شنبه, ۱۷ آذر, ۱۴۰۳ / 7 December, 2024
مجله ویستا

جویندگان اجساد


جویندگان اجساد
شغل جدیدی به تازگی در عراق ایجاد شده که خود به تنهایی، عمق مصیبتی را که این کشور اکنون در آن گرفتار است نشان می‌دهد.
جابر سوادی یکی از عراقی هایی که به این شغل مشغول است؛به «‌پیمانکار اجساد » یا به عبارت دیگر شکارچی اجساد شناخته می‌شود.
این مرد ۳۸ ساله از مشتریانش بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ دلار طلب می‌کند تا اقوام و نزدیکان مفقود شده آنها، یا بهتر بگوییم اجساد این مفقود شدگان را پیدا کند.
به خاطر همین شغل، او ۲ سال گذشته را شب و روز در زندان‌ها، بیمارستان‌ها، سردخانه‌ها و قبرستان‌ها گذرانده و آشنایان زیادی هم در این مکان‌ها پیدا کرده‌است.
این افراد در حقیقت همکاران او هستند و گاه برای دریافت اطلاعات از آنها باید بخشی از درآمد و پولی که از مشتریانش می‌گیرد به آنها بدهد.
جابر گاه به عنوان یک نیروی داوطلب برای به خاک سپردن اجساد کسانی که هیچ نام و نشان و خویشاوندی ندارند، به قبرستان‌ها می‌رود و بعد تصاویر مردگان را با اطلاعاتی که از خانواده‌های نگران مفقودین در دست دارد، مطابقت می‌دهد تا ببیند جسدی که مشغول دفن آن است، به یکی از مشتریان مربوط می‌شود یا نه؟
او همچنین درباره مکان یافتن آن جسد و نحوه کشته شدنش هم پرس و جو می‌کند که این در به دست آوردن اطلاعات بعدی به او کمک زیادی می‌کند.
جابر می‌گوید: در هفته‌های اخیر کار او با رکود رو به رو شده چرا که آرامش نسبی به نقاطی از عراق و شهر بغداد بازگشته و تعداد انفجارها و حملات کمتر شده است.
اما شغل او در این مدت سخت‌تر شده زیرا به گفته او جوخه‌های مرگ این روزها اجساد قربانیان خود را مخفی می‌کنند و دیگر مانند گذشته این اجساد را در خیابان و جلوی چشم عموم رها نمی‌کنند.
در گذشته اجساد برای ترساندن مردم روزها در خیابان‌ها رها می‌ماند. اما اکنون دیگر آدم ربایی و کشتارها کمی مخفیانه صورت می‌گیرد. این عبارت مخفیانه را جابر در توصیف تغییر شیوه جوخه‌های مرگ در کشتار قربانیانشان به کار می‌برد.
شکی نیست که خشونت‌ها در سراسر عراق با کاهش نسبی رو به رو شده است. در دسامبر سال ۲۰۰۶ یعنی یک سال پیش در همین زمان، تقریبا نزدیک به ۳ هزار غیرنظامی در سراسر عراق کشته شدند، اما در نوامبر امسال این تعداد به ۶۰۰ نفر رسید.
اما مشکل اکنون این است که این آمار گویای همه حقیقت نیست. به همین دلیل هم هست که دیوید پتریاس، فرمانده نیروهای آمریکایی در عراق این روزها با وجود کاهش خشونت‌ها، اعلام پیروزی نمی‌کند.
شکارچیان اجساد مانند جابرسوادی، شهروندان بغداد و همچنین مردان مسلح محلی همگی می‌گویند که شبه نظامیان اکنون دیگر اجساد قربانیان را به جای خیابان‌های شهرها، در گودال‌های جمعی دفن می‌کنند یا آنها را به کانال فاضلاب‌ها می‌اندازند.
