مواد مخدر قلابی در پایتخت

واقعیت امر این است که هیچ یک از دولتهای گذشته نتوانسته اند سیاست درستی برای مواجهه با مشکل فراگیر اعتیاد در کشور ایفا کنند و نتیجه اوضاع نابسامان و آشفته معتادان امروز است.
تنها باید امیدوار بود که دولت سیدمحمود احمدی نژاد به واسطه وفاداری به اصول و ارزشهای اسلامی و شهرت به اصول گرایی بتواند با به کاربردن راهکاری علمی و عملی مناسب و «شدنی» جامعه را از شر این موضوع حاد و خطرناک رهایی بخشد. چرا که به اذعان بسیاری از دست اندرکاران و کارشناسان اهل فن، ایران علی رغم آنکه دارای یکی از شدیدترین قوانین جهان برای مبارزه با موادمخدر است و داشتن حتی ۳۰گرم هروئین درکشور ما با مجازات مرگ روبروست هنوز نتوانسته است موفق به مهار مسأله خانمانسوز اعتیاد شود. این امر نشان می دهد که مبارزه با موادمخدر پس از گذشت قریب ۳ دهه با شکست مواجه شده است.
●کراک و کریستال
برای اثبات شکست سیاستهایی که دولتهای گذشته در مواجهه با موادمخدر در پیش گرفته اند می توان به دلایل و ارقام و آمار بسیاری استناد کرد اما آنچه که موضوع را بیش از پیش حاد می کند، شیوع و گسترش انواع و اقسام مواد مخدر خانمانسوزی است که در میان جوانان و نوجوانان ایرانی از هر طیف و طبقه ای در حال نضج و رونق اند و اخیراً رئیس مؤسسه ارتقای سلامت ایرانیان با اشاره به اینکه بزرگترین خطر کنونی در خصوص موادمخدر جدید، فروش هروئین به نام «کراک» و «کریستال » است، می گوید: «نتایج یک تحقیق نشان می دهد که حدود سه چهارم معتادین مراجعه کننده برای درمان، تصور می کرده اند که - کریستال مصرف می کنند، درحالی که این افراد به هروئین معتاد بوده اند.»
دکتر شهرام نادری ادامه می دهد:«در هر جامعه ای پس از شیوع مواد اعتیادآور و مشاهده عوارض سوءآن ، میل به مصرف آن در افراد کم می شود. در شرایط کنونی نیز هروئین به عنوان ماده خطرناک و خانمانسوز درجامعه جا افتاده است، لذا قاچاقچیان با تغییر رنگ، ظاهر و نام این ماده مخدر سعی در ایجاد بازار فروش کرده اند.»
او معتقد است که هم اکنون «کراک» در بازارگرمی ۱۰تا ۲۰هزار تومان است و با این قیمت به فروش می رسد، این در حالی است که کراک نوعی از کوکائین است و قیمتی چندین برابر این رقم دارد.»
نادری می گوید:«براساس پژوهشی در مؤسسه ارتقای سلامت ایران با آزمایش بر روی حدود ۳۰ نمونه ازکراک های مصرفی با قیمت هرگرم ۱۰ تا ۲۰هزار تومان ، مشخص شد این مواد، کراک واقعی نبوده، بلکه هروئین است. و قاچاقچیان باتغییر شکل هروئین از پودر سفیدرنگ به حالت بلور آن را به نام شیشه ، کریستال و کراک می فروشند تا معتادان بتوانند با سر سوزن آن را مصرف کنند. البته شیشه و کریستال واقعی نیز به عنوان موادمخدر توهم زا اعتیادآور هستند.»
این کارشناس مواد مخدر می افزاید: «در حالت عادی هیچ معتاد به تریاکی حاضر به مصرف هروئین نیست ، ولی قاچاقچیان با تغییر شکل و نام هروئین، این ماده را به معتادان می فروشند و از آنجا که هروئین ۱۰برابر تریاک سرخوشی در افراد ایجاد می کند، بسیاری از تریاکی ها از حالی که به دست می آورند، تصور می کنند که کراک یا کریستال مصرف می کنند و متأسفانه به هروئین معتاد می شوند.»
او خاطرنشان می کند که :«فرم تدخینی کوکایین به نام «کراک» و «آمفتامین»ها مثل کریستال از انواع مخدرها هستندکه با از بین بردن اشتها، افراد بدون نیاز به آب و غذا دارای انرژی زیادی برای فعالیت می شوند و پس از مدتی حالت افسردگی؛ خمودگی و خستگی بیش از حد برای آنها پیش می آید، لذا به این مواد وابسته می شوند و دراین حالت حتی با مصرف این مواد نیز نمی توانند انرژی لازم را به دست آورند.»
