همه مردانی که از کابینه رفتند

دو سال گذشت و او كه وعده داده بود كارنامه مردان یك كابینه را در كسوت رئیس آن كابینه بررسی كند و نمره به یكا‌یكشان دهد، اینك شش‌نمره مردودی در انتهای كارنامه شش مرد كابینه‌اش ثبت كرده و در مقابل، به اعضای دیگر هیات دولتش نیز با تك‌ماده و ارفاق، نمره قبولی داده است.
رئیس دولت نهم به آنچه گفته بود وفادار ‌ماند و نگذاشت همراهان دیروزش بی‌آنكه از مكتب و مشی او كه كماكان به‌سان پیشه نخستش معلم‌گونه است، پیروی كنند، همچنان در كنارش بمانند و در انتها نیز نمره قبولی دریافت كنند. بدین ترتیب محمود احمدی‌نژاد، نخستین معلمی شد كه در دولتش درس <‌هماهنگی> به سایرین خوب دیكته شد تا بدانند اگر در دو سال باقیمانده، آنچه او پیمان بسته‌شده خوب اجرا نشود یا ساز نا‌هماهنگی كوك شود، دیگر از مشق اضافه خبری نخواهد بود كه ظاهرا درهای خروج باز است ‌ و اما نخستین مرد مردود این كابینه كسی بود كه البته او پیش از آنكه راه خروج از دولت به‌عنوان آخرین گزینه طرد‌ و ‌رد برایش در نظر گرفته شود به‌گونه‌ای دیگر تركه اعتراضی بر فراز وزارتخانه‌اش بر‌افراشته شد.
پرویز كاظمی وزیر رفاه دولت نهم كه قرعه نخست این شیوه به‌ نام او افتاده بود، تنها چند‌ماهی پیش از آنكه دولت را بدرود بگوید، انگشت حیرت به دهان برد وقتی در فاصله زمانی كمتر از ۲۴ ساعت، یكی از تصمیم‌های مهم دوره وزارتش را با حكمی فراتر، خنثی‌شده یافت و اما ماجرا از این قرار بود كه او طی یك نامه رسمی از اختیارات یك وزیر بهره می‌برد و <‌مددی> مدیر‌عامل سازمان تامین اجتماعی را بركنار می‌كند، در مقابل رئیس‌جمهور نیز طی حكمی دستور بازگشت مددی را صادر می‌كند و به تعبیری، میان وزیر منتخب خود و مدیر منتصب این وزیر، مدیر تحت مسوولیت وزیر را انتخاب می‌كند تا آنكه در نهایت اولین مهر مردودی، پس از گذشت چند‌ماه بر كارنامه همین وزیر می‌نشیند و دومین مهر نیز بر كارنامه همان مدیر تحت مسوولیت وزیر كه با حكم رئیس‌جمهور چند ماهی را رئیس باقی مانده بود.
تنها یك‌ماه از این واقعه می‌گذرد و این‌بار مدیر‌كل روابط عمومی وزارتخانه‌ای دیگر، سخت مشغول تنظیم تكذیبیه و جوابیه برای رسانه‌هاست تا بگوید <‌وزیر تعاون نه استعفا كرد و نه بر‌كنار شد> كه در سوی دیگر این ماجرا، رئیس‌جمهور نیز سخت مشغول تنظیم نامه‌ای برای تقدیر و تودیع ناظمی‌اردكانی و برگزیدن جانشین او برای دومین پست خالی كابینه است. بدین ترتیب سومین نمره منفی نیز از آن یكی دیگر از مردان رئیس‌جمهور می‌شود و برای این دو مرد رفته از وزارتخانه نیز، مردانی از مجلس به جایگزینی برگزیده شدند و البته این خود سببی شد تا آن همه اعتراض مجلس به بركناری آنی دو وزیر و یك رئیس، جایش را به استقبال از صدر‌نشینی دو نماینده و رایزنی برای یافتن جانشین آن دیگری دهد.
