استفاده از یولاف در مزارع گندم و جو

استفاده از یولاف در تناوب زراعی مزارع گندم و برنج می‌تواند از بروز خسارت ‌بارترین بیماری خاكزاد در این محصولات جلوگیری كند.
بازدارندگی موثر عصاره ریشه یولاف در كنترل بیماری پاخوره (take-all) در گیاه گندم می‌باشد. بیماری پاخوره، یكی از مهمترین بیمار‌ی‌های گندم و جو در جهان است كه به عنوان مهمترین بیماری خاكزاد گندم از استان‌های گلستان، مركزی، فارس و همدان گزارش شده است. عامل این بیماری قارچ Gaeumannomyces graminis var.tritici می‌باشد.
پژوهشگر در این تحقیق، ۴۰ جدایه از این قارچ را از ریشه و طوقه بوته‌های گندم و جو مزارع استان مركزی جداسازی كرد. در مطالعات بیماری‌زایی، هیچ یك از این جدایه‌ها قادر به آلوده سازی گیاهچه‌های یولاف نبود، اما روی گیاهچه‌های گندم و جو شدیدا بیماری زا بود. همچنین این جدایه‌ها قادر به رشد روی محیط كشت عصاره ریشه یولاف آگار نبود و كاملا از رشد بازداشته شد.به این منظور، در یك آزمایش در گلخانه، بذرهای یولاف (Avenae sativa) در تعدادی گلدان حاوی خاك استریل (در هر گلدان چهار عدد) كشت شد. گلدانها سه هفته در گلخانه نگهداری شدند، سپس گیاهچه‌های یولاف از گلدان خارج و تعداد چهار عدد بذر گندم در خاك هر یك از این گلدانها كاشته شد. در عمق یك سانتی‌متری زیر بذور گندم در هر گلدان، شش عدد دانه یولاف كه قبلا توسط قارچ G.graminis Var.tritici كلنیزه شده بود، قرار داده شد.
گلدان‌های شاهد، خاكی را كه قبلا بذرهای یولاف كشت نشده بود، دریافت كردند. گلدانها آبیاری شده و درگلخانه در دمای ۲۴ درجه سانتیگراد و فتوپریود ۱۲ ساعته قرار داده شد. پس از چهار هفته، گیاهچه‌های گندم از خاك خارج و درصد آلودگی (سیاه شدگی) ریشه‌ها بررسی شد.
براساس یافته‌های این پژوهش، میزان آلودگی ریشه گیاهچه‌های كشت شده در گلدان‌هایی كه قبلا گیاهچه‌های یولاف رشد كرده بود، به طور معنی داری با گیاهچه‌های شاهد تفاوت داشت؛ لذا كشت یولاف قبل از كشت گندم یا جو یا استفاده از آن در تناوب زراعی در مزارع آلوده به این قارچ می‌تواند از خسارت این بیماری مهم به گندم یا جو جلوگیری کند.

منبع : گیاه پزشکی نوین