این در حالی است که اخیراً میان جوانان دارویی تحت عنوان «مزجیزک» مصرف می شود که خسارات زیان بار و غیرقابل بازگشتی را برای آنان دارد و خانواده های آنها را دچار لطمات شدیدی می کند. دراین باره کارشناسان موادمخدر معتقدند که فرم تزریقی «بویژه مورفین» از کشورهایی چون پاکستان به نام های تجاری مختلف مانند «تمجیزک»، «درجیزک» و «نرجیزک» و غیره توسط قاچاقچیان به وفور وارد کشور می شود و متأسفانه معتادان وجوانان برای به دست آوردن آن اصلاً دچار زحمت نمی شوند و به راحتی می توانند این دارو را به اسم داروی موردنیاز برای ترک اعتیاد از حتی برخی از داروخانه ها دریافت کنند و برخی از پزشکان نیز برای ترک اعتیاد و سم زدایی آن را تجویز می کنند.
دکتر نادری دراین باره می گوید: «فرم تزریقی بوپره نورفین به عنوان مسکن مخدر برای درمان دردهای شدید و قرص زیرزبانی آن برای ترک اعتیاد استفاده می شود و از آن جا که قرص زیرزبانی این دارو در ایران تولید نمی شود، فرم تزریقی برای ترک اعتیاد به کار می رود و نه تنها به ترک اعتیاد نمی انجامد، بلکه بر شدت اعتیاد نیز می افزاید.»
نادری با تأکید براینکه شیوه مصرف در تعیین شدت اعتیاد اهمیت بسیار دارد، می گوید:«تزریق به عنوان شیوه مصرف موادمخدر، شدت اعتیاد را افزایش داده و در ضمن خطرات فراوانی برای خود فرد و اطرافیان وی از جمله ابتلا به ایدز و هپاتیت دارد.»
او یادآور می شودکه :«متأسفانه هم اکنون برخی قاچاقچیان هروئین را در آب حل کرده و آن را در شیشه های آمپول می ریزند و به اسم «درجیزک» می فروشند که این مواد حتی «بوپره نورفین واقعی هم نیست».
●کمتر از ۵ درصد
انواع و اقسام داروها و مواداعتیادآور خطرناکی که به قول دکتر نادری حتی نحوه تهیه و ساخت آنها معلوم نیست در حالی در کشور و میان جوانان شیوع پیدا می کند که به گفته معاون وزارت بهداشت تنها ۵ درصد از معتادان تزریقی کشور تحت پوشش برنامه های کاهش آسیب قرار دارند. او در حالی به این موضوع اشاره می کند که به زعم خودش آلودگی به HIV درمیان معتادان تزریقی کشور شیوع ۲۵درصدی دارد و فقط ۵ درصد از جمعیت ۲۰۰هزارنفری معتادان تزریقی کشور تحت پوشش برنامه کاهش آسیب قرار دارند.
درعین حال مسأله شیوع و گسترش ایدز در میان معتادان کشور روز به روز بیشتر می شود و بنا به گفته یکی از اعضای کمیته کشوری مبارزه با ا یدز « شمار مبتلایان به HIV در کشور طی سه سال اخیر ۲‎/۵ برابر شده است. » این عضو که خواهان ذکر نامش نیست دراین باره می گوید: «تا ابتدای مهرماه سال جاری حدود ۱۱ هزار و ۹۳۰ مورد ابتلا به HIV یا همان ایدز در کشور ثبت شده که اغلب آنان را جوانان معتاد تشکیل می دهند.»
او ادامه می دهد که بیش از ۶۱ درصد از مبتلایان به ایدز در کشور را معتادان تزریقی تشکیل می دهند که ۹۵ درصد از این جمعیت مرد و تنها ۵ درصد آنها زن هستند.»
موضوع افزایش و گسترش بیماری ایدز در میان معتادان تزریقی کشور زمانی اهمیت بیشتر می یابد که بدانیم به دلیل روند روبه رشد این بیماری در میان معتادان ، مقام ایران در طبقه بندی جهانی کشورها به لحاظ شیوع ایدز در دنیا طی ۶ سال گذشته از رتبه ۲۰۶ در جهان به ۱۶۴ رسیده است و کارشناسان «استفاده از سرنگ مشترک» را عمده ترین راه انتقال این بیماری در کشور می دانند.
