بنگاه‌های کوچک زودبازده؛ فرصت طلایی توسعه زیرساخت‌های گردشگری

موضوع اشتغال یكی از مهمترین مسائل مورد توجه برنامه‌ریزان همه ممالك و از فاكتورهای مهم ارزیابی توسعه یا عدم توسعه كشورها به حساب می‌آید. استراتژی اشتغالزایی در جمهوری اسلامی ایران كه یكی از جوانترین كشورها به لحاظ هرم سنی جمعیت است، طی سال‌های گذشته دستخوش تغییرات زیادی شده است و از نظام اشتغالزایی غیر كارآمد دولتی به سمت اشتغالزایی بر پایه بخش تعاونی و خصوصی حركت كرده است، اما طی این سال‌ها هیچ‌گاه آرمان‌های اشتغالزایی مبتنی بر بخش خصوصی تحقق نیافته و بخش دولتی به صورت یك رقیب قدرتمند مانع از تحقق كامل آن شده است، ضمن اینكه استراتژی اشتغال پایدار با بخش خصوصی هم در اغلب موارد درست طراحی نشده، به‌عنوان مثال در مقطعی از زمان به تمام متقاضیان بیكار با ارائه یك گواهی فنی و حرفه ای سی میلیون ریال تسهیلات پرداخت می‌شد و هیچ‌گونه نظارتی بر نحوه هزینه آن نبود چون مبلغ خیلی ناچیز بود، اساساً به شغل منجر نمی‌شد و به سمت بخش خدمات كاذب راه می‌یافت و باعث تورم آن بخش می‌شد. عمده افرادی هم كه تسهیلات مزبور را دریافت می‌کردند معمولاً خود شاغل بوده و افراد نیازمند و بیكار از این تسهیلات استفاده نمی‌کردند.
با شروع كار دولت جدید، موضوع دیگری در ادبیات اقتصادی كشور مطرح و در سریعترین زمان جایگاه ویژه ای در بحث اشتغالزایی پیدا کرد و آن هم موضوع اشتغال بر پایه بنگاه‌های كوچك زودبازده و كارآفرین بود. باتوجه ویژه دولت به این امر، اعتبارات لازم هم به استان‌ها ابلاغ و از آنها خواسته شد تا اشتغالزایی را در اولویت قرار دهند، البته سقف تسهیلات تا ۱۰ میلیارد ریال و تمام بنگاه‌هایی كه حداقل دو شغل و بیشتر ایجاد می‌کنند شامل می‌شد. با توجه به سیستم طراحی شده به نظر می‌رسد درصورت نظارت دقیق و توجه بخش خصوصی این مدل بتواند بخش عمده‌ای از مشكلات استان‌ها را از نظر بیكاری رفع و باعث ایجاد اشتغال پایدار شود. توجه كشورهای توسعه یافته شرق آسیا از جمله، چین، تایوان، سنگاپور و هند این مدعا را تأیید می‌کند در كشور چین كه در حال حاضر یك قطب صادراتی در دنیا است، عمده صادرات از تولیدات همین بنگاهها هستند.
اما توسعه این بنگاهها غیر از اشتغالزایی كه مهمترین هدف دولت است، فواید دیگری نیز دارد كه مهمترین آن ایجاد توسعه زیرساخت‌ها در تمام زمینه‌ها و از جمله در حوزه مهم و استراتژیك گردشگری است.
گردشگری به‌عنوان مهمترین صنعت اشتغالزا در دنیا و دومین صنعت پس از نفت از نظر گردش مالی نیازمند توسعه زیرساخت‌ها است. در واقع توجه به بخش گردشگری در بحث تسهیلات بنگاه‌های كوچك زودبازده برای اشتغالزایی از دو جهت مفید است، اول اینكه ایجاد بنگاههای اقتصادی در این بخش ایجاد شغل می‌كند. مثلاً یك هتل یا میهمانپذیر حداقل ۱۰ شغل مستقیم و چند شغل غیرمستقیم ایجاد می‌کند و از طرف دیگر در صورت آماده شدن این تأسیسات گردشگر وارد استان می‌شود كه ورود هر گردشگر بر اساس برآوردهای سازمان گردشگری wto حدقل ۶ شغل ایجاد می‌کند. بر همین اساس در استان ایلام كه یك استان مستعد از نظر گردشگری است به این موضوع مهم توجه و پس از باز شدن این باب در اداره كل استان اشتغال و هدایت سرمایه گذاری ایجاد شده و ۳ نفر از كارشناسان به صورت مستقیم در این اداره به پیگیری جدی امور سرمایه‌گذاری و اشتغال از رهگذر بنگاه‌های كوچك زودبازده و دیگر موارد تسهیلات پرداخته‌اند و تمام متقاضیان را كه طرح آنها در كار گروه اشتغال استان به تصویب رسیده تا حصول به نتیجه قطعی هدایت و حمایت می‌کنند.
این روش كمك بسیار زیادی به متقاضیان كرده و از بلاتكلیفی و سر درگمی آنها به میزان چشمگیری كاسته است، ضمن اینكه تا به حال بیش از ۳۵ طرح جهت استفاده از تسهیلات بنگاههای كوچك تصویب و به بانك معرفی شده است. امید است با این اقدامات و عزم جدی دولت و استاندار دلسوز استان شاهد كاهش بیكاری و توسعه زیرساخت‌های مورد نیاز استان از جمله در بخش مهم میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی باشیم.

فریدون محمدی - مدیر كل میراث فرهنگی و گردشگری استان ایلام

منبع : مسافران