نگاهی به جاذبه‌های گردشگری استان مرکزی قلعه دخترساوه ‪

قلعه دختر شاید یكی از مهمترین آثار شگفت انگیز معماری كشور است كه در مناطق مرتفع و صعب‌العبور ایران در دوره باستان ساخته شده و تاكنون بطور جدی به آن پرداخته نشده است. عظمت بنا و فلسفه وجودی احداث آن دراین منطقه به حدی جالب‌است كه می‌توان از آن به عنوان یكی‌از منابع مهم جذب گردشگری بین‌المللی در استان یاد كرد. قصر، عبادتگاه و دژ دفاعی قلعه دختر ساوه بر روی صخره بلندی مشرف به دشت ساوه بنا شده‌است كه از سه طرف شرق، غرب و جنوب بوسیله صخره‌های متعدد احاطه شده است.
از نمای شمالی كه به قلعه نگریسته می‌شود سه قله صخره‌ای بلند مشاهده شده كه قصر و قلعه در نوك قله‌ای كه در وسط قرار گرفته احداث گردیده است. این قلعه از جاده ساوه به همدان و از تمامی دشت و شهر ساوه قابل رویت است و از دو بخش اصلی دژ دفاعی و قصر تشكیل شده كه در مجموع حدود سه‌هزار متر مربع مساحت دارد. برای رسیدن به قلعه با وسیله نقلیه‌سواری تا پای دامنه صخره و سپس‌مسافتی حدود ‪ ۳۰۰‬متر را باید پیاده طی كرد.
دروازه ورودی در ضلع شرقی صخره قرار دارد كه با عبور از رودخانه كوچك، بقایای دیواره دروازه كه از سنگ و ساروج ساخته شده‌است قابل دیدن است. با عبور از این دروازه باید حدود یكصد متر دامنه شیب‌دار ضلع جنوب شرقی صخره را برای رسیدن به نوك قلعه كه ساختمان اصلی قصر است پیمود. تمامی دیواره صخره بصورت پرتگاه بوده و هر نقطه‌ای كه احساس می‌شده‌می‌توان از آن عبور نمود با سنگ و ساروج تا بالای صخره بسته شده است. ورود به قلعه از طریق چند راه پله سرپوشیده صورت می‌گرفته كه با مهارت ویژه‌ای استتار شده‌اند . پنج راه پله پشتی بنا و دو راه پله در غرب بنا كه در كنار پرتگاه در ارتفاع چند متری از سطح رودخانه ساخته شده به اتاقهای موجود در دل صخره منتهی می‌شوند. از پله‌های پشت بنا برای ورود و خروج محافظان و نگهبانان استفاده شده و از پله‌های غربی برای ورود و خروج مقامات به داخل قلعه و حمل آذوقه‌استفاده می‌شده است.
در مقابل راه پله‌های غربی و برروی صخره مقابل راه باریكی وجود دارد كه محل رفت وآمد ساكنان قلعه بوده و اتاقهای قلعه تو درتو و به یكدیگرارتباط داشته‌اند. باتوجه به ارتفاع دیواره و طاقهای فرو ریخته احتمال می‌رود كه بنای قصر دارای طبقه دوم و سوم هم بوده و در سمت دروازه ورودی، بنای دیگری وجود دارد كه احتمالا برای نمازخانه مورد استفاده بوده است. در اطراف كاخ اصلی حفره‌های متعددی برای ذخیره آب ساخته شده و لوله‌های سفالی شكسته‌ای در این مجموعه یافت شده كه نشانگر استفاده از شبكه آبرسانی و فاضلاب می‌باشد. بنای قیزقلعه كاملا بر دشت ساوه مسلط بوده و دارای چهار برج دیده‌بانی در ضلع شمالی، غربی و شرقی است كه از میانه صخره تا بالای آن با سنگ و ساروج كار شده‌است.

منبع : روزنامه تفاهم