گوهر نقد را به تخریب آلوده نکنیم «رواج تخریب و بی انصافی» در عرصه سیاسی را مهار کنیم

در جامعه ای که مردم سالاری دینی براساس آموزه های اسلامی بر آن حاکم است رعایت عدل و انصاف و پرهیز از هرگونه تخریب شخصیت های سیاسی، اجتماعی و مجریان قانون و قانونگذاران به نوعی جزء ضروریات غیرقابل انکار به حساب می آید.
به بیان دیگر باید گفت که از آفت های یک نظام مردم سالار، رواج اخلاق تخریب و بی انصافی و افراط و تفریط در بیان نقد و نظرات است.
از همین روست که رهبر فرزانه انقلاب، حضرت آیت الله خامنه ای با شناخت موقعیت سیاسی کشورمان آگاهانه و هوشیارانه نخبگان سیاسی را از ورود به مباحث جدل و تنش که عاقبت آن هیچگونه ثمره ای برای مردم و منافع ملی و دینی کشور ندارد برحذر می دارند و تأکید می کنند که همه جناح ها و مسئولان و نخبگان سیاسی باید مراقب گفتار و رفتار خود باشند.
بخش هایی از سخنان اخیر مقام معظم رهبری در نماز جمعه هفته گذشته تهران را بخوانید: «هرکس حرفی و طرحی درباره آینده کشور و حل مسایلی همچون تورم و گرانی دارد آن را به ویژه در مجامع تخصصی بیان کند اما این مسایل نباید با تخریب مسئولان و دولت همراه شود، همچون روند موجود در برخی کشورهای غربی، به بهانه دموکراسی موجب تضعیف و تخریب مسئولان شوند.»
حضرت آیت الله خامنه ای نخبگان را به پرهیز کامل از بی انصافی در اظهارنظرها فراخواندند وتأکید کردند: «فضای باز و آزادی های جاری، امکان اظهار نظر را درباره هر مسئله ای برای همه فراهم آورده است، اما نباید دچار بی انصافی شد و با هدف تخریب دیگران به اظهارنظر پرداخت.»
رهبر فرزانه انقلاب اسلامی از رواج اخلاق تخریب و بی انصافی در میان نخبگان ابراز نگرانی کردند و افزودند: «همه جناح ها و مسئولان و اشخاص باید مراقب گفتار و رفتار خود باشند و نخبگان و سیاسیون بهتر است این واقعیت را در نظر داشته باشند که مردم نیز از این اخلاق ناراضی هستند و به دور از حرف های مخرب، آگاهانه تصمیم بگیرند.»
با توجه به این دغدغه مقام معظم رهبری، در این چند شماره گزارش روز کیهان به واکاوی دلایل گرایش به تخریب و رواج فضای بی انصافی در نقد و تحلیل ها به نقل از دیدگاه های مردم، دانشجویان، اساتید دانشگاه و مسئولان خواهیم پرداخت. همراه ما باشید.
● استقبال مردم از سخنان اخیر رهبر انقلاب
همیشه مقام معظم رهبری در نقش وزنه تعادل برای مسایل سیاسی کشور ظاهر شده و سر بزنگاه های حساس که به دلایلی فضای التهاب و تنش بر مسایل سیاسی گروه ها و فعالان سیاسی و اجتماعی سایه افکنده، ایشان با دلسوزی تمام راهکارهای نهایی و رهنمودهای راهگشای خود را بیان کرده اند. این بار نیز که به دلیل اظهارات یکی از اعضاء کابینه دولت مبنی بر دوستی با ملت اسراییل فضای تنش و التهاب بر جناح های سیاسی سایه افکنده بود رهبری تذکرات و ارشادات به جا و به موقعی را بیان کردند که در ابتدای گزارش بخش هایی از آن را خواندید.
اما در این میان سخنان رهبر معظم انقلاب با استقبال گسترده از سوی مردم، جناح ها و گروه های سیاسی روبرو شده و بسیاری از مردم توصیه های حکیمانه رهبری را لازمه موقعیت کنونی جامعه می دانند.