●خطر در کمین است
از سوی دیگر بنا به آمار ارائه شده از طرف مدیرکل فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر« بیش از ۱۳ درصد از دانش آموزان کشور در معرض اعتیاد قرار دارند» و تنها ۲ هزار و ۴۵۰ کلاس دبیرستان ، ۳ هزار و ۹۲۴ کلاس راهنمایی و یک هزار و ۱۷۵ کلاس ابتدایی و به عبارتی به ترتیب ۴‎/۶ ، ۴ و یک درصد از کل کلاس های دبیرستان، راهنمایی و ابتدایی تحت پوشش آموزشهای پیشگیرانه قرار گرفته اند و به گفته وی : «در سال جاری تنها ۵ درصد از دانشجویان تحت پوشش آموزش های پیشگیرانه» قرار گرفته اند.
این همه در حالی است که بنا به اعتراف دادستان تهران - طی نامه ای که به رئیس جمهور نوشته است - « بالغ بر ۵هزار معتاد ولگرد و کارتن خواب » فقط در شهر تهران رها شده اند و «در سطح شهر تهران چهره پایتخت اسلامی ایران عزیز را کریه و مشوه نموده و همه روزه شاهد گسترش جرایمی از قبیل سرقت، مزاحمت نوامیس و زورگیری و امثال آن و مرگ و میرهای ناشی از استعمال و یا عدم دسترسی به این مواد در گوشه و کنار تهران هستیم که ریشه اکثر این جرایم معضل اعتیاد است.»
و البته فقط تهران نیست که از این معضل رنج می برد و در اغلب و اکثر شهرهای کشور پدیده شوم اعتیاد چهره بی نقابی را به تصویر می کشد. چنانکه بنا به اعلام رئیس دادگاه های عمومی و انقلاب شیراز «۶۰درصد پرونده های قضایی در شیراز مربوط به موادمخدر است.» و این موضوع البته سایر شهرهای بزرگ کشور را هم در بر می گیرد که در اینجا مجالی برای پرداختن به آن نیست.
●اعتیاد را فراموش نکنید
نکته تلخ و دردناک در مورد شیوع و گسترش مواد مخدر درایران آن است که فقر و بیکاری را می توان در مدتی کوتاه مثلاً ۴ تا ۸ سال ریشه کن کرد اما اعتیاد را هرگز. اخیراً در تحقیقی که در منطقه آذربایجان شرقی انجام شده است ۸۲درصد مردم، اعتیاد و گرایش به مواد مخدر را مهم ترین عامل تهدیدکننده رفاه و امنیت اجتماعی و سلامت فرد می دانند و با این حال درکشور ما به دلیل شرایط خاص اجتماعی مانند جوان بودن جمعیت و بالابودن آمار بیکاری و موقعیت جغرافیایی که در کنار دو کشور اصلی تأمین کننده مواد مخدر دنیا (پاکستان و افغانستان ) قرار دارد با مصرف موادمخدر دست به گریبان است و بنابرآمارهای غیررسمی جمعیت واقعی معتادان درکشور بیش از ۶ میلیون نفر است و این آمار نشان دهنده رشد وحشتناک ده درصدی اعتیاد در ایران است و بنابربرخی از آمارهای تأییدنشده در تهران روزانه بیش از ۵ تن انواع موادمخدر مصرف می شود . چنانکه مردم به کنایه یافتن هروئین و سایر موادمخدر را از خریدن سیگار راحت تر و سریع تر می دانند.
درچنین شرایطی نباید از قرارگرفتن در رتبه نخست جهانی در مصرف مواد افیونی تعجب کنیم. گسترش مسأله اعتیاد به قدری است که دفتر موادمخدر و جرایم سازمان ملل دو سال پیش اعلام کرد که ایران پیش از لائوس و قرقیزستان مشهورترین کشور مصرف کننده تریاک و هروئین در جهان و خطرخیزترین منطقه دنیا از نظر موادمخدر است. آیا دولت نهم قادر خواهد بود با برنامه های علمی و ضربتی این معضل ویران کننده را ریشه کن کند؟ دراین باره نباید تنها منتظر موفقیت دولت بنشینیم ، بلکه بهتر است خودمان نیز به دولت کمک کنیم. من که به سهم خودم حاضرم، شما چطور؟
معصومه وروانی

منبع : روزنامه ایران