جایگاه جهانی آلمان در عرصه تجارت و صنعت

كشور آلمان به عنوان دومین قدرت اقتصادی جهان در زمینه فرآوری اقتصادی پیشرو است. كشور آلمان با وجود بالاترین میزان تولید داخلی و داشتن بیشترین اعضا در اتحادیه اروپا از مهمترین مناطق تجاری، اقتصادی جهان به شمار می‏رود. با بررسی بازار تجارت جهانی و ارائه خدمات تجارتی كشور آلمان پس از ایالات متحده آمریكا، جایگاه دوم را در رده‏بندی اقتصادی كسب كرده است.
كشور آلمان به عنوان یكی از برترین مناطق اقتصادی جهان با نوآوری در امر اقتصاد و دارا بودن شركت‏های فعال در عرصه بین‏الملل و همچنین كارمندانی لایق و با انگیزه در نظامی كه به شیوه صحیح آموزش داده شده‏اند و ساختاری كاملا توسعه یافته، در زمینه تحقیقاتی و رشد اقتصادی به كامیابی‏های چشمگیری دست یافته است. یكی از مهمترین دلایل موفقیت این كشور در امر اقتصادی را می‏توان موقعیت جغرافیایی آن به خصوص در منطقه اروپا دانست كه به دلیل قرارگرفتن در مركز اروپا با بازارهای اقتصادی، تجاری جدید در جنوب و شرق اروپا ارتباط پیدا كرده و به مقابله می‏پردازد، از این رو با قرار گرفتن در عرصه‏ای رقابتی، سبب شده است تا این كشور در زمینه اقتصادی، تجاری پیشرفتی چشمگیر داشته باشد.
● بازار اقتصادی اجتماعی
قوانین اقتصادی كشور آلمان مطابق با قانونی با نام «بازار اقتصادی اجتماعی» سامان‏دهی شده است. اگرچه این قانون، به طور واقعی در قانون اساسی آلمان نیامده است اما این قانون ویژه اقتصادی در بازار اقتصادی آلمان رعایت می‏شود. این در حالی است كه قوانین رفاهی حاكم دراین كشور نیز به طور كامل از قانونی با نام «بازار اقتصادی آزاد» پیروی می‏كند. لازم به ذكر است كه ساختار «بازار اقتصادی اجتماعی» به گونه‏ای طراحی شده است كه در بازار خرید و فروش با وجود محدودیت‏های موجود از رشد سریع «بازار اقتصادی غیر اجتماعی» جلوگیری كند.
با ذخیره ساختن كالاهای توسعه یافته و متنوع به تولیدكنندگان این موقعیت داده می‏شود تا برای خلاقیت هرچه بیشتر انگیزه یابند و درآمد و سود حاصل را بر اساس میزان كار فردی تقسیم نمایند. همزمان با این مسئله به دلیل تسلط بیشتر قانون «بازار اقتصادی اجتماعی» بر روند تجارت در بازار نسبت به دیگر قدرتهای جناح‏بندی شده، این اطمینان را به كارمندان بخش اقتصادی تجاری می‏دهد كه در زمینه مشاركت اجتماعی در عرصه اقتصادی - تجاری هرچه بیشتر پیشرفت كنند.
از این مساله نیز نباید غافل بود كه وظیفه اصلی و سیاست حقیقی این نظام ایجاد سیستمی رقابتی و در عین حال معادل برای بهتر كردن فضای تجاری مناسب انواع سلیقه‏ها است و این گونه و با به وجود آمدن چنین فضایی، این نظام هدفمند موجب می‏شود كه با تبلیغ هرچه بیشتر رضایتمندی از این سیستم مردم با آگاه شدن از توانایی‏ها و با پرداختن به مسئولیت‏های معین شده به پیشرفت هرچه بیشتر اقتصادی كمك كنند.
● هدایت (كنترل) صادرات جهانی‏
نگاهی واقع‏گرایانه به زندگی اجتماعی در آلمان نشان می‏دهد كه كشور آلمان، از زندگی اقتصادی پیشرفته‏تری نسبت به دیگر كشورهای صنعتی جهان برخوردار است. این درحالی است كه كشور آلمان به عنوان یكی از سه كشور اصلی در فرآوری صادراتی به شمار می‏رود زیرا، از مجموع هر چهار شغل (حرفه)، یك شغل وابسته به فرآوری صادراتی است. لازم به ذكر است كه در سال ۲۰۰۳ درآمد ناشی از تجارت خارجی كشور آلمان به ۱۲۹ میلیون یورو (euro) رسیده و موجب شد تا كشور آلمان از ایالات متحده آمریكا نیز پیشی گرفته و به مقام اول صادراتی جهان دست پیدا كند.
قدرت بالای كشور آلمان در زمینه رقابت جهانی این كشور را تبدیل به یكی از نیرومندترین مناطق صادراتی كالاهای جهان تبدیل ساخته است.
در سال ۲۰۰۳، فرانسه به عنوان اصلی‏ترین شریك تجاری آلمان شناخته شد. در این بررسی‏ها پس از كشور فرانسه در امر صادرات كشور هلند و ایالات متحده آمریكا قرار گرفتند. مهم‏ترین خریداران محصولات آلمان و استفاده‏كنندگان از خدمات رفاهی این كشور، پس از فرانسه، آمریكا و انگلستان بودند. همچنین ایالات مركزی و شرقی اروپا به خصوص كشور لهستان، جمهوری چك و مجارستان در رابطه با زمینه تجارت خارجی با كشور آلمان به حد بالایی رسیده بودند.
● موقعیت برتر بین‏المللی