«محمدعلی کاشیگر» که در محله نازی آباد مغازه فرش فروشی دارد در این باره به سرویس گزارش روز کیهان می گوید: «چند هفته ای بود هر روز که روزنامه ای را می خریدیم با تیترهای آتشین و جنجالی علیه دولت و یکی از اعضاء کابینه روبرو می شدیم و حتی برخی از روزنامه ها تقریباً اغلب صفحات خود را در انتقاد تند از دولت می بستند اما سخنان هفته گذشته رهبر معظم انقلاب در نماز جمعه تهران آبی بود که بر آتش این مسایل ریخته شد.»
وی به سخنان رهبری اشاره می کند و می گوید: «تمامی فعالان سیاسی و مسئولان کشور باید توصیه ها و رهنمودهای رهبر معظم انقلاب را آویزه گوش خود کنند و کاری نکنند که فضای سیاسی کشورمان همچون برخی کشورهای اروپایی یا آمریکایی به سمت درگیری ها و زدوخوردها حرکت کند.»
خانم «زمانی ها» که از مشتریان همین مغازه و ناظر بر گفتگوی ما با آقای مغازه دار است، سر صحبت را باز می کند و می گوید: «متأسفانه برخی از چهره های سیاسی، ایران را با کشورهای غربی اشتباه می گیرند و آنچنان به تخریب رقیب خود می پردازند که گویا مردم کارنامه عملکرد خود آن افراد را فراموش کرده اند.»
وی که دبیر یکی از دبیرستان های منطقه ۱۸ شهر تهران است در ادامه می گوید: «چندی پیش مطلبی را در یکی از روزنامه ها به نقل از یکی از مسئولان پیشین می خواندم و بسیار متعجب بودم از اینکه این آقا طوری حرف زده است که انگار در زمان ریاست خودش در فلان دستگاه اجرایی مملکت گل و بلبل بوده و الان به یکباره همه چیز از دست رفته است، و یا در برخی مصاحبه ها با چهره های سیاسی می بینیم که افراد از دایره نقد منصفانه پا را فراتر نهاده و عملا به تخریب دستاوردهای دولت می پردازند، که فقط می توان گفت رواج چنین فضایی آنهم در جامعه اسلامی ایران جای تأسف و تأمل دارد.»
اما محسن یعقوبی، دانشجوی سال آخر رشته علوم اجتماعی از منظر دیگری به این موضوع می نگرد و می گوید: «یکی از مشخصه های سیاست بازان غربی رواج خشونت های سیاسی است، به شیوه ای که یک حزب یا جریان سیاسی برای حذف رقیب از هر ترفند ناجوانمردانه ای استفاده می کند و از هر گونه تخریب و تهمت علیه جناح مقابل ابایی ندارد، اما تفاوت این شیوه با فعالیت های سیاسی در کشوری مثل ایران در این است که اینجا آموزه های دینی و اسلامی هیچگاه این اجازه را به فعالان سیاسی نمی دهد که از هر روش ناجوانمردانه ای استفاده کنند و چون مردم نیز با آگاهی و هوشیاری، تمامی زیر و بم و جزییات کار سیاسیون را زیر نظر دارند، از همین رو هر فرد یا گروه یا حزب و جناحی اگر پا را از دایره انصاف خارج کند خود به خود زمینه رویگردانی مردم از جریان فکری خود را فراهم کرده است.»
این دانشجوی علوم اجتماعی می گوید: «اگر فعالیت های یک دهه اخیر برخی از احزاب سیاسی که امروز مورد بی اقبالی مردم قرار گرفته اند را مورد آسیب شناسی قرار دهید خواهید دید که عمده علت رویگردانی مردم از این احزاب و جناح ها، در پیش گرفتن روحیه افراط و تندروی و خارج شدن از فضای عدل و انصاف در میان دیدگاه ها و برنامه ها است و زمانی بی اعتمادی مردم نسبت به این گروه ها مجدداً ترمیم می شود که طبق فرموده مقام معظم رهبری از رواج هرگونه اخلاق تخریب و بی انصافی بپرهیزند و مراقب رفتار و گفتار و مواضع خود باشند.»
نقد منصفانه بستر پیشرفت را مهیا می کند
یکی از موضوعات قابل بحث در عرصه فعالیت های سیاسی و جناحی در کشورمان پرهیز از رواج اخلاق تخریب و بی انصافی در نقد عملکرد مسئولان دستگاه های مختلف کشور است، چرا که رواج اخلاق تخریب به افراطی گری منجر می شود و قطعاً مردم نیز افراطیون وابسته به هر جناح یا حزب و گروهی را نمی پسندند.
