وب ۲، آنچه شما خواسته‌اید

وب۲ هر تعریفی كه داشته باشد یك هدف كلی را دنبال می‌كند و آن هم تغییر وضعیت كنونی اینترنت است.امروزه در مورد وب۲ صحبت‌های فراوانی به میان می‌آید و تعریف‌های متفاوتی از آن می‌شود. اما به‌ راستی وب۲ چیست؟ باید اعتراف كرد كه هنوز تعریف واحد و جامعی برای وب۲ اعلام نشده و همچنان در نشست‌ها و همایش‌های مختلف در مورد یك تعریف جامع و كامل از این فرآیند بحث و مذاكره می‌شود.
تیم اوریلی (Tim O&#۰۳۹;Reilly) از وب۲ به عنوان یك سكو یاد می‌كند كه تمامی ابزارها و برنامه‌ها در سیطره آن قرار می‌گیرد و وب۲ به آنها احاطه دارد.
دره سیلیكون كه سال‌ها به عنوان قطب فناوری جهان محسوب می‌شده، امروزه به دنبال یك راه‌حل برای پیشرفت هرچه بیشتر می‌گردد و كارشناسان معتقدند كه به جز وب۲ راه‌حلی مناسبی برای نیل به این هدف وجود نخواهد داشت.
كارشناسان وب۲ این روزها از اصطلاحاتی نظیر ویكی‌ها، بلاگ‌ها، RSS، AJAX و ... استفاده می‌كنند و در مقابل، رقبا با بكار گرفتن اصطلاحاتی دیگر سعی بر آن دارند كه از این روند جلوگیری كنند. وب۲ هر تعریفی كه داشته باشد یك هدف كلی را دنبال می‌كند و آن هم تغییر وضعیت كنونی اینترنت است.
سایت‌های مبتنی بر وب۲ پایگاه‌های اینترنتی آنلاینی برای ارایه سرویس‌های اینترنتی محسوب نمی‌شوند. از بخش جست‌وجوگر تصاویر یاهو و سایت وابسته به آن با نام Flickr گرفته تا دایره‌المعارف آنلاین ویكی‌پدیا و سایت دوست‌یابی MySpace و حتی جست‌وجوگر بزرگ گوگل نمونه‌هایی از وب۲ محسوب می‌شوند كه با هدف دگرگونی اینترنت و بهبود وضعیت كنونی آن فعالیت‌های خود را دنبال می‌كنند.
اگر این سایت‌ها نتوانند به خوبی اهداف خود را برای رسیدن به وب۲ محقق سازند، مجبورند این روند را Live Web نام‌گذاری كنند. تصور كنید كه تمام این خدمات از دنیای جدید وب۲ بتوانند موفقیت‌آمیز باشد و میلیون‌ها كاربر را از سراسر دنیا به سمت خود بكشاند، اما آیا این قبیل سرویس‌ها توانایی پاسخ‌گویی به نیازهای روزافزون مراكز تجاری را خواهند داشت؟ ری لین (Ray Lane) مدیر اسبق شركت اوراكل كه هم‌اكنون یكی از شركای مركز تجاری Kleiner Perkins Caufield & Byers محسوب می‌شود در این باره می‌گوید: «تمام این امكانات كه برای كاربران عادی درنظر گرفته شده در اختیار شركت‌ها و سازمان‌ها تجاری قرار خواهد گرفت و استفاده‌كنندگان اصلی از این روند تنها آنها خواهند بود.»
به‌ جز نوجوانان و جوانان كه مخاطبان اصلی وب۲ هستند، نسل جدید اینترنت می‌تواند تاثیرات شگرفی را در مراكز تجاری برجای بگذارد و به تحقق اهداف جهانی‌سازی كمك‌های فراوان كند. این مسئله باعث شده تا برخی افراد وب ۲ را Enterprise ۲.۰ نام‌گذاری كنند و این جریان را پلی بین مدیر و كارمندان و یا شركت و مشتریان بدانند. دان تپ‌اسكات (Don Tapscott) مدیر گروه فكری New Paradigm تورنتو معتقد است: «وب۲ بزرگ‌ترین تغییری است كه طی یك قرن گذشته در سازمان‌ها و مراكز تجاری ایجاد خواهد شد.»
نشانه‌های اولیه از این تغییرات بسیار فراوان است. شركت فیلم‌سازی والت‌دیسنی، بانك سرمایه‌گذاری Dresdner Kleinwort Wasserstein و چندین شركت بزرگ دیگر از سایت‌های ویكی یا صفحات اینترنتی قابل ویرایش استفاده می‌كنند تا بتوانند همكاری‌های بیشتری را با یكدیگر داشته باشند. دیگر شركت‌ها با استفاده از سایت‌های عمومی و اجتماعی نظیر LinkedIn و Visible Path سعی می‌كنند ارتباطات بیشتری را به‌دست آورند و شرایط لازم را برای فروش بیشتر محصولات خود فراهم كنند.
