چهارشنبه, ۸ اسفند, ۱۴۰۳ / 26 February, 2025
مجله ویستا
مرگ روانشناس ادراک

او مدرس بازنشسته روانشناسی در دانشگاه استنفورد و استاد پیشین روانشناسی اجتماعی در دانشگاه میشیگان بود. پروفسور زایونس، در طول بیش از پنجاه سال عمر علمی خود، آثار زیادی را در در حوزه شناختی ذهن و جامعه منتشر کرده است.
تا اواسط قرن بیستم، دانشمندان برای تبیین انگیزههای رفتار انسان با رویکردی انعکاسی به محیط زندگی افراد توجه میکردند. این جریان به زمانی باز میگردد که روانشانسی رفتاری در اوج برتری خود بود. اما پروفسور زایونس از زاویه مقابل به ذهن نگاه کرد.
آنچه یافتههای گوناگون او را تا حد زیادی به هم پیوند میدهد، علاقه همیشگیاش به رابطه احساس و فکر است.
او در تلاش برای مشخص کردن میزان تأثیرگذاری این دو عامل بر یکدیگر، بارها در ساخت ذهنی انسان جایگاهی را مشخص کرد که در آن احساس بر خلاف شناخت حرکت میکرد.
یکی از معروفترین یافته پروفسور زایونس، که شاید بیشتر بخاطر آن شناخته شده باشد، تأثیر «نمایش محض» خوانده میشود.
این یافته علمی که در سال ۱۹۶۸ در مجله «شخصیت و روانشاسی اجتماعی» به چاپ رسید، نتیجه آزمایشی بدیعی بود که بر روی عدهای از آزمایششوندگان انجام شد. در این آزمایش، اشکال مختلفی را به صورت رندم و با سرعت زیاد به سوژهها نمایش دادند.
سرعت نمایش این اشکال آنقدر زیاد بود که آزمایششوندگان متوجه تکراری بودن بعضی تصاویر نشدند.
با این حال وقتی بعد از آزمایش از آنها سؤال میشد که کدام تصویر به نظرشان خوشایندتر میآید، آنها با اعتماد کامل به تصویری اشاره میکردند که بیشتر در نمایش تصاویر تکرار شده بود در حالی که هیچ اطلاعی از موضوع آزمایش نداشتند. نتیجه این یافته، مورد توجه بسیاری از شرکتها تبلیغاتی و کارشناسان فرهنگی قرار گرفت.
در مطالعه دیگری که مورد توجه رسانههای عمومی قرار گرفت، تأثیر تعداد افراد خانواده و تربیت دوران کودکی بر I.Q کودکان مورد بررسی قرار گرفت.
طبق یافتههای زایونس، نمره ضریب هوشی کودکان یا همان I.Q، با توجه به تعداد فرزندان در خانواده تغییر میکند.
به این معنا که فرزند دوم یک خانواده نسبت به فرزند اول ضریب هوشی کمتری دارد.
در تبیین این فرضیه، زایونس به این نکته اشاره میکند که فرزندان بزرگتر، بیشتر مورد توجه والدینشان بودهاند، در حالی فرزندان کوچکتر، به دلیل توجه تقسیم شده والدین بین آنها و فرزند بزرگتر، از توجه کمتری بهرهمندند و این عامل تأثیر مهمی در رشد ضریب هوشی کودک خواهد گذاشت.
رابرت زایونس، تنها فرزند از یک خانواده لهستانی بود که در سال ۱۹۲۳، در یکی از شهرهای مرکزی لهستان به دنیا آمد.
پس از حمله نازیها به لهستان، او به همراه خانوادهاش به ورشو مهاجرت کرد. پدر و مادر رابرت در یکی از بمبارانهای نازیها کشته شدند و خود او هم به سختی مجروح شد. مدتی در ورشو درس خواند ولی پس از اشغال ورشو به دسته نیروهای آلمانی، به اردوگاه کار اجباری فرستاده شد. پس از مدتی از اردوگاه نازیها فرار کرد اما بزودی دستگیر شد.
بعد از آن به زندان سیاسیای در فرانسه اشغال شده منتقل شد. او یکبار دیگر هم از زندان گریخت و این بار به نیروهای مقاومت فرانسه پیوست. بعد از پایان جنگ در دانشگاههای مختلفی درس خواند و در سال ۱۹۴۸ به آمریکا عزیمت کرد و تا سال ۱۹۵۵، دکترای خود را از دانشگاه میشیگان اخذ کرد.
دو کتاب مهم او عبارتند از «روانشانسی اجتماعی: رویکردی تجربی» (۱۹۶۶) و گزیده آثاراش که در سال ۲۰۰۴ به چاپ رسید.
او در مصاحبهای با یکی از مجلات علمی انگیزه خود برای فعالیت در رشته روانشناسی را اینگونه بیان کرد: «یونسکو شعاری دارد با این مضمون: از آنجایی که جنگها ابتدا از ذهن انسانها آغاز میشوند، پس برای دفاع از صلح هم باید به تربیت ذهن پرداخت و از آنجایی که خودم در جنگ حضور داشتم، این شعار انگیزه خوبی بود تا به این رشته وارد شوم تا شاید بتوانم به جلوگیری از وقوع جنگهای آینده کمک کنم». و در پایان اشاره میکند که «هنوز هم در انتظار این کمک روانشناسیام».
حمیدرضا نعمتالهی
منبع: تایمز
http://mohsenazizi.blogfa.com
منبع: تایمز
http://mohsenazizi.blogfa.com
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست