چگونه می‌توانیم از نرم‌افزارهای اپن‌سورس کسب درآمد کنیم؟

با استفاده از مدل اپن‌سورس، می‌توان تا پنجاه درصد در زمان لا‌زم برای توسعه و اشكال‌زدایی نرم‌افزار صرفه‌جویی نمود. از سوی دیگر روش‌های توسعه و خطایابی نرم‌افزارهای اپن‌سورس هزینه‌های بسیار زیاد تحمیل شده به پروژه‌های نرم‌افزاری را حذف می‌نمایند.
علاوه بر این، بررسی‌ها نشان می‌دهد كه مدل‌های كسب و كار نرم‌افزارهای اپن‌سورس توان و قابلیت‌های نهفته بسیار زیادی دارند و در مقایسه با نرم‌افزارهای انحصاری از اقبال بیشتری در دسترسی به موفقیت در بازارهای منطقه‌ای و جهانی برخوردارند. یعنی باید دانست لزوماً نرم‌افزارهای اپن‌سورس رایگان نیستند و فقط تحت مجوزی توسعه و انتشار داده می‌شوند كه اجازه بهره‌برداری ناعادلا‌نه را به شركت‌های تولیدكننده نرم‌افزار نمی‌دهند و امكان دسترسی به سورس‌كد نرم‌افزار را در راستای احترام به آزادی كاربر فراهم می‌نمایند.
می‌خواهیم این موضوع را بیان كنیم كه آزاد بودن نرم‌افزار اپن‌سورس هیچ تضادی با تجاری بودن آن ندارد. اما چگونه؟ شركت‌هایی كه در حوزه نرم‌افزارهای آزاد و اپن‌سورس فعالیت می‌كنند، چگونه كسب درآمد می‌نمایند و با توجه به آزاد بودن سورس‌كد و رایگان بودن نرم‌افزار، مدل تجاری آن‌ها چگونه است؟ این نوشته جستاری در مدل توسعه و كسب و كار دنیای نرم‌افزارهای آزاد است و قصد داریم به روش‌های كسب درآمد از نرم‌افزارهای اپن‌سورس، كاستن هزینه‌های توسعه و تولید یك محصول نرم‌افزاری اپن‌سورس در یك چرخه از تولید تا فروش نرم‌افزار اشاره نماییم و راه‌های دسترسی به بازارهای بین‌المللی از طریق نرم‌افزارهای اپن‌سورس را بررسی كنیم.
● خدمات به‌جای انحصار
مدل تجاری اپن‌سورس بر پایه كسب درآمد از خدمات پشتیبانی نرم‌افزار استوار است. این مدل از كسب‌و‌كار در میان انواع مدل‌های تجاری دنیا مرسوم است و با آن‌ها به رقابت می‌پردازد. چرا كه برخلاف نرم‌افزارهای تجاری انحصاری (proprietary Software)، مجوز نرم‌افزارهای اپن‌سورس محدودیت‌هایی را برای كاربران به‌‌وجود نمی‌آورد. مجوز نرم‌افزارهای اپن‌سورس مانعی در مقابل فعالیت‌های تجاری شركت‌ها نیست و تنها از انحصار نرم‌افزار جلوگیری می‌نماید. این ویژگی، برتری نرم‌افزارهای آزاد بر دیگر نرم‌افزارها را نشان می‌دهد و برای كاربران بسیار ارزشمند است. چون آن‌ها را قادر می‌سازد نرم‌افزاری بومی و منطبق با اهداف خود را توسعه دهند و از آن‌ها استفاده نمایند. مدل كسب درآمد از طریق خدمات و پشتیبانی نرم‌افزار تاریخچه‌ای پانزده ساله دارد و پدیده‌ای نو نیست.
اگر بخواهیم نگاهی به صنعت نرم‌افزارهای اپن‌سورس در جهان داشته باشیم، با بیش از دویست شركت تجاری در زمینه سیستم‌عامل لینوكس و BSD روبه‌رو هستیم كه بر اساس سكوی اپن‌سورس فعالیت می‌كنند. این شركت‌ها با همكاری همدیگر روی صدها نرم‌افزار كاربردی سرمایه‌گذاری كرده‌اند كه برخی از آن‌ها تجاری هستند و برای سكوهای سیستم‌عاملی و بازار توسعه داده می‌شوند و برخی دیگر هم غیرتجاری هستند.