راه‌اندازی وبلاگ‌های گروهی و انفرادی نیز از كارهای مورد علاقه كاربران در عصر حاضر محسوب می‌شود، تا آنجا كه جاناتان شوارتز (Jonathan Schwartz) مدیرعامل شركت Sun Microsystems و باب لوتز (Bob Lutz) معاون شركت خودروسازی جنرال موتورز با انتشار مطالب مختلف روی وبلاگ‌های خود سعی می‌كنند ارتباط صمیمانه‌تری با مردم داشته باشند و بدون هرگونه واسطه‌ای به نیازهای آنان پی ببرند. همان‌طور كه سال‌ها پیش كامپیوترهای شخصی موفق شدند در تمام سازمان‌های دولتی و خصوصی جهان راه پیدا كنند و موقعیت ثابتی را برای خود بیابند، كارشناسان وضعیت مشابهی را برای وب ۲ پیش‌بینی می‌كنند.
زمانی كه راد اسمیت (Rod Smith) معاون شركت IBM در بخش فناوری‌های رو به رشد اینترنتی سال گذشته به مدیر فناوری اطلاعات بانك سلطنتی اسكاتلند در مورد سایت‌های ویكی توضیح داد، وی با تاسف سر خود را تكان داد و اظهار داشت كه از این قبیل سایت‌ها استفاده نمی‌كند. اما وقتی كه امروز اسمیت در یك نشست كوچك در مورد سایت‌های ویكی یا دیگر تجهیزات وب۲ صحبت می‌كند، افراد حاضر با خوشحالی اعلام می‌دارند كه به صورت مستمر این سایت‌ها را مورد استفاده قرار می‌دهند.
اسمیت می‌گوید: «آگاهی افراد از این روند به قدری افزایش یافته كه امروزه بیشتر مدیران شركت‌ها با ما تماس می‌گیرند و در مورد وب ۲ از ما توضیحات بیشتر می‌خواهند.» به هر حال باید توجه داشت كه همانند كامپیوترهای شخصی، نیاز مبرم و اساسی وب ۲ توانمندسازی هرچه بیشتر آن است. تقویت كامپیوترهای خانگی، افزایش دسترسی كاربران به اینترنت پرسرعت و سرویس‌های كاربردی و آسان وب۲ نیرویی باورنكردنی را در اختیار هر یك از افراد می‌گذارد كه با آن می‌توانند كارهای گوناگونی انجام دهند.
اگر چه بیشتر این سرویس‌ها به صورت رایگان در اختیار كاربران قرار می‌گیرد، ولی باید توجه داشت كه این مسئله باعث متضرر شدن شركت‌های عرضه‌كننده خدمات وب۲ نخواهد شد. تبلیغات آنلاین بزرگ‌ترین منبع درآمدی هستند كه می‌توانند در این زمینه مفید واقع شوند و به كمك شركت‌های عرضه‌كننده خدمات وب۲ بیایند. جو كاروس (Joe Kraus) مدیر سایت اینترنتی JotSpot كه مبنای آن سایت‌های قابل ویرایش ویكی است می‌گوید: «تمام مراكز توانمند و بزرگ فناوری می‌توانند در این حوزه تاثیرگذار باشند و مفید واقع شوند.»
تمام این سرویس‌ها و خدمات مختلف در یك مركز جامع و بزرگ جمع‌آوری می‌شوند تا كاربری كه در هر جای این كره خاكی قرار گرفته به سادگی بتواند از آن استفاده كند. برای مثال، زمانی كه شما با سایت گوگل یك جست‌وجوی اینترنتی انجام می‌دهید، شما تعداد زیادی از ابزارهای اینترنتی را به همراه چندین پایگاه اطلاعاتی در اختیار دارید كه در هارددیسك‌های مختلف در سراسر دنیا پراكنده شده‌اند. باید توجه داشت كه این موضوع تنها مربوط به گوگل نمی‌شود، بلكه سایت‌های دیگر نظیر MySpace، eBay و حتی Skype نیز با توسعه ابزارهای خود به گونه‌ای مشابه عمل می‌كنند.
برای نمونه، سایت عمومی و اجتماعی MySpace به كاربران امكان می‌دهد تا روی صفحات اینترنتی اطلاعات مورد نظر خود را منتشر كنند، به نحوی كه امكان ویرایش آن برای دیگر كاربران هم وجود داشته باشد. این فعالیت به‌هم پیوسته از خلاقیت و نوآوری‌های افرادی كه در سایت‌های MySpace، eBay و Skype حضور دارند به طور مفید استفاده می‌كند تا این سرویس‌ها به صورت همه‌جانبه ارتقا یابد. تاپ‌اسكات در ادامه صحبت‌های خود می‌افزاید: «ما در حال گذار از سرویس‌های كنونی به سرویس‌ها و سطوح برنامه‌ریزی شده هستیم.»
