شیوع هپاتیت B و C و عوامل مرتبط در اهداکنندگان خون استان گیلان

● سابقه و هدف
هر سال میلیون‌ها انسان با تزریق خون و فرآورده‌های خونی از کام مرگ نجات می‌یابند. خون به عنوان ماده حیات‌بخش و قابل اهدا، گاه عامل ابتلا به بیماری‌های صعب‌العلاج یا غیر قابل درمان است که در این امر عوامل خطر بسیاری دخیل هستند. این مطالعه به منظور بررسی شیوع هپاتیت B و C و فراوانی عوامل خطر شناخته شده آنان در میان اهداکنندگان خون استان گیلان انجام شده است.
● مواد وروش‌ها
مطالعه انجام شده از نوع توصیفی بود. پرونده ۲۲۱۵۰۸ اهداکننده خون مراجعه کننده به مرکز انتقال خون گیلان طی سال‌های ۷۶ تا ۸۱ بررسی شد. بر اساس‌ آزمایش‌های اولیه سازمان بررسی میزان آلودگی به هپاتیت (HBsAg)B و هپاتیت (Anti-HCVAb)C به روش الایزا بر روی نمونه‌ها انجام شد. موارد مثبت هپاتیت B و C به ترتیب با روش‌های تاییدی نوترالیزاسیون و ریبا تحت آزمایش مجدد قرار گرفتند. عوامل خطر شناخته شده مانند سابقه جراحی، سابقه سوء مصرف دارویی و تزریق خون از پرونده افراد استخراج گردید و فراوانی هر یک از آنان توسط آزمون کای‌دو( Chi-square ) و نرم افزار SPSS محاسبه شد.
● یافته‌ها
یافته‌ها نشان داد که با روش الایزا ۹۹۷ نفر HBsAg مثبت و ۳۶۰۳ نفر HCVAb مثبت بودند. پس از انجام آزمایش‌های تاییدی شیوع HBsAg ، ۴۵/۰ درصد و شیوع HCVAb ، ۳۲/۰ درصد به دست آمد. شیوع هر دو نوع هپاتیت در مردان بیشتر از زنان بود. شایع‌ترین عوامل خطر در هر دو گروه HBsAg مثبت و HCVAb مثبت، به ترتیب سابقه عمل جراحی و سابقه انجام کار دندانپزشکی در طی ده سال گذشته بود.
● نتیجه گیری
چون همواره در یک اهداکننده امکان وجود چند عامل خطر می‌باشد، پیشنهاد می‌شود که پژوهش‌هایی جهت بررسی ارتباط یک عامل خاص به تنهایی و نه همراه با عوامل دیگر با شیوع این عفونت‌ها انجام پذیرد.

نویسندگان: دکتر فریبرز منصور قناعی ، دکتر محمد صادق فلاح، دکتر ریحانه جعفر شاد، فرحناز جوکار، دکتر افشین سالاری، دکتر رامین طواف‌زاده، محمود خوش سرور
فوق تخصص بیماری‌های گوارش و کبد استاد دانشگاه علوم پزشکی گیلان - رشت ـ خیابان سردار جنگل - مرکز تحقیقات بیماری‌های گوارش و کبد گیلان - کدپستی: ۹۵۶۵۵-۴۱۴۴۸

منبع : فصلنامه پژوهشی خون