در این میان شركت‌هایی وجود دارند كه توانایی رقابت با شركت‌های تجاری نرم‌افزارهای انحصاری را دارند و حتی بخش قابل توجهی از بازار را تحت كنترل خود درآورده‌اند.
دنیای اپن‌سورس شامل چندین هزار محصول، شركت تجاری و آزاد ارائه‌دهنده راه‌حل‌های كاربردی و خدمات پشتیبانی است. (به طوری كه تنها در كشور استرالیا بیش از ۳۰۰ شركت وجود دارد. اگر علاقمند هستید اطلاعات بیشتری در این زمینه به دست بیاورید، می‌توانید به پایگاه OSIA به نشانی www.osia.net.au مراجعه نمایید).
اضافه بر این، اكنون بسیاری از شركت‌های قدرتمند و شناخته‌شده در دنیای كامپیوتر و ICT كه از قدمت زیادی نیز برخوردارند، به پشتیبانی از نرم‌افزارهای اپن‌سورس روی آورده‌اند كه دامنه آن از تولیدكنندگان محصولات سخت‌افزاری تا شركت‌های كاملاً تخصصی فناوری‌های پیشرفته را دربرمی‌گیرد. بسیاری از راه‌حل‌های اقتصادی از سوی شركت‌های تجاری ارائه‌دهنده محصولات انحصارگرا پشتیبانی و حمایت‌ می‌شوند كه از همراهی نرم‌افزارهای اپن‌سورس با نرم‌افزارهای انحصاری حكایت دارد و فرضیه تضاد این دو نوع نرم‌افزار را رد می‌كند. نه‌تنها نرم‌افزارهای انحصاری با ابزارهای اپن‌سورس قابل ساخت و توسعه هستند، بلكه بسیاری از برنامه‌های انحصاری از توابع كتابخانه‌ای اپن‌سورس بهره می‌برند و روی سكوهای نرم‌افزاری اپن‌سورس اجرا می‌شوند.
مدل توسعه و توزیع۱ اپن‌سورس موجب پیشرفت نرم افزارهای بومی۲ می‌شود و یك میدان توسعه پویا و فعال را برای برنامه‌نویسان آزاد‌۳ به وجود می‌آورد. برای مثال، بازار محصولات نرم‌افزاری كشوری مانند استرالیا كه بر پایه تولید و به‌كارگیری نرم‌افزارهای بومی و اختصاصی شكل گرفته است، هیچ‌گونه تلاش یا فعالیتی برای تولید نرم‌افزارهای عمومی در آن صورت نمی‌گیرد (غالب شركت‌های استرالیایی كه دارای نمایندگی شركت‌های بین‌المللی ایالا‌ت متحده هستند با دادن زیان‌های بسیار مجبور به تعطیلی شده‌اند)، یك محیط مستعد برای پذیرش مدل توسعه اپن‌سورس و رشد نرم‌افزارهای آزاد تلقی می‌شود.
● پرهیز از دوباره‌كاری
در دنیای اپن‌سورس ظرفیت‌ها و توانمندی بسیاری نهفته است كه كشف و استفاده از آن‌ها كلید موفقیت شركت‌هایی است كه می‌خواهند در این دنیا قدم بگذارند و به حیات خود ادامه دهند. برای مثال می‌توانیم در ابتدا از منابع و فرآورده‌های آماده‌ دنیای اپن‌سورس برای تولید و توسعه نرم‌افزار خود استفاده كنیم. برنامه‌نویسان ماهر همیشه بر این اصل اصرار دارند كه "برنامه‌نویس زبردست، فردی است كه دوباره‌كاری نكند". ممكن است سورس‌كد یا ماجولی را كه می‌خواهید برنامه‌نویسی كنید، پیش از این تهیه شده باشد و فقط لا‌زم باشد آن را به رایگان برای خودتان استفاده كنید.