در زمینه جهانی، كشور آلمان یكی از اصلی‏ترین دولت‏های صنعتی جهان به شمار می‏رود. در سالهای اخیر كشور آلمان در زمینه صنعتی به رشد قابل توجهی دست یافته كه سبب شده است آلمان در عرصه‏های رقابتی به پیشرفتی قابل ملاحظه دست یابد، این در حالی است كه رشد و پیشرفت‏های اقتصادی آلمان در بازارهای بین‏المللی روز به روز در حال پیشرفت است.در طی سال‏ها صنایع آلمان حضور قدرتمندی را در اروپا نیز به دست آورده است. در بین سال‏های ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۱ سهم تولید صنعتی خودروی آلمان از ۴۸/۲ درصد به ۵۲/۶ درصد افزایش یافته است و در زمینه ساخت ماشین‏آلات نیز از ۴۲/۳ درصد به ۴۴/۴ درصد افزایش یافته بود و در تولید ماشین‏آلات اداری و توسعه ابزار (data) از ۲۴/۹ درصد به ۲۹/۷ درصد افزایش یافته بود.در بین سال‏های ۱۹۹۱ و ۲۰۰۰ نیز میزان تولید محصولات و خدمات رفاهی آلمان از یكصد هزار و ۷۱۰ بیلیون یورو به یك صد هزار و ۹۸۴ بیلیون یورو رشد داشت. اما این در حالی است كه به دلیل ضعف اقتصاد جهانی در سال ۲۰۰۲ این رشد سرعت كمتری یافت و بنابراین درآمد اقتصادی آلمان نیز در سطح جهانی در مقام سوم است.
● صنایع و اجزاء
مهمترین بعد فعالیت‏های اقتصادی آلمان به صورت سنتی همواره صنعت بوده است كه بیشترین سهم در تولید اقتصادی این كشور را به خود اختصاص داده است.
چهل و نه هزار كارخانه در این كشور نزدیك به ۶/۴ میلیون كارگر و كارمند در اختیار دارند و منجر به تولید بیش از ۱/۳ تریلیارد یورو می‏شود.
۹۸ درصد از كارخانجات آلمانی متكی به كارخانجات كوچك و متوسط هستند (SME) كه از پانصد پرسنل كمتر می‏باشند. گفتنی است كارخانجات كوچك و متوسط (SME) ۳۳ درصد از تولید اقتصادی این كشور را به خود اختصاص می‏دهند.
در كنار توسعه صنعتی، ارائه‏دهندگان بخش‏های خدماتی نیز نقش برجسته ایفا می‏كنند و این موجب شده است كه این بخش‏ها به جزیی از صنعت تبدیل شوند. قدیمی‏ترین و اختصاصی‏ترین هسته زندگی اقتصادی كشور آلمان را می‏توان تجارت صنایع دستی دانست، كشور آلمان با دارا بودن بیش از ۸۶۳ هزار حرفه، به عنوان یكی از متنوع‏ترین بخش‏های اقتصادی شناخته شده است و از این مقدار ۱۴ درصد به تجارت صنایع دستی می‏پردازند و به همین دلیل و با متنوع بودن زمینه‏های صنعت، كشور آلمان از جهات مختلفی تبدیل به پیشرو صنعتی در جهان شده است. همچنین كشور آلمان به عنوان سومین تولیدكننده اتومبیل جهان بیش از ۷۰ درصد وسایل نقلیه دنیا را تولید می‏كند. این در حالی است كه تولید گیاهی و ماشین‏آلات گوناگون آلمان یكی از فرآوری‏های صنعتی این كشور به شمار می‏رود كه از اهمیتی چشمگیر در سطح جهان برخوردار است.
به علاوه كشور آلمان به عنوان یكی از سردمداران صنعت شیمیایی دنیا نیز به شمار می‏رود، این كشور با نوآوری انرژی‏های مختلفی چون اطلاعات تكنولوژی و بیوتكنولوژی در بین كشورهای صنعتی جهان سرآمد است.
آلمان به عنوان منطقه‏ای برای برگزاری نمایشگاه‏های تجاری و ارائه سرویس‏های خدماتی درجهان به شمار می‏رود. با نظر به میزبانی كشورهای مختلف از نمایشگاه‏های تجاری، آلمان را می‏توان در رتبه اول قرار داد. در حدود دو سوم نمایشگاه‏های بخش‏های تجاری خصوصی در كشور آلمان برگزار می‏شود كه در میان آنها می‏توان از نمایشگاه كتاب فرانكفورت، نمایشگاه صنعتی هانور (بزرگترین نمایشگاه صنعتی جهان) نمایشگاه كتاب سی بیت (Cebit) و نمایشگاه بین‏المللی موتور در فرانكفورت نام برد. به علاوه از بین ۱۰ سازمان‏دهنده نمایشگاه‏ها در سطح جهان ۵ سهم از این نمایشگاه‏ها در كشور آلمان برگزار می‏شود.
●سرمایه‏گذاری در آلمان
جام جهانی سال ۲۰۰۶ كه در آلمان برگزار شد فرصتی مناسب برای این كشور به وجودآورد تا شایستگی خود را به عنوان منطقه‏ای تجاری نشان دهد. دولت مركزی آلمان، كشورش را برای تشكیل پایگاهی به منظور ایجاد زمینه‏های تجاری آماده ساخت.
این درحالی است كه كشور آلمان خود را به شیوه‏ای مدرن و خلاق و نیرومند برای برگزاری جام جهانی فیفا (Fifa) در سال ۲۰۰۶ آماده می‏ساخت و در این برنامه دولت آلمان و صنعت و تجارت آلمان به عنوان تشكیلات صنعتی آلمان همراه با ۲۰ شركت مختلف متحد شدند و زمینه تجاری مناسبی را برای تاجران فراهم كردند.

مترجم: شهرزاد شیروانی

منبع : مجله گسترش صنعت