پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

خداوند را دوست دارم


خداوند را دوست دارم
از استاد عبدالکریم شمشیری می‌پرسیم: گاهی اوقات افراد از هر قشر و با هر سنی، خداوند را به آن شکلی که خودشان دلشان می‌خواهد، دوست دارند. خیلی‌ها می‌گویند آیا باید حتما نماز خواند یا روزه گرفت تا خدا را دوست داشت؟ آیا راه دوست داشتن خداوند، تنها همان چیزی است که خیلی‌ها می‌گویند و بزرگترها از آن یاد می‌کنند یا هر شخصی به وسیله قلبش و با زبان خود می‌تواند خدا را دوست داشته باشد؟
استاد در پاسخ می‌گوید: پرسش بسیار شیرینی است. اجازه بدهید این‌گونه پاسخ بدهم؛ شما برای این‌که معلم خودتان را خوشحال کنید، سروقت سر کلاس حاضر می‌شوید، بسیار منظم رفتار می‌کنید، به درس گوش می‌دهید. اثر این کار در چیست؟ معلم خوشش می‌آید چون محصل منظمی هستید. اگر هم اشتباهی کردید، شاید حتی در نمره دادن هم به شما کمک کند. چرا؟ به این خاطر که در طول سال، شاگرد منظمی بودید و قوانین و موازین را رعایت کردید و به شیوه‌ای که دستور داده، عمل کردید. معلم با خودش می‌گوید: در طول سال هرچه گفتم، شاگرد گوش کرده، درس خوانده، مرتب و منظم بوده، در این شرایط معلم به دیده رحمت نگاه می‌کند. حال من می‌خواهم به شیوه خودم عبادت کنم. چه کاری باید انجام دهم؟ شاید بنده خدا بگوید: من نمی‌خواهم نماز بخوانم، می‌خواهم به گل نگاه کنم، می‌خواهم به کاسبرگ و گلبرگ گل نگاه کنم تا به خداوند نزدیک شوم... اما این کفایت نمی‌کند!
این مسائل لازم است اما کافی و عالی نیست. کافی و عالی آن است که تابع دستورات خداوند باشیم.
یک دانش‌آموز خوب، تابع معلم خود است. معلم می‌گوید تکلیفت را انجام بده، شاگرد هم می‌گوید چشم و این‌گونه است که معلم خوشش می‌آید. به نظر شما اگر یک دانشجو به جای این‌که برود فیزیولوژی گیاهی بخواند، برود رمان بخواند، آیا نمره می‌گیرد؟ خداوند هم می‌گوید: نماز بخوانید اما من بنده می‌گویم من به جای نماز خواندن می‌خواهم قرآن بخوانم اما خداوند می‌گوید اول باید با نماز، درس نظم را یاد بگیری.
● نماز صبح یا خواب شیرین
از استاد می‌پرسیم چرا بیشتر وقت‌ها بعضی از ما از خواندن نماز صبح آنطور که باید و شاید لذت نمی‌بریم، یعنی خواب شیرین را به همکلامی با خداوند ترجیح می‌دهیم؟
استاد در پاسخ به این پرسش می‌گوید: حضرت علی (ع) جمله زیبایی می‌فرماید: «اگر هرکسی یک دروغ بگوید، از لذت مناجات محروم می‌شود حتی اگر به شوخی دروغ بگوید.» یعنی لذت مناجات ،وقتی است که انسان راستگو باشد، وقتی که پدر و مادر را خشنود کند، شما وقتی پدر و مادرتان را آزار می‌دهید، اگر توفیق یک رفتار خوب را هم به دست بیاورید و اگر توفیق یک کار خیر را هم پیدا کنید، در زندگی به موفقیت نمی‌رسید چرا که دل پدر و مادرتان را شکستید. فکر کنم پاسخ سوالتان را با این مثال گرفتید.