پیش از این‌كه اولین خط از برنامه را كدنویسی كنید، بگذارید به شما بگوییم چگونه اپن‌سورس می‌تواند به شما كمك نماید و در زمان و هزینه‌های شما صرفه‌جویی كند. مدل استفاده از بسته‌ها و ماجول‌های اضافی و آماده، یك شیوه پذیرفته شده در میان توسعه‌دهند‌گان اپن‌سورس است كه شامل در اختیار قرار دادن كدهای یك ابزار افزودنی، قالب و پیكربندی یك برنامه كاربردی و شاید یك برنامه تقریباً كامل و آماده باشد. زمانی كه شما طرح یك نرم‌افزار را ترسیم می‌كنید، به دقت درباره اجزا و ماجول‌های مورد نیاز برنامه تامل نمایید و به گشت و گذار برای یافتن آن‌ها بپردازید. دنیای اپن‌سورس بیش از پانصدهزار ماجول كاربردی را از هزاران توسعه‌دهنده، برای شما فراهم كرده است.
● شروع كار
به دقت منابع اینترنتی اپن‌سورس مانند Freshmeat.net و SourceForge.net را بازبینی كنید و پروژه‌هایی را كه مشابه محصول شما هستند و كاربرد یكسانی دارند، جستجو و یادداشت نمایید. سپس به بررسی یافته‌های خود بپردازید و با كمك تجربیات و دانسته‌های خود به فیلترسازی و حذف موارد نامربوط و غیرمفید اقدام نمایید تا زمانی كه دو یا چند گزینه كاربردی باقی بماند. یافتن جوابی برای پرسش‌های زیر می‌تواند شما را به هدف نزدیك‌تر كند: آیا پروژه همان هسته یا ماجول مورد نیاز شما را تهیه‌می‌كند؟ آیا پروژه با زبان برنامه‌نویسی مورد نظر شما كدنویسی شده است؟ آیا پروژه فعال است؟ آیا مجوز انتشار و بهره برداری از پروژه متناسب با نیاز شما است و اجازه دستیابی و بهره برداری از منابع پروژه را به شما می‌دهد؟
در گام بعد، پروژه‌ای كه تمامی نیازمندی‌ها و انتظارت شما را برآورده می‌كند و برای تولید محصولتان مناسب است را دانلود نمایید و تمامی كدهای پروژه را از نظر ساختار برنامه‌نویسی، كیفیت كدها و توضیحات پروژه مورد بررسی قرار دهید. اگر به قطعه كد یا ماجولی برخورد كردید كه مدت زمان زیادی از برنامه‌نویسی آن گذشته است، می‌توانید با مطالعه اسناد راهنما و توضیحات پروژه، به نسخه‌های جدیدتر پروژه دسترسی پیدا كنید. در پروژه‌های اپن‌سورسی كه از یك تیم توسعه قدرتمند و فعال سود می‌برند، این مزیت وجود خواهد داشت كه در هر زمان بتوانید به نسخه‌های جدیدتری از برنامه مراجعه كنید.
اكنون زمان ساخت برخی از اجزای برنامه جدید خود مانند فرم ، كاربرگ و لوگوها فرارسیده‌است. اگر منابع اپن‌سورس را به خوبی جستجو كرده باشید، بسیاری از بخش‌های برنامه با تغییری جزئی در سورس‌كد پروژه اپن‌سورس آماده خواهند بود و برای تهیه آن‌ها زمان و نیروی انسانی زیای هدر نخواهد رفت. در این مرحله از تولید محصول نرم‌افزاری، شما به عنوان مدیر پروژه، نیاز دارید به تخمین مدت زمان توسعه پروژه بپردازید و سرعت كدنویسی تیم برنامه‌نویسی خود را برآورد كنید. همچنین یك برنامه كامل و بی‌نقص، شامل تمامی اجزا، حتی پیغام‌های خطای كاربر است. اگر این بخش‌ها در پروژه اپن‌سورس وجود نداشته باشند، مقدار زمان و تلاش لازم برای تهیه آن‌ها را نیز به زمان توسعه برنامه اضافه كنید.