دکتر محمدرضا حیدری، روانشناس و استاد دانشگاه می گوید: «هنگامی که نقدها و تحلیل های انتقادی از عملکرد مسئولان کشور بر مدار عدل و انصاف باشد قطعاً در چنین فضایی نقاط مثبت و منفی، خارج از هرگونه غوغاسالاری یا درشت نمایی بر همگان آشکار می شود، آن وقت است که چالش های پیش روی جامعه در بوته نقد منصفانه قرار می گیرد و راهکارها نیز مشخص می شود و مسیر پیشرفت در کشور هموارتر می گردد.»
این استاد دانشگاه به دغدغه های مقام معظم رهبری اشاره می کند و می گوید: «باید احزاب و گروه های سیاسی کشورمان ضمن عمل به رهنمودهای راهگشای رهبری به فکر هموار کردن راه های پیشرفت کشور باشند و نقدهای آنها با ارائه راهکار همراه باشد و قطعاً دولت نیز هنگامی که در یک مسئله ای با بن بست روبرو می شود می تواند به خوبی به تحلیل های مطرح شده از سوی هر جناح یا گروهی اعتماد کند و از آن راهکار در خدمت به مردم استفاده نماید.»
وی به دولتمردان نیز توصیه می کند در جاهایی که موفق عمل نکرده اند را به مردم بازگو کنند و اشتباهات را جبران نمایند، وی می گوید: «به عنوان مثال در موضوع مطرح شدن دوستی با ملت اسرائیل اگر فردی که این سخن غلط را بیان کرد بعد از آن سریعاً از مردم معذرت خواهی می کرد و حرف خود را پس می گرفت سبب ایجاد این همه فضای تشنج در عرصه سیاسی داخل کشورمان آن هم برای مدت چند هفته نمی شد و کار به جایی کشیده نمی شد که رهبر معظم انقلاب وارد این موضوع شوند و حرف نهایی را بزنند.»
● مواضع انصاف در نقدها و نظرات
رواج تخریب چهره های سیاسی و مسئولان از یک طرف زمینه دلسرد شدن مردم از سیاسیون و عملکرد مسئولان را فراهم می کند و از طرف دیگر به گسترش فضای تنش و تشویش اذهان عمومی مردم دامن می زند.
حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمدرضا میرتاج الدین، عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی، عضو کمیسیون اصل ۹۰ و نماینده مردم تبریز، در این باره به سرویس گزارش روز کیهان می گوید: «رهنمودهای اخیری که مقام معظم رهبری در رعایت حریم های اخلاقی و پرهیز از هرگونه تخریب داشتند در واقع توجه همه نخبگان و فعالان سیاسی و مسئولان کشور را به این نکته مهم جلب کردند که در نقدهای سیاسی، اقتصادی یا اجتماعی اعم از ابعاد داخلی یا خارجی باید همیشه از موضع انصاف و جامع نگری وارد شوند و از ورود به مباحثی که حتی شائبه تخریب را نیز به همراه دارد باید اکیداً پرهیز شود.»
این عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی می گوید: «بسیاری از افرادی که در مقام نقد عملکرد مسئولان درمی آیند متأسفانه بعضاً دیده شده که به یکباره همه چیز را فراموش کرده اند و با ادبیات بسیار تند تخریب و تهاجم وارد شده اند، هنگامی هم که تحلیل آنها مورد بررسی کارشناسانه قرار می گیرد مشخص می شود که نه تنها آن نقد وارد نبوده بلکه تنها هدف از بیان آن موضوع تخریب چهره مسئولان و خدمتگزاران به جامعه بوده است.»
میرتاج الدینی با اشاره به اینکه برخی ها با عینک بدبینی وارد نقد عملکرد مسئولان شده اند و از جاده عدل و انصاف به کلی خارج شده اند می گوید: «نقد و انتقاد لازمه مردم سالاری دینی و از ضروریت برقراری دموکراسی در هر کشوری است و در واقع جامعه بدون نقد یا نقدناپذیر سال های سال است که مرده است و ارائه نقد و نظر یکی از مهمترین ابزارهای تحقق دموکراسی محسوب می شود، حال همین نقد هم باید به نقاط قوت و ضعف نیز به خوبی بپردازد و راهکارهای لازم را برای دولتمردان ترسیم کند.»
