سه و چهارسالگی:مهد-تخیل-مقاومت

کودک سه ساله, برای رفتن به مهدکودک و جدایی از مادر با تردیدهای زیادی رو به رو می شود، او حاضر به جدایی از مادر و محل امن خانه نیست. اما باید این نکته را در نظر داشته باشیم که کودک سه ساله باید رفتارهای اجتماعی داشته باشد.او در طول این سه سال, همیشه با مادر بوده است و اگر رفتارهای اجتماعی و بازی با کودکان را خیلی خوب نداند, ممکن است رفتارهای ضداجتماعی از خود نشان دهد.پس بهترین کار برای آزادسازی این رفتارها فرستادن کودک به مهد کودک است; زیرا آنجا محرک های جدیدی برای یادگیری بهتر در اختیار کودک قرار می گیرد و با کمک گرفتن از مربی خوب، موقعیت های زیادی برای بیان احساسات آشفته خود خواهد داشت.
● کودک سه و نیم ساله
در این سن کودک دوست دارد، در خیال خود، از والدین دوست خیالی بسازد و با آنها در خیال بازی کند، به آنها غذا بدهد و دست و صورتشان را بشوید و خشک کند، به نوازششان بپردازد. وقتی والدین در کنار او آرام نشسته اند و بدون توجه، به دنبال کار خود می روند، داد کودک بلند می شود و گریه را سر می دهد و می گوید: «مادر چرا رفتی؟ من که با تو کاری نداشتم من به تو غذا می دادم. تو با رفتنت بازی مرا خراب کردی.» والدین فکر می کنند که وضع روحی کودکشان متزلزل و مضطرب است، در صورتی چنین نیست، والدین باید بدانند معمولا کودکان در این سن با دوستان خیالی خود، مدتها بازی می کنند و هر کدام نوعی دوست خیالی دارند. این مرحله، مرحله طبیعی رشد است و از خصوصیاتش اینگونه بازی هاست هیچگاه نباید باعث نگرانی والدین شود و احتیاج به درمان ندارد. و خود به خود بر اثر رشد و بطور طبیعی اصلاح خواهد شد.
● کودک چهار ساله
وقتی کودک چهار ساله می گوید: «مامانم اینطور می گوید» مثل آنست که بزرگترین مرجع صلاحیت دار، دستوری صادر کرده است و دیگر جای هیچگونه بحث و گفتگویی نیست. وقتی در این سن در کودکستان، کودک به مربی خود می گوید: «مامانم گفته ساعت ۹ باید شیرینی بخورم» بهترین دلیل را برای او آورده است. کودک برای همبازی خود بزرگترین دلیل را می آورد وقتی به او می گوید: «مامانم می گوید شماها باید این کار را بکنید.» بچه های دیگر هم ممکن است حرف او را قبول و به عنوان دلیل بپذیرند. ولی کودک چهار ساله، موجود کاملا ثابتی نیست. ممکن است تصور کنید که اگر مادر تا این اندازه برای کودک صلاحیت و مرجعیت دارد، باید انتظار داشت کودک در کلیه موارد به حرف او گوش دهد، اما ابدا اینطور نیست. در هر سنی ممکن است کودک بعضی اوقات مقاومت به خرج دهد ولی ورد زبان بچه چهار ساله، عباراتی است از قبیل: «نه... نخواهم کرد» یا حتی: «مگر مجبورم کنی.» در بعضی از سنین، کودک مقاومت به خرج می دهد، چون نمی خواهد کاری را که از او خواسته اند، انجام دهد. ولی اغلب اوقات چنان می نماید که کودک چهارساله مقاومت می کند. چهارسالگی سن قید ناپذیری کودک است. او احساس می کند نیرویی او را وادار می کند که از زیر بار هر گونه قیدی شانه خالی کند و از سر کشی و تمرد خوشش می آید. با این سرکشی کودک هر طور که خودش صلاح می دانید، رفتار کنید ولی مقاومت او را زیاد جدی نگرید.

منبع : روزنامه ابتکار