اكنون زمانی است كه باید تصمیم بگیرید كه آیا پروژه شما كامل و بی‌نقص است یا نیاز به اشكال‌زدایی و خطاگیری دارد. هیچ پروژه نرم‌افزاری خالی از اشتباهات كدنویسی و برنامه‌نویسی نیست. زیرا همواره برخی از این اشتباهات، از چشم تیم توسعه و مدیر پروژه پنهان خواهند بود. بسیاری از پروژه‌های اپن‌سورس قدرتمند، قبل از انتشار رسمی یك نسخه، چندین نسخه آزمایشی را برای یافتن نواقص و خطاهای برنامه و گرفتن بازخورد درمورد امنیت و كیفیت برنامه، منتشر می‌كنند. این روش چندین مزیت دارد: تمامی باگ‌های برنامه كشف و برطرف می‌شوند، كدهای غیر بهینه و كدهای مرده از پروژه حذف خواهند شد و در نهایت سطح امنیتی برنامه در مواجهه با كدهای تخریبی Exploit به صورت بسیار زیادی بالا خواهد رفت.
البته ممكن است رفع اشكال یك برنامه چندین سال به طول بینجامد. به همین خاطر طول مدت زمان خطایابی برنامه رابطه مستقیمی با اهداف و اراده شما در تولید یك برنامه دارد. قطعاً پروژه نرم‌افزاری كه تمامی پروسه‌های اشكال‌زدایی و بهبود را پشت‌سر گذاشته است و چندین بار در گستره‌ای مانند اینترنت در معرض آزمایش و استفاده كاربران حرفه‌ای قرارگرفته باشد، یك خروجی كامل و با كیفیت خواهد‌داشت و این نكته دقیقاً كلید برتری نرم‌افزارهای اپن‌سورس بر نرم‌افزارهای انحصاری است. گستره آزمایش نرم‌افزارهای اپن‌سورس، شبكه‌ای مانند اینترنت است. اما در نرم‌افزارهای انحصاری، این گستره به تعدادی برنامه‌نویس و تیم آزمایش‌كننده محدود می‌شود.
برای ارتباط بهتر و استفاده موثرتر از توسعه‌دهندگان و هكرهایی كه مشتاقانه و به صورت رایگان حاضر به همكاری با تیم توسعه پروژه شما هستند، نیازمند تشكیل یك انجمن درباره پروژه هستید تا با در دسترس قراردادن سورس كد پروژه، بتوانید هر نسخه آزمایشی را در میان انجمن توزیع كنید و از این طریق با توسعه‌دهندگان در ارتباط باشید. البته مجوز نرم‌افزار شما باید اجازه هرگونه دسترسی و اصلاح را به كاربران داده باشد. تشكیل دادن یك انجمن، اجباری نیست. اما نشانه احترام به جامعه توسعه‌دهندگان آزاد است.● بسته نرم‌افزاری
آماده‌سازی یك محصول به صورت بسته‌های نرم‌افزاری برای دریافت از اینترنت، نه تنها به توزیع برنامه كمك می‌كند و به آن شخصیتی مستقل می‌دهد، بلكه مقدمات تبلیغی و اعتبارسازی برنامه را در بازار نیز فراهم‌می‌كند. اضافه بر این، می‌توانید بسته‌های آماده‌ای از برنامه، مستندات و سی‌دی راهنمای آن را نیز تهیه نمایید. این موضوع بیشتر برای سایت‌هایی سودمند است كه نمی‌خواهند محصول نرم‌افزاری خود را به صورت رایگان در اینترنت توزیع نمایند. ارزش هر بسته، با توجه به ماهیت محصول می‌تواند برابر ۱۰۰ تا ۵۰۰ دلار قیمت‌گذاری شود. عوامل مختلفی مانند نوع سیستم‌عامل، سرویس‌دهنده، بانك‌اطلاعاتی و برنامه كاربردی تحت وب در قیمت هر بسته دخیل است.
