هنر و نگاه معلم‌

بسیاری از زیباییها در جهان هست که به حال خود معرفت ندارند و این هنر هنرمند است که این زیباییها را پیدا می کند و نشان می‌دهد‌
معلم باید در حد امکان با چنان برنامه‌های انگیزه‌سازی کار کند که تمامی دانش‌آموزان امکان تجربه در رشته‌های مختلف هنری را در کلاس هنر داشته باشند
معلم تا جایی که راه دارد نباید اجازه دهد دانش‌آموز به فعالیتهای روزمره تکراری مثل کپی‌کردن از یک نقاشی ساده و یا خط ادامه دهد
هنر مقوله‌ای است پیچیده در عین حال ملموس و شناخته شده که از دیرباز یعنی از آن هنگام که انسان خودش را و محیطش را شناخت، به عنوان رکنی از ارکان زندگی مطرح بوده است.‌
مایه هنر، احساس هنرمند است و هنر با عالم درونی هنرمند بیشتر ارتباط دارد تا با عالم خارج، اما احساس هنرمند احساس ساده فرد عادی نیست، اندیشه‌های باریک و ژرف با این احساس همراه است.
● اهمیت هنر
کمال هنر در زیبایی است و حس زیباخواهی آدمی محرک می‌شود و او را تحت تأثیر شدید زیبایی‌های خارجی و ذهنی قرار می‌‌دهد و هنرمند با مایه درونی خود به تعبیر و تفسیر آن زیبایی‌ها می‌پردازد تا به صورت هنر جلوه دهد و می‌کوشد آن را به کمال رساند. شواهد بسیار هست که هنرمند از همه چیز رابطه‌هایی زیبا استخراج می‌کند و بسیاری از زیبایی‌ها در جهان هست که به حال خود معرفت ندارند و این هنرِ هنرمند است که این زیبایی‌ها را پیدا کرده و نشان می‌دهد. یکی با سخن، دیگری با قلم و آن دیگری با...‌
● لزوم پرداختن به هنر
مسلم است که دایره احتیاجات بشر تنها به مادیات و وسایل و عوامل ظاهری منتهی و محدود نمی‌شود، بلکه بر موازات احتیاجات مادی، انواع احتیاجات روحی و معنوی نیز در زندگی وجود دارد که خواه ناخواه مورد توجه قرار گرفته و انسان به طور ناخودآگاه در رفع این احتیاجات در تلاش و کوشش است. جای هیچ‌گونه شکی نیست که هنر از آنجا که رابطه‌ای ظریف و حساس با عاطفه و احساسات دارد، روز به روز ابعادی وسیع‌تر یافته تا آنجا که شاید به جرات بتوان گفت اگر امروز این مقوله را از زندگی بشر حذف کنیم، آنچه باقی می‌ماند چیز قابل توجهی نخواهد بود.
شرف و قیمت و قدر تو به فضل هنر است‌
نه به دیدار و به دینار و به سود و به زیان‌
● آموزش هنر در مدارس ایران‌
از زمان تأسیس دارالفنون، آموزش هنر در مدارس ایران به دو روش انجام گرفته است. روش نخست، بر پایه روش تقلید از مدل‌های چاپ شده طبیعت و یا طراحی معلم روی تخته سیاه و روش دوم آزاد بودن کامل دانش‌آموز در ا نجام کارهای هنری است.در مدارس ایران متأسفانه تا سالیان سال، روش نخست، معمول بوده است و معلمان با ارائه مدل‌های داده شده، دانش‌آموز را به انجام آن وامی‌داشتند.
● فعالیت‌های هنری دانش‌آموزان‌
▪ فعالیت‌های هنری برای دانش‌‌آموزان دو گونه است.
الف) برای عده‌ای خوشایند بوده و شوق و شادی زیادی هم به همراه دارد.‌
ب) برای برخی دیگر خوشایند نبوده و زحمت فراوان دارد.
● آمادگی معلم‌
یک معلم قبل از آنکه وارد کلاس شده و شروع به تدریس نماید، باید هدفمند بوده و بداند در روزی که کلاس می‌رود چه موضوعی را باید به دانش‌آموزان یاد دهد و با مشخص شدن هدف کلاس، معلم می‌تواند فعالیت‌های خود را نظم داده و در پایان کلاس درس به نتیجه‌ای که حاصل مشارکت دانش‌آموزان خواهد بود دست یابد.
● وظیفه معلم‌
ـ وظیفه معلم، درک احتیاجات فردی و گروهی دانش‌آموزان است و معلم باید در حد امکان با چنان برنامه‌های انگیزه‌سازی، کار کند که تمامی دانش‌آموزان امکان تجربه در رشته‌های مختلف هنری را در کلاس هنر داشته باشند.
ـ یک معلم هنر باید دانش‌آموز را به درس هنر علاقه‌مند نماید و دانش‌آموز با فعالیت خود، مراحل رشد در زمینه هنر را طی کند. معلم تا جایی که راه دارد نباید اجازه دهد دانش‌آموز به فعالیت های روزمره تکراری مثل کپی‌کردن از یک نقاشی ساده و یا خط ادامه دهد.‌
ـ معلم هنر باید با شاگردان برخوردی توا‡م با مهربانی داشته باشد و همیشه با حوصله و محبت همه ‌آثار آنها را ببیند.‌
ـ کودکان دوست دارند کارشان مورد علاقه و توجه معلم قرار گیرد به همین دلیل تشویق و تعریف مربی سبب افزایش علاقه می‌شود.‌
ـ معلم باید مهربانی و عطوفت خویش را به تساوی میان همه شاگردان تقسیم کند تشویق بی‌جهت و یا بیش از اندازه سبب ایجاد حسادت می‌شود.‌
ـ سرزنش افرادی که آثار کم‌ارزشی ارائه می‌دهند سبب بیزاری آنان از مسائل هنری می‌شود. بنابراین آنان نیازمند حمایت و راهنمایی بیشتری هستند و نباید آثار آنها را با آثار قوی‌تر مقایسه کرد زیرا نه تنها رقابت ایجاد نخواهد کرد بلکه تنفر و حسادت و بروز واکنشهای نامساعد را به دنبال دارد.‌
ـ معلم باید چگونگی استفاده از ابزار مربوط به هنر را به دانش‌آموزان بیاموزد چرا که ممکن است پیشرفت نکردن دانش‌آموزان، نتیجه ناآشنایی آنان با کاربرد و نحوه استفاده از این ابزار باشد.‌
ـ معلم باید روحیه عمومی کلاس را تشخیص دهد، مثلاً چنانچه کودکان در ساعت قبل در حال بازی و ورزش بوده‌اند و خسته به کلاس هنر آمده‌اند، با گشاده‌رویی و ضمن پرسش از نحوه بازی به تدریج التهاب و هیجان ناشی از بازی آنها را فرونشاند و بعد کار خود را آغاز کند.

مهرداد حسینی - سیاهکل گیلان‌
منابع:‌
تعلیم خط استاد حبیب‌الله فضائلی‌
تعلیم هنر محمدمهدی هراتی‌
به نقل از روزنامه اطلاعات

منبع : وزارت آموزش و پرورش ایران