از استاد می‌پرسیم: یعنی برای کار خیر کردن هم باید توفیق داشت؟
استاد شمشیری می‌گوید: دقیقا. آیه‌ای در قرآن به همین موضوع اشاره می‌کند: «هر عمل نیکی، لطف خداوند است.» این‌که یک انسان مغرور نشود، لطف خداست. اگر شما یک کار خیر کردید، اگر نیکی کردید، به یتیمی رسیدگی کردید، با محبت و لبخند وارد منزل شدید، با همسرتان مهربان بودید، پیشانی دخترتان را بوسیدید، اگر همه مردم از تو به نیکی یاد کردند، این از لطف خداوند است. پس در چنین شرایطی بنده باید سجده شکر به جا آورد از این‌که خداوند به او تواضع داده است.
از استاد می‌پرسیم: معمولا در اکثر خانواده‌های ایرانی می‌بینیم که نسل جوان ما، خداوند را در عملکرد بزرگترهای خودشان می‌بینند. خیلی‌ها ادعای باخدا بودن دارند. این خدایی بودن، چگونه در رفتار و عمل یک انسان مشخص می‌شود؟
استاد در پاسخ به این پرسش می‌گوید: اشتباه است. انسان عاقل حقیقت‌گراست، مکتب‌شناس است و به فرد نگاه نمی‌کند، بلکه باید با عقل و منطق و درایت در این مورد رفتار کند. این رفتار و عملکرد نیک انسان‌هاست که می‌ماند، نه تظاهر و شعار.
به استاد می‌گوییم: منظورمان این است که بزرگترها خودشان عمل نمی‌کنند اما طوری با جوانان و فرزندان‌شان رفتار می‌کنند که این کار را انجام داده‌اند و به قولی در ذهن ما این‌گونه نقش می‌بندد.
استاد در ادامه و در پاسخ به این پرسش می‌گوید: بله، اما باید بررسی کرد، شاید کسی که بیان می‌کند، خودش عمل نکند... اما ما باید متوجه شویم چرا که ما عاقلیم و از قدرت درک برخورداریم. «فبشر عباد الدین یستعملون القول» «درود بر آنهایی که هر سخنی را که می‌شنوند از بهترینش استفاده می‌کنند و به بهترینش عمل می‌کنند.» یعنی به عبارتی ما باید ظرفیت داشته باشیم، برای مثال اگر کسی پیدا شود و از ما انتقاد کند و ایراداتمان را گوشزد کند، باید ظرفیت انتقادپذیری داشته باشیم. اگر ایرادی داریم، باید از انتقادهای سازنده‌شان تشکر کنیم وبرای رفع آن ایرادات تلاش کنیم.
اگر بزرگان و پدر و مادران ،گفته‌هایشان با گفته‌های قرآن و ائمه تطابق دارد، ما باید با آغوش باز بپذیریم اما مثلا اگر اجبار می‌کنند که حتما باید با دخترعمویت یا پسرعمویت ازدواج کنی، باید فکر کرد، چرا که شاید کس دیگری را دوست داشته باشیم... شاید بپرسید در این مورد بخصوص گوش نکردن به حرف پدر و مادر خطا نیست؟ نه، اینجا خطا نیست!
شخصی پیش امام صادق (ع) آمد و گفت: من کسی را دوست دارم اما والدینم شخص دیگری را برای ازدواج پیشنهاد کرده‌اند. امام صادق (ع) به والدین آن جوان فرمودند: اجازه بدهید فرزندتان در مورد ازدواجش خودش تصمیم بگیرد و شما به خواسته‌اش احترام بگذارید.»
● اسرار آسمانی اخلاق محمدی(ص)
اخلاق پیامبر(ص) الگویی برای تمامی نسل‌ها و عصرهاست که اگر هر خانواده‌ای این حقیقت را دریابد بهترین درس‌های زندگی را فرا گرفته است.