حمیدرضا حاجی بابایی، عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی با اشاره به سخنان اخیر مقام معظم رهبری می گوید: «برخی از جریان های سیاسی طبق فرموده رهبر معظم انقلاب فکر می کنند که اگر دولت را تخریب کنند مردم از این اقدام آنها استقبال می کنند، این در حالی است که مردم ما به هیچ عنوان انتقادهای غیرمنصفانه و تخریب گرانه را نمی پسندند.»
حاجی بابایی می گوید: «تخریب کنندگان دولت بیشتر خود را تخریب می کنند، یعنی قبل از اینکه منجر به تخریب دولت و مسئولان شوند، اعتماد مردم نسبت به خود را از میان برداشته اند و قطعاً با ادامه چنین روندی متضرر می شوند، چرا که مردم ما با هوشیاری تمام کاملاً به مسائل جاری کشور در ابعاد داخلی و خارجی آگاهی و تسلط دارند و به خوبی مرز میان تخریب و نقد منصفانه را می دانند.»
عضو هیئت رئیسه مجلس و نماینده مردم همدان با تأکید بر اینکه نباید در انتقاد بی انصافی شود، می گوید: «مقام معظم رهبری به بی انصافی ها که در قالب نقد در حال انجام است انتقاد داشتند به ویژه که با توجه به نزدیکی زمان انتخابات این انتقادها حالت تخریبی و حذفی به خود گرفته است، این در حالی است که رهبر فرزانه انقلاب توصیه فرمودند که تخریب کنندگان به جای تخریب اگر پیشنهادی دارند ارائه دهند.»
علیرضا زاکانی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز معتقد است دامن زدن به مسائلی که منجر به متزلزل شدن یا تضعیف وحدت ملی می شود امری نادرست است و جناح ها و فعالان سیاسی و گروه های مختلف باید از ورود به چنین مباحثی بپرهیزند.
زاکانی می گوید: «دغدغه مقام معظم رهبری درباره رواج تخریب و بی انصافی نقد عملکرد مسئولان بسیار بجاست، چرا که سیاه نمایی و وارونه جلوه دادن حقایق و عدم رعایت انصاف در مناسبات سیاسی امری کاملاً مذموم است و به همین علت رهبری نیز به طور شفاف راهکارها و ارشادات خاصی را در این باره مشخص کردند.
در سال های اخیر برخی از فعالان سیاسی احزاب و افرادی که در دولت های گذشته از مسئولان اجرایی به حساب می آمدند به دنبال سرنخ هایی علیه دولت کنونی بوده اند تا شاید با دستاویز قرار دادن آن، جاروجنجالی را علیه دولت به راه اندازند، و از همه مهمتر مردم را از مدیران و مسئولان دلسرد کرده و با سیاه نمایی، دستاوردهای موجود را نادیده انگارند.
برهمین اساس سخنان اخیر مقام معظم رهبری در خطبه های نماز جمعه تهران و تذکرات و توصیه های حکیمانه معظم له درباره پرهیز از اخلاق تخریب و بی انصافی در جامعه به نوعی بر التهاب ها و تنش هایی پایان داد که هر روز دولت را با چالشی جدید و جدی روبرو می ساخت.
اما در این میان بسیاری از کارشناسان و صاحب نظران سیاسی براین باورند که گروه های مختلف سیاسی باید به دنبال تدوین منشوری در رعایت اخلاق و انصاف سیاسی باشند و با سرلوحه قرار دادن سخنان و رهنمودهای رهبر معظم انقلاب، در بیان نقد و نظرهای خود با طمأنینه بیشتری قدم بردارند و انتقادها را توأم با ارائه راهکار مطرح کنند.
با این حال رهبر معظم انقلاب در اظهارات اخیرشان وحدت کلمه آحاد مردم و نخبگان و مسئولان را از هر چیز دیگر لازم تر و واجب تر دانستند و افزودند: «مردم باید احساس آرامش و امنیت سیاسی- روانی کنند اما دشمن سعی می کند با ایجاد التهاب این آرامش را بزداید و متأسفانه برخی در داخل نیز نادانسته این التهاب ها را افزایش می دهند.»