خدمات پشتیبانی‌ای كه ارائه می‌دهید می‌تواند عامل دیگری در قیمت‌گذاری بسته‌های نرم‌افزاری محسوب شود. به هر صورت، موفقیت در این موضوع به تخصص در بازاریابی و نوع محصول شما بستگی دارد.
● ورود به بازار
مسلماً شیوه بازاریابی و فروش یك محصول نرم‌افزاری اپن‌سورس با مدل‌های مشابه انحصاری متفاوت است و حقایقی در مورد نرم‌افزارهای اپن‌سورس وجود دارد كه باید مد نظر قرار بگیرد. برای نمونه در مدل تجاری اپن‌سورس، به همراه یك محصول، سورس‌كد آن نیز در اختیار مشتری قرار‌می‌گیرد یا به علت محلی بودن بسیاری از پروژه‌ها، پشتیبانی از ساعت و تاریخ‌های غیرمنطقه‌ای وجود ندارد.
اگر توانسته‌اید درباره پروژه اپن‌سورس خود یك انجمن تشكیل دهید و گروه‌های برنامه‌نویسی را فعال كنید، محصول نرم‌افزاری شما از این قابلیت برخوردار خواهد بود كه با استفاده از بسته‌های افزودنی توسعه یابد و طیف وسیعی از ویژگی‌ها و قابلیت‌های جدید به آن افزوده شود كه در نهایت امكان كاربری و استفاده از این محصول برای كاربران بیشتری فراهم خواهد شد.
این بسته‌های افزودنی می‌توانند قابلیت‌هایی مانند پشتیبانی از یك زبان یا ساعت و تاریخ یك منطقه را نیز دربربگیرند. یك حقیقت دیگر در مدل تجاری اپن‌سورس، تضاد میان محصول نرم‌افزاری بومی و مشتریان بین‌المللی است. اگر سعی كنید یك محصول عمومی و فراگیر تولید كنید، به دیگران خدمت كرده‌اید و بازار بومی را از دست داده‌اید و اگر یك محصول بومی را توسعه ‌دهید دیگر باید از بازار بین‌المللی چشم‌پوشی نمایید.
بسیاری از مشتریان نرم‌افزارهای تخصصی، از عدم پشتیبانی و خدمات‌رسانی یك محصول جدید نگران‌‌هستند و در حقیقت "خدمات پس از فروش" میدان جدی رقابت میان نرم‌افزارهای بومی و سراسری است. دلیل عدم موفقیت بسیاری از محصولات بومی كه توسعه داده می‌شود نیز در این واقعیت نهفته است كه شركت‌های بین‌المللی نرم‌افزار، توانسته‌اند این نگرانی خریدار را برطرف نمایند.
مدل تجارت اپن سورس بر مبنای كسب درآمد از پشتیبانی و ارائه خدمات ویژه استوار است و شما برای بازاریابی محصولی اپن‌سورسی، باید در زمینه پشتیبانی تجاری از محصول فعال باشید و دغدغه‌های خریدار را از جهت توسعه و ارائه خدمات به صورت مداوم برطرف نمایید. در كوتاه مدت، اپن‌سورس در هزینه‌های بازاریابی و حضور در بازارهای بین‌المللی یك محصول عمومی صرفه‌جویی قابل توجهی می‌نماید و اگر محصول شما عالی و قدرتمند باشد، به طوری كه امكان رقابت در بازارهای بین‌المللی را داشته باشد، اپن‌سورس یك فرصت استثنایی خواهد بود كه نبض بازار را به دست بگیرید. اكنون بازار بین‌المللی برای حضور محصولات تجاری اپن‌سورس بسیار مستعد و آماده است و بررسی و تحلیل اخبارهای چند سال اخیر، از موفقیت پروژه‌های اپن‌سورس و گرایش بسیاری از دولت‌ها به سوی نرم‌افزارهای آزاد حكایت می‌كند.
