سعید بن محمد بن حسن ابورشید نیشابوری

جنسیت: مرد
تولد و وفات: (پیش از ۳۴۵ -پس از ۴۱۵) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: متکلم و دانشمند معتزلی
نام وی نخستین‌بار به‌عنوان متکلم آمده که در مشاجرهٔ ادبی میان
بدیع‌الزمان همدانی و ابوبکر خوارزمی در ملقاباذ نزدیک نیشابور حضور داشت ، که در خراسان و ماوراء‌النهر رایج بود. ابورشید حلقهٔ درسی در نیشابور داشت. پس از اینکه به تألیف کتاب‌هائی پرداخت به ری سفر کرد تا از مکتب معتزلیان بصره که رئیس آنها قاضی القضاهٔ عبدالجبار بود استفاده کند. ابورشید مذهب اعتزال عبدالجبار را پذیرفت و به خواهش وی کتاب "دیوان‌الاصول" را به‌عنوان کتاب درسی علم کلام تألیف کرد ، سپس به نیشابور برگشت و در میانهٔ راه مدتی در گرگان اقامت گزید. دوباره به ری مراجعت کرد و به‌عنوان نائب‌ ابوالجبار شناخته شد و بعد از مرگ وی به‌ جانشینی او ، ریاست معتزلیان پیرو مکتب بصره را به‌عهده گرفت. ابورشید راوی حدیث نیز بود. ابوسعد سمٌان ارزی محدث مشهور احادیثی از وی نقل کرده است. از جمله تألیفات وی: "المسائل فی الخلاف بین البصرئین والبغدادئین"؛ "الجزء"؛ "النقص علی اصحاب‌الطبائع"؛ "التذکرهٔ"؛ "مسائل‌الخلاف بیننا و بین‌المشبههٔ والمجبرهٔ والخوارج والمرجئهٔ"؛ "زیادات ‌الشرح".

منبع : مطالب ارسالی