پیامبر اعظم‌(ص) فرموده‌اند:
آگاه باشید بهترین شما کسانی هستند که با همسر خود مهربان‌تر باشند و من در این زمینه بهترین شمایم، چنان‌که خداوند مهربان فرموده است:
عاشروهُنّ بِالمَعروف (با همسران خود به نیکویی رفتار کنید)
این جمله کوتاه، دنیایی از معرفت و آگاهی را در بر دارد تا مردم دریابند که ظلم و بداخلاقی، بخل و سختگیری و رها کردن همسر، خلاف دستور خدای حکیم است.
سوال این است؟
«اخلاق نیک را چگونه به دست آوریم؟»
آیا می‌دانید اخلاق نیک بهترین همراه است؟
آیا می‌دانید سرلوحه‌ نامه اعمال انسان با ایمان، اخلاق نیک است؟ آیا می‌دانید سودمندترین ویژگی در زندگی، اخلاق نیک است؟ آیا می‌دانید اخلاق نیک باعث نابود شدن گناهان است؟ آیا می‌دانید نزدیک‌ترین شما به پیامبر(ص) کسی است که اخلاق نیکوتر داشته باشد و به مردم نزدیک‌تر، یعنی با مردم مهربان‌تر و برای آنان خدمتگزارتر باشد؟
باید توجه داشت که اخلاق نیک را با محیط مناسب و حفظ آیات و احادیث و عمل به آنها به خوبی می‌توان به دست آورد. مثلا فردی را ببینید که مرتب نیش می‌زند، زخم‌زبان می‌زند، مسخره می‌کند، اما وقتی برای او این حدیث زیبای رسول ا... (ص) را بیان کنید همانند گل، شکوفا می‌شود و با دل و جان می‌پذیرد، ایشان فرمودند:
«هر نیش زننده‌ای در جهنم است.»
یا این آیه مبارک که هر انسانی آن را حفظ کند هیچ‌گاه کسی را مسخره نمی‌کند:
و لا تَلمِزوا اَنفُسَکُم : «یکدیگر را مسخره نکنید»
● چهار صفت برای اخلاق نیکو
امام صادق(ع) فرمودند:
«اخلاق نیک با چهار صفت به دست می‌آید و اگر بتوانی آنها را در خود ایجاد کنی، کوتاهی مکن چه بسا صفتی در پدری موجود باشد، ولی در پسری نباشد یا به عکس، در فرزند باشد ولی در پدر نباشد» که چهار صفت آن‌را به شما خوبان تقدیم می‌کنیم:
آن صفات عبارتند از:
۱) صداقت با مردم، «و قولوا لناس حسنا، با مردم خوب صحبت کنید» (سوره مبارکه بقره-آیه ۸۳)
۲) دستگیری از فقرا «مَن جاءَ بِالحَسَنَه فَلَهُ عَشرُ اَمثالِها، کسی که کار نیکی پیش آورد، ده برابر آن پاداش دارد» (سوره مبارکه انعام، آیه ۱۶۰)
۳) احسان در برابر نیکی دیگران «هَل جَزاءُ اِلاحسانََ اِلا الاحسان، آیا پاداش نیکی، نیکی نیست؟» (سوره مبارکه الرحمن آیه ۶۰)
۴) و حیاء، «امام علی(ع) : الحَیاءُ جَمیل، حیا زیباست»‌
مولای متقیان بسیار می‌فرمودند:
«چه بسا انسان بلندپایه‌ای که اخلاق بد وی موجب سقوط او شده و نیز چه بسا انسان ضعیفی که اخلاق خوب او مایه پیشرفت وی می‌شود.»
شخصی از امام صادق (ع) پرسید: ویژگی‌های اخلاق نیک چیست؟
امام فرمودند: برخورد ملایم و با نیکویی سخن گفتن و با چهره خندان و روی خوش با دیگران ملاقات نمودن.
منبع : خانواده سبز