● كسب درآمد
چگونه می‌توان از یك پروژه اپن‌سورس درآمدزایی كرد؟ سریع‌ترین راه، می‌تواند ارائه خدمات پشتیبانی برای یك محصول باشد. پس از انتشار نرم‌افزار، یك فهرست پست الكترونیكی راه‌اندازی كنید و كاربران را به تبادل نظر و بحث درباره نرم‌افزار تشویق نمایید. یكی از مزایای فهرست پست الكترونیكی، آسان نمودن كار تیم توسعه پروژه در جوابگویی به مشكلات و سوالات كاربران خواهد بود. راه‌اندازی یك انجمن و ارائه خدمات پشتیبانی به‌صورت رایگان برای اعضای انجمن گام دیگری در راستای تبلیغ محصول است. وجود یك انجمن و فهرست پستی درباره یك محصول نرم‌افزاری، دو ابزار توسعه پروژه تلقی می‌شوند و باعث تمایل كاربران و شركت‌های تجاری به سوی آن محصول خواهند شد. پس از این دو حركت كاملاً رایگان، نوبت به تهیه نسخه‌های تجاری از پروژه می‌رسد.
شما می‌توانید نسخه‌های مختلفی از محصول را تهیه كنید و برای هر نسخه یك مدت زمان ارائه خدمات پشتیبانی مانند سه ماهه، شش ماهه و یك ساله تعریف كنید. در یك مدل دیگر می‌توان بر روی هر نسخه، خدمات پشتیبانی متفاوتی را ارائه نمود. برای نرم‌افزارهای تخصصی، می‌توان صدها دلار خدمات پشتیبانی برای هر بار اشكال‌زدایی سیستم، و برای یك دوره سه ماهه هزاران دلار تعریف كرد.
در گام بعد، سرویس‌هایی مانند نصب و راه‌اندازی، سفارشی نمودن و ارتقای سیستم، بهترین راه درآمدزایی خواهند بود. به طوری كه درآمد واقعی نرم‌افزار اپن‌سورس از این سرویس‌ها خواهد بود. بااین‌كه سورس‌كد برنامه را در اختیار مشتری قرار می‌دهید بازهم، دلایل زیادی وجود دارد كه كاربران تمایل داشته باشند از شما سرویس بگیرند و هزینه‌ آن را نیز پرداخت نمایند. برخی از كاربران توانایی توسعه برنامه را ندارند و یا به این امر چندان رغبت نشان نمی‌دهند. در بسیاری از شركت‌های تجاری، عنصر "زمان" نقشی حیاتی دارند وآن‌ها ترجیح می‌دهند با سرویس‌گیری از شما، عملا‌ً در زمان خود صرفه‌جویی نمایند.
بنابراین سرویس‌های ارائه شده از سوی شما مورد استقبال قرار خواهد گرفت و یك راه كسب درآمد در نرم‌افزارهای اپن‌سورس محسوب می‌شود. به این نكته ظریف نیز توجه داشته باشید كه هیچ‌كسی به خوبی شما به سورس‌كدها تسلط ندارد و زمان ساخت یك بسته اضافی و یا هر عملیات توسعه‌ دیگر، برای تیم برنامه‌نویسی غیر از تیم توسعه پروژه، بسیار طولانی و هزینه‌بر خواهد بود. همیشه كاربرانی وجود خواهند داشت كه به نسخه رایگان قابل دانلود برنامه اكتفا نكنند و نیازمند استفاده از خدمات و سرویس‌های سفارش سازی شما باشند.
در نهایت، می‌توانید از طریق مجوز نرم‌افزار كسب درآمد كنید. هنگامی كه از یك مجوز اپن‌سورس برای نرم‌افزار خود استفاده می‌كنید، بدین معنی نیست كه نمی‌توان نرم‌افزار را تحت مجوزی خارج از اپن‌سورس منتشر كرد. به دلایل بسیار زیادی، بهترین مجوز اپن‌سورس برای این منظور General Public Licence) GPL) است. این رویكرد مخصوصاً برای توابع كتابخانه‌ای و نرم‌افزارهایی كه در رده نرم‌افزارهای مهندسی و بانك‌اطلاعاتی طبقه‌بندی می‌شوند كاربرد دارد. با استفاده از مجوز GPL، هر شخصی می‌تواند یك نرم‌افزار را برای توزیع مجدد با دیگر برنامه‌های اپن‌سورس تركیب نماید و باز تحت مجوز GPL منتشر نماید و اگر مشتری نخواهد برنامه را توسعه دهد و مجدداً توزیع كند، لزومی ندارد كه برنامه تحت یك مجوز اپن‌سورس قرار گیرد.