● اخلاق اسلامی و رعایت انصاف
وقتی که اخلاق اسلامی و رعایت انصاف بر فعالیت های سیاسی و جناحی حاکم باشد سبب می شود تا در صحنه رقابت ها و در بیان انتقادها بر نقاط قوت و ضعف مسئولان به خوبی تأکید شود و با ارائه راهکار و پیشنهاد کارشناسانه هم زمینه پیشرفت جامعه فراهم گردد و هم زمینه رواج نقدهای منصفانه گسترش یابد، در چنین جامعه ای بدون شک تخریب رقیب و بزرگنمایی نقاط ضعف و سیاه نمایی دستاوردها و وارونه جلوه دادن حقایق معنایی نخواهد داشت.
حجت الاسلام والمسلمین موسی قربانی، نماینده مردم قائنات و خراسان جنوبی و عضو هیئت رئیسه کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی در گفت وگو با سرویس گزارش روز کیهان به بررسی ابعاد اسلامی فعالیت های سیاسی اشاره می کند و می گوید: «در اسلام درباره رعایت امنیت روانی جامعه بسیار تأکید و توصیه شده است، و حتی بر پرهیز از گناهان ذهنی نیز دستورات قرآنی وجود دارد، به عنوان مثال اگر فردی در ذهن خود تصمیم به خوردن شراب بگیرد اما عملاً آن کار را انجام ندهد گناهی مرتکب نشده اما گمان بد بردن نسبت به مؤمنین گناه است، از همین رو قبل از اینکه وارد مقوله سیاست شویم، بداخلاقی سیاسی و تخریب و رعایت نکردن انصاف در نقد و نظر نیز دراسلام مذموم است و گناه شمرده می شود، چرا که این مسئله با آبروی افراد سروکار دارد.»
این عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی در ادامه می گوید: «در عالم سیاست متأسفانه گروه های سیاسی، چه افراد حقیقی یا حقوقی هر جا که کم می آورند، به جای اینکه از توانمندی های خود بگویند به تخریب طرف مقابل می پردازند و گاهی تخریب را به مرز بی انصافی نیز می کشانند و به طور ناجوانمردانه ای تمام فعالیت های حریف را مخدوش جلوه می دهند. قربانی، نماینده اصولگرای مجلس برای گفته های خود مثالی ذکر می کند و می گوید: «مثلاً وقتی تورم و گرانی پیش می آید برخی ها می خواهند به یکباره همه چیز را سر مسئولین اجرایی و دولتمردان خراب کنند و این مسئله دستاویز می شود برای حمله به دولت و تخریب مسئولان، این در حالی است که اگر منصفانه به قضیه تورم بنگریم خواهیم دید که بخشی از گرانی های موجود متأثر از تورم جهانی است، حال اگر چنین فضای بی انصافی و تخریب رواج یابد کم کم به یک سنت مبدل می شود آن وقت دیگر آبروی هیچ شخصی در امان نخواهد بود.»
نماینده مردم قائنات و خراسان جنوبی ضمن تأکید بر جدی گرفتن هشدارهای مقام معظم رهبری مبنی بر عدم رواج تخریب و بی انصافی در میان نخبگان سیاسی، می گوید: «کافی است که شخصیت مسئولان و عملکرد آنها در ذهن مردم خراب شود آن وقت است که فضای بی اعتمادی در جامعه رواج پیدا می کند، که این موضوع ضربه به نظام نیز تلقی می گردد، برهمین اساس باید هشدارهای دلسوزانه و مدبرانه رهبر فرزانه انقلاب را جدی بگیریم و از هر گونه تهمت و توهین و تخریب و ورود به فضای بی انصافی در تحلیل ها و انتقادهای خود پرهیز نماییم و حفظ منافع کلی نظام را ارجح تر از منافع حزبی و جناحی ببینیم.»
● نقد همراه با انصاف
درنظام مردم سالار که دموکراسی به معنای واقعی در آن حاکم است، نقد و انتقاد از مسئولان در رده های مختلف امری ضروری و حیاتی به نظر می رسد، چرا که با بیان نقاط ضعف و قوت مسئولان بهتر می توان راه پیشرفت و آبادانی را هموار نمود، نقاط قوت را تقویت و بر نقاط ضعف غالب شد.
