گزارشی از رفتار سیاسی آمریکا در قبال نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران

زیر نظر : موجانی - سیدعلی
به اهتمام : ذوقی - ایرج
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۸۰/۰۷/۱۶
رده دیویی : ۹۵۵.۰۸۲۴
قطع : وزیری
جلد : شومیز
تعداد صفحه : ۱۹۲
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
نوبت چاپ : ۱
تیراژ : ۱۰۰۰
شابک : ۹۶۴-۳۶۱-۰۲۹-۲

کتاب حاضر گزارشی مستند از نحوه برخورد ارکان دیپلماسی و سیاستگذاری دولت آمریکا در فاصله سال‌های 1330تا 1332ش ( 1950ـ 1952م) با نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران است .این گزارش براساس اسناد مربوط به مکاتبات میان وزارت امور خارجه آمریکا و نمایندگی‌های آن کشور در ایران طی مقطع مورد نظر تدوین شده و هدف از آن ارائه تصویری از اهداف و عملکرد مداخله جویانه مقامات آمریکایی نسبت به ایران است .کتاب در چهار فصل سازمان یافته است .فصل اول نگاهی است گذرا بر سیاست‌های آمریکا در ایران از 1941تا 1950م .در فصل دوم نقش آمریکا در تشکیل دولت سپهبد رزم‌آرا, سپس نگرانی آمریکا از رزم‌آرا و سرانجام نقش آمریکا در قتل رزم‌آرا بررسی شده است . فصل‌های سوم و چهارم (مباحث اصلی کتاب) تحلیل نقش و عملکرد آمریکا در قبال دولت دکتر مصدق است .مطالب مهم فصل سوم بدین قرار است :نظرات آمریکا درباره مصدق, مخالفت آمریکا با عملیات نظامی انگلستان در ایران, میانجیگری آمریکا برای حل مسئله نفت, ماموریت هریمن و طرح استوکس, تلاش آمریکا برای برکناری مصدق . فصل چهارم نیز به بررسی نقش آمریکا در دوره دوم زمامداری دکتر مصدق اختصاص دارد و این مباحث را شامل می‌شود :پیشنهاد مشترک ترومن و چرچیل, حکومت آیزنهاور و دولت مصدق, طرح آیزنهاور و چرچیل, کودتا و رویارویی دولت آمریکا با مصدق . یادآور می‌شود که اسناد متن با تجزیه و تحلیل همراه بوده, ضمن آن که درباره وقایع و روابط مختلف دولت آمریکا با دولتمردان ایران, به خصوص دکتر مصدق توضیحاتی داده شده و در صورت لزوم به تمام یا گزیده‌ای از متن اسناد اشاره شده است .