راز دست کشیدن به حجرالاسود

درباره حجرالاسود فضیلت‌های فراوانی رسیده است و شایسته است کسانی که طواف واجب انجام می‌دهند(۱) در استلام و بوسیدن حجرالاسود حق تقدم داشته باشند و کسانی که طواف مستحبی انجام می‌دهند مزاحم آنان نشوند. و از سنّت‌های طواف این است که دست طواف کننده به حجر برسد.
معنا و سرّ دست زدن به حجر اسود این است که:
«خدایا! من تعهّد کردم و با تو پیمان بستم که دیگر دست به گناه دراز نکنم» ربا ندهم و نگیرم، رشوه ندهم و نگیرم، امضای باطل نکنم و ...
وقتی امام سجاد (علیه السلام) به شبلی فرمود: شبلی! آیا دست تو به حجرالاسود رسید یا نه، صیحه‌ای زد که نزدیک بود مَدهوش شود! سپس فرمود: می‌دانی این حجرالاسود چیست؟! این یمین الله و دست خدا در زمین است. گرچه خداوند متعال «کِلتا یَدَیْهِ یَمِین»(۲) است و دستی به گونه انسان‌ها ندارد، تا دست راست و چپ داشته باشد. او منزّه از جسم و جسمانیّات است بلکه این تشبیه معقول به محسوس و تمثّل و تنزّل معقولی است به صورت محسوس، که گفته شده: انسان با دست خدا تماس گرفته است و حجرالاسود دست خدا است در روی زمین و الاّ ذات اقدس الهی جسم و دیدنی نیست. او مجرّد محض و هستی صِرف است ولیکن برای این که در نشأه طبیعت و حسّ، الگویی داشته باشد، کعبه‌ای ساخت و در رکن مخصوص، سنگ خاصی به دستورش به عنوان «یمین الله فی ارضه» قرار گرفت. معنا و سرّ دست زدن به حجر اسود این است که:
«خدایا! من تعهّد کردم و با تو پیمان بستم که دیگر دست به گناه دراز نکنم» ربا ندهم و نگیرم، رشوه ندهم و نگیرم، امضای باطل نکنم و ...
و سرّ این که متشرّعین اصرار دارند استلام حجر کنند، آن است که می‌خواهند این تعهّد را امضا کنند و این پیمان را ببندند.
آن همه اصرار و بیان بر استلام، از سوی ائمه (علیهم السلام) به جهت رازی است که در استلام نهفته است و آن این که:
خدایا! دستم به دست تو رسید، هرگز دست به بیگانه نمی‌دهم. اگر کسی مسؤول سیاسی مملکت بود و موفّق شد حجر اسود را استلام کند، دیگر نه به شرق دست سیاسی می‌دهد و نه به غرب. او دستش را در دست سیاست بازان نمی‌گذارد.

پی‌نوشت‌ها:
۱ـ صهبای صفا، آیهٔ الله جوادی آملی، ص ۱۲۲.
۲ـ بحار الانوار، ج۹۹، ص۲۲۸/ صحیح مسلم، اماره، ۱۸ .
منبع:
برگرفته از کتاب عرفان حج، آیهٔ الله جوادی آملی .

منبع : تبیان