حجت الاسلام والمسلمین سید محمدرضا میرتاج الدینی، عضو هیئت رئیسه مجلس و نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی در این باره به سرویس گزارش روز کیهان می گوید: «توصیه رهبر معظم انقلاب این بود که انصاف را در نقدهای سیاسی کنار نگذاریم، یعنی در جایی که در عملکرد دولت یا مجلس و سایر مسئولان ضعفی وجود دارد باید مستند و مستدل و کاملاً مبرهن آن را بیان کنیم و دراین باره مرز انصاف را هم رعایت کنیم، چون اگر نقد و انتقاد وجود نداشته باشد چه بسا مجریان و مدیران اجرایی فکر می کنند که همه کارهایشان درست است، از همین رو نقد و نقادی در جامعه مردم سالار دینی کشورمان بسیار ضروری است.»
میرتاج الدینی می گوید: «طبیعی است که ما هرچقدر به زمان انتخابات نزدیک می شویم فضای تخریب و غوغاسالاری و جوسازی علیه مسئولان به اوج می رسد و افراد به جای اینکه ظرفیت های خود را برای مردم بازگو کنند به بزرگنمایی ایراد و اشکالات کوچک و پیش پا افتاده می پردازند، از همین رو هشدار مقام معظم رهبری یک هشدار عمومی و کلی برای همه گروه ها و فعالان سیاسی بوده است.»
این عضو هیئت رییسه مجلس به نحوه بیان نکته نظرات مخالفان و منتقدان دولت کنونی اشاره می کند و می گوید: «نقد باید به بازگویی نقاط ضعف و قوت بپردازد و اصولا انتقادها باید برای برون رفت از چالش ها گفته شود، اما متأسفانه برخی ها طوری انتقاد می کنند که گویا در این مملکت هیچگونه نکته مثبت و روشنی در کارنامه مسئولان وجود ندارد، که چنین افرادی بدون شک حسن نیت و انگیزه رعایت انصاف را ندارند، حال اگر خودشان بر سر کار باشند و فردی در مقام انتقاد حتی نقدی منصفانه از عملکرد و رفتارشان را مطرح کنند قطعاً برخورد بسیار تندی با او خواهند داشت و هیچگونه نقد و انتقادی را نمی پذیرند.»
● در فضای تخریب مردم متضرر می شوند
دکتر حمیدرضا حاجی بابائی، عضو دیگر هیئت رییسه مجلس در این باره می گوید: «دولت که بیش از هر قوه دیگر در انجام کارهای بزرگ نیاز به کمک و یاری دارد نباید با نقد غیرمنصفانه مانع از کار آن شد و فرصت ها را از او گرفت، چرا که در فضای تخریب مردم بیشتر متضرر می شوند.»
حاجی بابایی سخنان رهبر معظم انقلاب را برای همه گروه ها و جناح های سیاسی فصل الخطاب می داند و می گوید: «هرچه به زمان انتخابات ریاست جمهوری دهم نزدیک می شویم رقابت ها جدی تر و متأسفانه نقدها علیه دولتمردان تندتر و بی انصافانه تر می شود، گرچه معتقدم که تخریب همراه با بی انصافی در مردم اثر ندارد، اما نباید زمینه تخریب علیه دولتمردان در جامعه ایجاد شود.» دکتر علی مطهری، عضو کمیسیون فرهنگی و نماینده مردم تهران در مجلس نیز التهابات سیاسی و ایجاد فضای تهمت و تخریب را به حال جامعه مضر می داند و می گوید: «در دنیای سیاست هرفردی می خواهد وظایفی را انجام دهد، حال در چنین فضایی بعضاً التهاباتی نیز به وجود می آید، اما اگر این التهابات و تنش بخواهد همراه با تخریب و تهمت و افتراء باشد آن زمان است که رواج و گسترش این مسئله قطعاً به حال جامعه و مردم مضر است، این در حالی است که رواج نقدهای منصفانه می تواند در راه اصلاح جامعه به کار رود و مفید باشد.»
این نماینده اصولگرا به تبعات گسترش فضای تخریب علیه دولت اشاره می کند و می گوید: «همانگونه که رهبر معظم انقلاب تأکید کردند گسترش فضای تخریب نوعی بی انصافی است و ناراحتی مردم را هم دربرخواهد داشت.»