باز هم زمان زیادی نگذشت كه این‌بار قرعه فال به‌نام رهبر رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی كشور افتاد. او نیز همانند آن دیگرانی كه از دایره، اینگونه بیرون گذارده شدند، سخت مشغول مصاحبه با خبرنگاران صدا و سیما بود تا بگوید <‌تا این لحظه نه استعفا نوشته‌ام و نه استعفا‌نامه‌ای را امضا كرده‌ام> ‌غافل از آنكه تنها دقایقی پیش یا پس از این مصاحبه، نامه عزل او نیز امضا شد. حالا‌ دیگر چه فرقی می‌كند كه او پس از گذشت ماه‌ها به رئیس سابقش نامه بنویسد و دولت را از تغییر ساختار سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی كشور انذار دهد، چرا كه آقای رئیس دیگر تصمیم خودش را گرفته بود و این بار دیگر نوبت خود سازمان مدیریت بود كه دستخوش تصمیم دیگر رئیس دولت شود. عمر ریاست محمود احمدی‌نژاد بر این دولت افزایش یافت و به همان اندازه بر میزان نارضایتی‌اش از همراهان نیز.
بدین ترتیب در آغاز دومین سال دولتش، به دو وزیر دیگر نمره قبولی نداد. وزیر صنایع در یك سوی و وزیر نفت در سوی دیگر، ازجمله مردانی بودند كه درهای خروج كابینه برایشان گشوده شد تا همانند آن دیگر رانده‌شدگان كابینه، نامه ستایش و تقدیر آقای رئیس را هم به رسم عرف و عادت مردان سیاست دریافت كنند و بروند. و اما ملا‌ك و معیار احمدی‌نژاد و شاخصه‌هایی كه او برای مردودی یا قبولی مردان و همراهانش در ذهن دارد چیست و تا چه اندازه با معیار‌های دیگر نهاد‌های نظارتی و تقنینی و یا حتی افكار عمومی تناسب دارد؟ نگاه كوتاهی به فهرست مردان مطرود و مقبول رئیس‌جمهور، بیانگر و نشانگر این معیارهاست كه بی‌تردید این ملا‌ك‌ها هر چه باشد با معیار‌های سنجش مجلس و مردم تفاوت فاحشی دارد. گواه این ادعا نیز پیداست. چه آنجا كه او تمامی رد‌شدگان و شكست‌خوردگان منتخب خود به مجلس برای ورود به كابینه را بر صدر می‌نشاند و سمت‌های مهم و كلیدی این دولت را به آنان وا می‌گذارد و چه آنجا كه دیگر شكست‌خوردگان و انتخاب‌نشدگان هم‌اندیش خود در انتخابات شورای شهر را به مسند می‌نشاند.
در ماجرای نخست، <مجلس> به علی سعید‌لو و صادق محصولی رای اعتماد برای نشستن در هیات دولت را نمی‌دهد، اما احمدی‌نژاد خود چنین می‌كند و این دو را مقبول و در مقابل آنان را كه از مجلس رای اعتماد گرفته‌اند مردود می‌پندارد. در ماجرای دوم نیز چنین است كه این‌ بار<مردم> ‌به زریبافان و بذر‌پاش در انتخابات شورای شهر تهران برای نشستن بر كرسی‌های شورای شهر رای نمی‌دهند اما احمدی‌نژاد به پا می‌خیزد و خود آنان را مقبول مشاورت و سمت‌های كلیدی می‌پندارد.
با این توصیف، چه اهمیتی دارد كه احمد توكلی در كسوت رئیس مركز پژوهش‌های مجلس به افشا‌گری‌هایش علیه این نحوه عزل‌ها و بركناری‌ها ادامه دهد یا دیگران كماكان با طرح علا‌مت سوالی بزرگ در برابر رئیس‌جمهور ظاهر ‌شوند تا حداقل ملا‌ك و معیار نمره‌دهی او را دریابند كه مبادا فردا خود گرفتار آیند، بی‌آنكه بدانند میان مردود یا مقبول افتادن برای مجلس و مردم تا مردود و مقبول افتادن برای یك رئیس‌جمهور فاصله بسیار است.

مسیح علی‌نژاد

منبع : روزنامه اعتماد ملی