رابرت لمبرن، مدیر امور قضائی در سفارت انگلیس در بغداد می‌گوید، با ده‌ها مامور پلیس عراقی گفت و گو و اجساد زیادی را بررسی کرده‌ است که اکثر این اجساد تنها چند ساعتی بعد از مرگ یافت شده بودند.
او به تازگی کنار گور جمعی حاضر شده که در آن تعداد زیادی از این اجساد تازه دفن شده بودند. قضاوت این مقام انگلیسی از شرایط کنونی عراق این است: کشتارها کمتر شده اما پنهان‌کاری بیشتر شده است.
در ۲ ماه گذشته بیش از ۶ گور جمعی در عراق یافت شده که دست کم نیمی از آنها در بغداد بوده است.
در یکی از این مکان‌ها واقع در محله صیدیای بغداد که در اواخر ماه نوامبر کشف شد، اجساد و سرهای آنها در ۲ گودال جداگانه یافت شد. اخبار مربوط به این گور جمعی در عراق منتشر نشد و این خبر را یک مقام وزارت کشور عراق که نخواست نامش فاش شود به نیوزویک گفت.
همین هفته گذشته ۱۶ جسد در یک گودال در شمال بغداد یافت شد. اکنون گروه‌های شبه نظامی تنها به دنبال از میان برداشتن افراد هستند و گاه اجساد بسیاری از قربانیان تا ماه‌ها بعد یافت نمی‌شود. به همین دلیل نام این قربانیان در فهرست مفقودین می‌ماند نه قربانیان.
این راهبرد اما نشان دهنده تحولی مثبت در بغداد است. اکنون که تعداد نیروهای نظامی و امنیتی عراق و حتی نظامیان آمریکایی در خیابان‌ها بیشتر شده، جوخه‌های مرگ نمی‌توانند مانند گذشته آزادانه دست به کشتار زده و قدرت نمایی کنند.
یک جوان ۲۷ ساله عراقی که نامش را از بیم جانش نمی‌گوید، به تازگی به یکی از گروه‌های شبه‌نظامی سنی پیوسته که برای همکاری با آمریکایی‌ها در غرب بغداد توافق‌نامه امضا کرد‌ه‌اند.
او می‌گوید: یک ماه پیش عده‌ای از همقطارانش در ۲ ماشین سواری تویوتا به سراغ او آمدند. در این ۲ ماشین چند جسد مربوط به شیعیان وجود داشت. همراهان این ماشین‌ها از بیم اینکه هر لحظه گشتی‌های آمریکایی یا نیروهای امنیتی عراقی سر برسند، اجساد را در گودالی در حومه شهر دفن کردند. اکنون که یک ماه از آن روز می‌گذرد هنوز این اجساد کشف نشده‌اند.
اکثر گورهایی که به تازگی کشف شده‌اند در مناطقی قرار دارند که امنیت آنها بهبود یافته و آرام‌تر شده‌اند. در استان‌هایی مانند انبار و دیاله، نیروهای آمریکایی به تازگی گورهایی را کشف کرده‌اند.
حضور نیروهای القاعده در این مناطق در گذشته بیشتر بوده‌است. در بغداد مردم محلی گاه از بوی تعفن به مسیری هدایت می‌شوند که به گورهای جمعی می‌رسد. هنوز کسی نمی‌داند دامنه این شکل جدید از کشتارها در عراق چقدر گسترده است.
اما این مشکلی است که اکنون در این کشور بروز کرده و در حقیقت روی دیگر چهره آرامی است که این‌ روزها عراق از خود به نمایش گذاشته است. هیچ وزیر عراقی تا کنون در این باره سخنی نگفته و به پرسشی پاسخ نداده است.
مردم محلی پیش از آنکه برای یافتن نشانی از نزدیکان مفقود شده خود به سراغ پلیس و نیروهای امنیتی بروند، به سراغ شکارچیان اجساد مانند جابر سوادی می‌روند و از آنها کمک می‌گیرند.
www.newsweek.com
۱۵دسامبر۲۰۰۷
ترجمه نیلوفر قدیری
منبع : روزنامه همشهری