بسیاری از كاربران به صورت بالقوه تمایل ندارند نرم‌افزار فروخته‌شده به آن‌ها تحت مجوز اپن‌سورس باشد و امكان تغییر و توزیع آن وجود داشته باشد. بنابراین می‌توانید با سفارشی نمودن نرم‌افزار و ارائه یك نسخه مخصوص برای كاربر، مجوز اپن سورس را از برنامه بگیرید. این رویكرد هیچ‌گونه تضادی با مجوزهای اپن‌سورس ندارد و با تمامی آن‌ها سازگار است. اگر مشتری شما بخواهد محصول تحت مجوز GPL را توسعه دهد و آن را توزیع نماید و شما فقط سورس‌كد برنامه را تحت مجوز GPL منتشر نمایید. اگر از مجوزهای خانواده BSD برای مثال MIT) ،Apache و...) برای محصول خود استفاده می‌نمایید، نیازی به آزاد‌كردن سورس‌كد برنامه اشتقاق شده ندارید.
● حرف آخر
اما مدل تجاری پشتیبانی، توسعه، آموزش و سفارش‌سازی اپن‌سورس تا چه اندازه موفق است؟ برای نمونه می‌توان به مثال‌های موفقی از این شركت‌ها اشاره كرد. شركت‌هایی مانند ZOPE ،eZ Publish ،MySQL ،JBoss وTrolltech. شركت MySQL AB كار خود را از هیچ آغاز نمود و در مدت هفت سال توانست در میان بانك‌های اطلاعاتی برای خود جایگاه قابل‌توجهی به‌دست آورد و بالغ بر چهارمیلیون سایت توسعه و درآمد ده میلیون دلاری سالانه برای توسعه و فروش خود داشته باشد.
البته اپن‌سورس ‌نمودن سورس‌كد برنامه، نوشداروی هر دردی نخواهد بود و در هر شرایطی نمی‌توان به سوی اپن‌سورس حركت كرد. همچنین مدل تجاری مبتنی بر عدم دسترسی به سورس‌كد نیز ضامن موفقیت نیست و در مقایسه با مدل اپن‌سورس نیازمند سرمایه‌گذاری بیشتری است. سعی و كوشش و میزان آگاهی و خطرپذیری شما در نتیجه تعیین‌كننده است و این شما هستید كه باید با توجه به شرایط و آینده‌ای كه تصور خواهید كرد، تصمیم نهایی را بگیرید. با یك جنبش هر چند كوچك در دنیای اپن‌سورس ممكن است محصول شما در فهرست موفق‌ترین نرم‌افزار‌های اپن‌سورس قرار بگیرد. چون دنیای اپن‌سورس این ظرفیت نهفته را در خود دارد.

ترجمه: میثاق محمدی‌زاده‌
پی‌نوشت:
۱- development and distribution models: در مدل توسعه و توزیع، نرم‌افزار پس از طی نمودن یك مرحله از توسعه، برای تست و آزمایش به صورت گسترده در میان برنامه‌نویسان و علاقمندان توزیع می‌شود. پس از مشخص شدن خطاها و اشكالات برنامه، مجدداً مرحله توسعه برنامه آغاز می‌شود.
۲- نر‌م‌افزارهای بومی (Local Software) در مقابل نرم‌افزارهای عمومی یا سراسری (Global Software) قراردارند و به نرم‌افزارهایی اطلاق می‌شود كه دارای ویژگی‌ها و قابلیت‌های كشور یا منطقه‌ محل توسعه هستند.
۳- منظور برنامه‌نویسانی هستند كه در استخدام یك شركت تجاری نیستند و به صورت آزاد و از روی علاقه‌ به برنامه‌نویسی و توسعه نرم‌افزار می‌پردازند.

منبع : ماهنامه شبکه