برای بسیاری از افراد استفاده از برنامه اصلی‌ سایت MySpace برای رسیدن به اهداف متفاوت كار غیرممكنی به نظر می‌رسد و همین مسئله باعث می‌شود تا آنها از پیوستن به جریان وب۲ باز بمانند. جان هاگل (John Hagel) نویسنده كتاب‌های مختلف در حوزه تجارت و فناوری اطلاعات بر این باور است كه بین ساكنان وب۲ و سازمان‌های IT در سراسر دنیا یك تفاوت فرهنگی فاحش وجود دارد. علاوه بر این، مدیران فناوری اطلاعات در سراسر دنیا نیز دوست ندارند كاربران بدون دنبال كردن هدف به‌خصوصی از ابزارهای وب۲ استفاده كنند، زیرا در بیشتر مواقع این افراد در مقابل حملات هكرها و هرزنامه‌نویسان ایمن نخواهند بود.
با این وجود، اندیشه‌ای كه در وب ۲ وجود دارد و اهدافی كه برای آن در نظر گرفته شده تمام گمانه‌زنی‌های نادرست را از بین می‌برد و به همگان نشان می‌دهد كه نسل جدید اینترنت تا چه اندازه می‌تواند مفید واقع شود. به طور كلی، این قبیل ابزارها از وب۲ می‌تواند مشكلاتی كه شركت‌ها و سازمان‌های كنونی در زمینه نرم‌افزار و برنامه‌های آنلاین با آنها دست و پنجه نرم‌ می‌كنند را حل كنند. بسیاری از سازمان‌های تجاری این روزها می‌كوشند با استفاده از ابزارها و امكانات آنلاین كنونی مشكلات خود را از میان بردارند، كه از جمله این ابزارها می‌توان به فیلترهای مبارزه با هرزنامه‌ها در سرویس‌های پست‌الكترونیكی و اینترانت‌ها اشاره كرد.
ولی باید اعتراف كرد كه سرویس‌هایی از قبیل سایت‌های ویكی همین سازمان‌ها را به سمت خود كشانده و آنها را مجبور كرده تا وارد جریان وب۲ شوند. راس میفیلد (Ross Mayfield) مدیرعامل سایت Socialtext كه بر اساس ساختار سایت‌های ویكی كار می‌كند، می‌گوید: «بیشتر افرادی كه من امروزه با آنها در ارتباط هستم ویكی‌پدیا را به خوبی می‌شناسند، و به همین خاطر مشكلی نخواهد بود كه ما بخواهیم راه‌اندازی یك سایت شبیه ویكی‌پدیا را در یك سازمان به آنها معرفی كنیم.» به عنوان مثال، بانك سرمایه‌گذاری Dresdner Kleinwort Wasserstein از سایت ویكی Socialtext استفاده می‌كند تا پست‌های الكترونیكی موردنظر خود را آسان‌تر به مخاطبان برساند و ویدئوهایی از اماكن جدیدی كه در آنها سرمایه‌گذاری كرده را به آنها بدهند.
این بانك شش ماه پس از راه‌اندازی این سرویس جدید با دو هزار صفحه اینترنتی جدید كه بر اساس ساختارهای ویكی تولید شده بود، مواجه شد كه این صفحات توسط یك چهارم كارمندان آن به وجود آمد. این افراد از سرویس اینترانت بانك سرمایه‌گذاری Dresdner Kleinwort Wasserstein استفاده می‌كردند.
● نمایشگاه بین‌المللی وب۲
نمایشگاه سالانه وب۲ (Web ۲.۰ Expo) یك گردهمایی بین‌المللی است كه در زمینه فناوری، طراحی، بازاریابی و بازرگانی وب۲ انجام می‌شود. در این نمایشگاه تمام فعالان حوزه اینترنت كه قصد ارتقای كمی و كیفی آن را دارند دور یكدیگر جمع می‌شوند و در مورد آخرین تحولات آنلاین به بحث و گفت‌وگو می‌پردازند. گردانندگان این نمایشگاه سعی می‌كنند موفق‌ترین شركت‌ها را در این حوزه گرد هم بیاورند تا با استفاده از مدل‌های پیشنهادی آنها بتوانند سرعت رسیدن به اهداف وب۲ را بیشتر كنند.
این مسئله را نباید از ذهن دور نگه داشت كه اینترنت به عنوان موتور محرك تمامی صنایع در حال رشد و پیشرفت بوده و به مهم‌ترین عامل افزایش رشد اقتصادی در سال‌های اخیر تبدیل شده است. این جریان با روی كار آمدن وب۲ و برگزاری كنفرانس‌هایی در این زمینه شدت گرفت و باعث شد اقبال شركت‌ها به این روند افزایش یابد. نمایشگاه و همایش بزرگ وب۲ در سال جاری پانزدهم تا هجدم آوریل ۲۰۰۷ در شهر Moscone West ایالت سانفرانسیسكوی آمریكا برگزار خواهد شد.

مترجم: میثم لطفی

منبع : اخبار فن‌آوری اطلاعات ایتنا