدود شونده‌ای است که خود به خود با گرفتن زردی مختصر و بدون مصرف دارویی بهبود می‌یابد و به دلیل مزمن نبودنش جای هیچ گونه نگرانی باقی نمی‌گذارد.
برای آشنایی بیشتر با این بیماری، دکتر محمد کعبه‌منور، متخصص بیماری‌های عفونی و عضو هیات علمی دانشگاه، به سوالات «جام‌جم» پاسخ می‌دهد.
هپاتیت به معنی التهاب بافت کبد است که این التهاب می‌تواند از علل مختلفی نشأت بگیرد ولی آنچه که به صورت عام مورد توجه است التهاب ویروسی بافت کبد است که عاملش ویروس‌ها هستند.
دکتر کعبه‌منور با اشاره به این که داروها، بیماری‌های عروقی و باکتری‌ها نیز می‌توانند کبد را دچار التهاب کنند، هپاتیت را به چند بخشA ،B ،C ،D ،E ،F و G تقسیم می‌کند.
▪ هپاتیت A و B
هپاتیت نوعA با خوردن غذا یا نوشیدن آبی که با ترشحات انسانی آلوده شده باشد، ایجاد می‌شود. گفته می‌شود ویروس هپاتیتA وE معمولا از طریق آب‌های آلوده و غذا وارد بدن می‌شوند، دکتر کعبه‌منور دراین‌باره می‌گوید: این نوع هپاتیت از طریق دهان انتقال می‌یابد و خودمحدودشونده است که با رعایت اصول بهداشتی می‌توان از این بیماری مصون ماند (تنها مورد خطر این نوع هپاتیت در زنان باردار مشهود است)‌.
وی همچنین خاطرنشان می‌کند: در هپاتیت نوعB بیشترین راه انتقال از طریق انتقال خون (مادر به جنین)‌ و سرسوزن‌های آلوده صورت می‌گیرد که خوشبختانه با اجرای طرح واکسیناسیون اجباری این واکسن، آمار بالای ۴ درصدی مبتلایان به ۲ درصد کاهش یافته است.
گفتنی است، می‌توان با غربالگری مادران باردار تا حد زیادی از این بیماری پیشگیری کرد و حتی با تجویز دارو پس از تولد نوزاد، از پیشرفت این بیماری در مادر و کودک جلوگیری به عمل آورد.
▪ هپاتیت C
انتقال خون، سرنگ و سوزن‌های مشترک و تماس‌های جنسی از راه‌های انتقال این نوع از هپاتیت است که متاسفانه بیشترین آمار از هپاتیتC به افرادی که اعتیاد تزریقی دارند یا با سوزن‌های مشترک، اقدام به خالکوبی می‌کنند، اختصاص دارد.
این عضو هیات علمی دانشگاه با اعلام این مطلب، رعایت بهداشت، بیماریابی و درمان بیماری را از راه‌های جلوگیری و پیشرفت بیماری ذکر کرده و اظهار می‌کند: از میان هپاتیت‌ها، انواعD ،E ،F وG از شیوع کمتری برخوردارند.
آمار نشان می‌دهد که ۹۰ درصد از افراد، قبل از این که به ۱۸ سالگی برسند، هپاتیت‌هایA وB را بدون این که از آن مطلع شوند، تجربه کرده‌اند و اکنون با توجه به وضعیت بهداشتی، این روند روبه کاهش است.
▪ هپاتیت D
این نوع از هپاتیت همزمان با هپاتیتB منتقل می‌شود و فردی که دچار هپاتیتB است و بیماری وی از کنترل خارج شده است، مستعد هپاتیتD می‌شود.
این پزشک متخصص با بیان این مطلب می‌افزاید: علائم بیماری بسته به شرایط متفاوت است و در صورتی که بیماری به صورت حاد تظاهر کند، شروعش با بی‌اشتهایی، آبریزش، کوفتگی بدن و علائمی شبیه سرماخوردگی است که پس از گذشت چند روز ادرار پررنگ می‌شود و ناحیه سمت راست قسمت فوقانی شکم دردناک و فرد دچار تهوع و گاه زردی سفیده چشم می‌شود.
● عوارض بیماری
تحقیقات نشان می‌دهد که از هر چند هزار نفر فرد مبتلا یک نفر دچار کمای کبدی و اغما و تظاهرات خونریزی‌دهنده و تهوع می‌شود.
دکتر کعبه‌منور می‌افزاید: آنچه در هپاتیت‌ها خطرناک است، «مزمن» شدن آنهاست که بیشتر در هپاتیت نوعC مشهود است؛ در صورتی که عامه مردم بر این تدبیر اشتباهند که هپاتیت نوعB این حالت را به وجود می‌آورد.
وی در ادامه ابراز می‌کند؛ تقریبا ۶۰ درصد از مبتلایان به هپاتیت نوعC به سمت مزمن شدن می‌روند که با علائم درگیری کبدی به صورت کوچک شدن کبد، بزرگ شدن طحال و آب آوردن شکم و بدون اطلاع از بیماری با مزمن شدن هپاتیت به پزشک مراجعه می‌کنند.
● هپاتیت B یا سرطان کبد؟!
درمان بیماری بستگی به درجه و نوع آن دارد؛ ولی معمولا وقتی هپاتیت مزمن شده باشد، با تکه‌برداری از کبد و با توجه به شدت بیماری، مراحل درمان آغاز می‌شود.
به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه، اکثر مردم بر این اندیشه‌اند که با ابتلا به هپاتیتB ، دچار سرطان کبد شده‌اند؛ در صورتی که در ۹۰ درصد مواقع افراد مبتلا به این نوع از هپاتیت، درمان می‌شوند و فقط ۱۰ درصد از بیماران به سوی مزمن شدن می‌روند که از این آمار نیز ۳ درصد (۳ نفر از مبتلایان)‌ دچار هپاتیت مزمن و «سیروز کبدی» می‌شوند.
هپاتیتC نیز همانند سایر انواع بیماری درمان‌های خاص خود را دارد و این در شرایطی است که فرد در مراحل انتهایی بیماری مراجعه نکرده باشد؛ ولی اگر نسج کبد از بین رفته و علائم سیروز ظاهر شود، دیگر کاری جهت درمان نمی‌توان انجام داد.
به گفته این متخصص عفونی، سیروز به مرحله انتهایی بیماری کبدی گفته می‌شود که سطح کبد چروک و نهایتا از بین می‌رود.
● خود را در برابر هپاتیت واکسینه کنید
در حال حاضر واکسنی که در کشور ما مورد استفاده است، واکسن هپاتیت نوعB است که طی ۳ نوبت (حال، یک ماه بعد و ۶ ماه بعد)‌ تزریق می‌شود که در صورت لزوم فرد ۱۰ سال بعد احتیاج به تزریق مجدد آن دارد.
دکتر کعبه منور با اشاره به این که ۹۸ درصد از افراد با این واکسیناسیون ایمن خواهند شد، در پایان یادآور می‌شود؛ افراد با رعایت نکات بهداشتی، عدم مصرف آب و غذای آلوده و عدم استفاده از سرنگ مشترک در خالکوبی‌ها و سایر مواردی که باعث خونریزی می‌شوند، هیچ‌گاه دچار بیماری مهلک هپاتیت نخواهند شد.

منبع : روزنامه جام‌جم