اصول اخلاقی در روابط عمومی

مدیران و شاغلان در روابط عمومی در هر جامعه‌ای علاوه بر رعایت ضوابط و معیارهای اداری و دیوان‌سالارانه به مجموعه‌ای از رهنمودها و معیارهای اخلاقی و ارزشی نیاز دارند تا بتوانند آنان را در اقدامات و فعالیت‌ها و تصمیم‌گیری‌هایشان یاری رسانند. به این معیارهای اخلاقی و ارزشی اصول اخلاقی حرفه‌ روابط عمومی می‌گویند. معیارهای اخلاقی روابط عمومی بیانگر هنجارها و عقاید قابل قبول یك سازمان هستند كه توسط مدیران ارشد تهیه می‌شود و سپس در اختیار تمامی اعضای سازمان قرار می‌گیرند. این هنجارها ملاك های رفتاری هستند كه كاركنان ارشد سازمان از دیگر كاركنان انتظار دارند به هنگام رویایی با یك وضعیت خاص مطابق آنها عمل كنند.(۱۲۷)
بر همین اساس یك روابط عمومی كارآمد برای سلامت حرفه‌ای خود ناگزیر از رعایت اصول اخلاقی حرفه روابط عمومی و تدوین آیین نامه یا نظام‌نامه اخلاقی است.
ضرورت وجود معیارهای اخلاقی روابط عمومی با تشكیل انجمن بین‌المللی روابط عمومی در اساسنامهٔ آن پیش‌بینی شده است. این مقررات و ضوابط اخلاقی با كمی تغییرات در اساسنامهٔ انجمن ملی روابط عمومی همهٔ كشورها آمده و كلیه اعضای این انجمن ملزم به رعایت آن هستند :
۱) در انجام امور مربوط به حرفه خود اصول اخلاقی و مقررات اعلامیه جهانی حقوق بشر را رعایت كنند.
۲) شخصیت افراد را ملحوظ داشته و به آن احترام بگذارند و همیشه به خاطر داشته باشندكه هر فرد در نحوهٔ قضاوت و نظریهٔ خود آزاد است.
۳) موجبات اخلاقی و روانی و فكری لازم را برای تبادل نظر واقعی فراهم سازد و حق بیان و اظهارنظر را برای كلیهٔ اشخاص ذینفع قایل می‌شود.
۴)در تمام موارد طوری رفتار كند كه منافع كلیهٔ اشخاص ذینفع بوسیلهٔ ایجاد ارتباط دایم به علایق و حوائج عمومی از یك طرف و سازمان از طرف دیگر محفوظ بماند.
۵)كلیهٔ قول و قرارهای خود را محترم شمارد و طوری آنها را انجام دهد كه منجر به اختلال و نابسامانی نشود و در تمام موارد رعایت شرافت و وفاداری را به عمل آورد و اعتماد مشتریان و كارفرمایان سابق و كنونی خود را حفظ كند.
۶) حقیقت را تابع ملاحظات دیگر قرار ندهد.
۷)اخبار و اطلاعاتی را كه متكی به حقایق تحقیق نشده و یا حقایق قابل تحقیق نباشد، منتشر نسازد.
۸) به كارها و پیشه‌هایی كه به شرافت اخلاقی و شخصیت و احترام اشخاص لطمه می‌رساند،‌ كمك نكند.
۹)از فنون و طریقه‌هایی كه اشخاص را به طور ناخودآگاه تحت تأثیر قرار دهد و آنها را وادار به اعمال غیرعاقلانه نموده و بدین وسیله موجب سلب، مسئولیت از آنان نسبت به اعمال خود گردد استفاده نكند.(۱۲۸)
علی میرسعید قاضی، استاد روابط عمومی در كتاب "تئوری و عمل در روابط عمومی"موارد زیر را به عنوان ضرورت تدوین اصول اخلاقی در روابط عمومی، مطرح كرده است :
۱)این اصول راهنمای عمل و الگوی كار در برابر همه مسئولین و كارگزاران روابط عمومی قرار می‌دهد.
۲) مدیریت سازمان با آشنایی با اصول اخلاقی در روابط عمومی، انتظارات و توقعات را با این اصول تطبیق می‌دهند.
۳) حرفه روابط عمومی با توجه به این اصول از فعالیت‌های دیگر تمیز داده می‌شود.(۱۲۹)
به نظر می‌رسد تدوین نظامنامهٔ اخلاقی و كشاندن اخلاق به حوزه‌های اجتماعی و تدوین منشور اخلاقی روابط عمومی، اقدامی لازم در راستای كارآمدسازی روابط عمومی محسوب می‌شود. چرا كه برای مطلوبیت و كارآمدی روابط عمومی، وجود سلامت اخلاقی در روابط عمومی كارگزاران آن لازم است.

منصور ساعی

منبع : راه ارتباطات