● مرزبندی نقد و تخریب
کارشناسان سیاسی بارزترین نکات برجسته در سخنان اخیر رهبر معظم انقلاب را مرزبندی میان نقد و تخریب عنوان می کنند و معتقدند که معظم له به مسئله بسیار حساس و مهمی اشاره کرده اند.
محمد اسماعیل کوثری، نایب رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس و نماینده اصولگرای مردم تهران از بیانات مقام معظم رهبری به عنوان یک پیش بینی و پیشگیری یاد می کند و می گوید: «ایشان به دلیل نگاه عمیق به رویدادهای داخلی و خارجی و تجارب مدیریتشان که از همه مسئولان بیشتر است، نخست آینده را پیش بینی کرده و سپس برای پیشگیری گوشزد می کنند که کار به جای باریک کشیده نشود، چرا که اختلاف ها، بگومگوها و قضاوت های غیرمنصفانه موجب کدورت و تداوم کدورت سبب عمیق شدن شکاف ها می شود.»
کوثری با بیان اینکه مسئولان اجرایی به طورطبیعی در کار خود نقاط ضعف و اشتباهات دارند، می گوید: «منتقدان باید براساس اطلاعات روز پیشنهاد آگاهانه و سازنده ارایه دهند تا قابل بهره برداری باشد، چون بسیاری از انتقادهایی که اکنون صورت می گیرد یا فاقد آگاهی به مسئله است، یا انصاف و اعتدال در آن ها رعایت نشده است.»
کوثری می گوید: «متأسفانه تفکر ارزشی و اصولی دولت نهم برای برخی افراد و جریان های سیاسی خوشایند نیست.»
● حاکمیت نقد منصفانه در جامعه
در دنیای پیچیده سیاست واقعیت غیر از این نیست که با حاکمیت و پذیرش نقد منصفانه از سوی مسئولان و مدیران اجرایی و منتقدین آنها یک سری سوء برداشت ها و بی اخلاقی ها به وجود نخواهد آمد، از طرف دیگر هم فضای تنش و التهاب نیز به هیچ عنوان یک گفتمان رایج در میان جناح ها و فعالان سیاسی مبدل نخواهد شد.
حسن غفوری فرد، عضو هیئت رییسه مجلس شورای اسلامی می گوید: «بیانات رهبر معظم انقلاب بسیار آرامش بخش بود و امیدواریم نتیجه آن را در جامعه شاهد باشیم، چون بیانات رهبری مثل همیشه بسیار مفید بود به ویژه که در مورد اخلاق اسلامی صحبت کردند و مخصوصاً توصیه فرمودند که از اختلافات جزیی جلوگیری شود تا وحدت و انسجام جامعه اسلامی دستخوش تنش و تشنج نشود.» یک کارشناس و صاحب نظر سیاسی نیز معتقد است: «بی انصافی است که از مشکلاتی نظیر تورم به عنوان چماقی بر سر دولت استفاده کنیم، تورم در همه دولت ها وجود داشته و در هر دولتی متأثر از عوامل متعددی بوده است، با این حال سخنان رهبری به عنوان فصل الخطاب باید همچون آیینه ای تمام نما پیش روی فعالان سیاسی کشورمان باشد و جانب انصاف را در بیان هرگونه نقد و نقادی درنظر داشته باشیم.»
نقد و انتقاد سازنده شرط زنده بودن جامعه ای است که براساس مردم سالاری دینی پابرجاست، از همین رو باید گفت هر جامعه و دولتی اگر مورد نقدهای منصفانه از سوی جناح های مختلف سیاسی قرار بگیرد نه تنها متضرر نخواهد شد بلکه راه اعتلاء و آبادی کشور را هموارتر و بسترهای پیشرفت همه جانبه را فراهم تر می کند.
با این حال لازم و ضروری به نظر می رسد تا فعالان سیاسی قبل از اینکه به بیان نقد و انتقاد بپردازند، منافع ملی دینی و موقعیت سیاسی جمهوری اسلامی در ابعاد داخلی و خارجی و سطح بین الملل را مورد بررسی و واکاوی قرار دهند و ضمن رعایت عدل و انصاف به فکر دفاع از ارزش ها و آرمان های مهم انقلاب اسلامی باشند.

ایرج نظافتی

منبع : روزنامه کیهان