وداع با روزهای خوش «جی ۸»

نشست سالانه رهبران ۸ کشور صنعتی جهان هنوز فعالیت خود را شروع نکرده بود که بسیاری از تحلیلگران آشکار و با صدایی بلند از بی‌اهمیتی این نشست‌ گفتند و به وضوح‌ در موردش نوشتند.
در دهه‌های گذشته برگزاری نشست‌های رهبران ۸ کشور صنعتی جهان با هیجان و سروصدای زیادی همراه بود. شرکت‌کنندگان در این نشست‌ها به عنوان کشورهایی ثروتمند که نبض اقتصاد، صنعت و فناوری را در دست داشتند در مورد تحولات مختلف دنیا تصمیم‌گیری می‌کردند و آنچه در قالب بیانیه پایانی نشست منتشر می‌شد تاثیری در خور توجه در تعیین خط مشی سیاسی و اقتصادی دنیا داشت.
با این حال در سایه تحولات اخیر از جمله کاهش قدرت اقتصادی و تاثیرگذاری فرامرزی کشورهای قدرتمند و صنعتی جهان از یک‌سو و تغییرات شکلی و ماهیتی بحران‌هایی که جهانیان با آن مواجه هستند از دگر سو موجب شده گروه ۸ دیگر آن اعتبار و اهمیت گذشته را نداشته باشد.
ایالات‌متحده به عنوان یکی از قطب‌ها و وزنه‌های اصلی گروه هشت امروز با درگیر کردن خود در ۲ جنگ، توان نظامی‌اش را تحلیل برده و به واسطه تصمیم‌گیری‌های غلط زمامداران این کشور به لحاظ اقتصادی هم در سراشیبی قرار گرفته است.
بحران‌های داخلی و مشکلات برون مرزی از یک سو و پا گرفتن قدرت‌های نوظهوری چون چین و هند و احیای روسیه به علاوه افزایش فاصله اروپا از ایالات‌متحده موجب شده آمریکا به عنوان ستون اصلی گروه ۸ دیگر آمریکای گذشته نباشد و به اعتقاد گروهی از صاحب‌نظران علوم سیاسی در مسیر قهقرا قرار گیرد.
گروه ۸ امروز به قدری از روزهای اوج خود فاصله گرفته که چین به عنوان ابرقدرتی در حال ظهور همین اواخر با صراحت و شفافیت تمام درخواست این گروه برای واقعی کردن ارزش ارز رسمی خود که به تشدید تراز تجاری این کشور با غربی‌ها منجر شده است را نپذیرفت و سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) به درخواست غول‌های صنعتی جهان با افزایش تولید با هدف جلوگیری از روند رو به رشد قیمت نفت پاسخ منفی داد.
اختلافات درونی اعضای گروه ۸ را هم باید به مشکلاتی که از بابت ضعف درونی آنها به وجود آمده است، منضم کرد.
جان مک‌کین، نامزد حزب جمهوریخواه آمریکا در انتخابات ریاست‌جمهوری نوامبر امسال این کشور اعلام کرده در صورت راهیابی به کاخ‌سفید سعی خواهد کرد روسیه را از فهرست کشورهای عضو گروه ۸ خط بزند.
این موضعگیری که نشانه دیگری از قلدر‌ما‌ل‌بی و یکجانبه‌گرایی ایالات‌متحده است حتی در صورتی که در حیطه عمل پیگیری نشود هم به اختلافات درونی اعضای گروه ۸ دامن زده و راه را برای تضعیف بیش از پیش این گروه هموار می‌کند.
توسعه فناوری و تغییر حال‌وهوای حاکم بر جامعه بین‌الملل موجب شده کشورهای بزرگ در غیاب همکاری قدرت‌های منطقه‌ای نتوانند به اهداف خود دست پیدا کنند و دقیقا به همین دلیل ایده توسعه ۸ G و عضویت قدرت‌های جدید در آن مطرح شده است.
در نقطه مقابل طرح دیدگاه‌هایی چون آنچه مک‌کین گفته موید این واقعیت است که دورنمای همکاری‌های بین‌المللی برای رفع مشکلات جهانی کمرنگ‌تر و کمرنگ‌تر می‌شود و در واقع اختلافات روز به روز گسترش می‌یابند.

امیر نادری‌

منبع : روزنامه جام‌جم