تاریخ ایران بعد از اسلام

نویسنده : زرین‌کوب - عبدالحسین
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۸۰/۰۶/۱۸
رده دیویی : ۹۵۵.۰۴
قطع : وزیری
جلد : گالینگر
تعداد صفحه : ۷۰۰
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
نوبت چاپ : ۹
تیراژ : ۲۰۰۰
شابک : ۹۶۴-۰۰-۰۰۶۴-۷

'تاریخ ایران بعد از اسلام 'اثر زنده‌یاد دکتر عبدالحسین زرین‌کوب که اینک برای نهمین مرتبه چاپ شده تحقیقی است از تاریخ ایران در دو ـ سه قرن نخستین اسلامی, از فروپاشی ساسانیان و فتح ایران به دست مسلمانان تا ظهور نخستین دولت‌های مستقل و نیمه مستقل ایرانی (طاهریان و صفاریان) که به تصریح مولف 'تلفیقی است از تاریخ ترکیبی و تاریخ تحلیلی ایران در دوره اسلامی .هم چشم‌انداز سراسر حیات گذشته این ادوار است هم تحقیق در جزئیات احوال نام‌آوران و بنیادهای مهم آن .'کتاب از 10بخش تشکیل شده است .بخش اول شامل معرفی و نقد و بررسی و ارزیابی مفصل منابع و ماخذ مختلف و متعدد تاریخ ایران بعد از اسلام است .در این بخش گونه‌های مختلف منابع تاریخی معرفی و از چند جهت تقسیم‌بندی شده‌اند ;همچنین به میزان و کیفیت بهره‌گیری از بازمانده‌های دیگر تاریخی مانند سکه‌ها, اسناد, مهرها و نیز استفاده از منابع غیر تاریخی مانند تذکره‌ها, متون ادبی و نظایر آن به تفصیل اشاره شده است .فصل دوم با عنوان 'فرجام روزگار ساسانیان 'به اوضاع جامعه ساسانی, به ویژه در دوران متاخر مربوط می‌شود' .اسلام در مهد', عنوان بخش سوم, توصیف و تحلیلی است از وضعیت حجاز در آستانه ظهور اسلام و سال‌های نخستین بعثت پیامبر (ص), نیز اقدامات جانشینان آن حضرت .بخش چهارم 'عرب در ایران 'نام گرفته و به بررسی فتوحات مسلمانان در ایران و گسترش اسلام در ایران و فروپاشی سلطنت ساسانی اختصاص یافته است .در فصل پنجم درباره چگونگی پدیدآمدن موالی و وضعیت و موقعیت آنها, همچنین نهضت‌های ایرانی بحث شده که از آن جمله‌اند :نهضت شعوبیه, قیام ابومسلم, قیام سنباد, و قیام مقنع .بخش ششم با عنوان 'دنیای هزار و یک شب 'توصیفی است از تاریخ ایرانیان در خلافت عباسی, زهد و زاهدان, مناظرات اهل کتاب, بیت الحکمه و معتزله, برمکیان, رواج رسوم ایرانی, زندگی عامه, خرم دینان و سرخ علمان, نفوذ ترکان در بغداد, قیام صاحب الزنج و بردگان, اقطاع و اقطاع‌داران و امارت استکفا و استیلا .بخش هفتم با عنوان 'رستاخیز ایران 'نیز به خلافت عباسی پس از هارون الرشید, مسائل جانشینی امین و مامون و قدرت‌گیری و ظهور تدریجی حکومت نیمه مستقل طاهریان و سپس حکومت صفاریان اختصاص یافته است .بخش هشتم شامل یادداشت‌ها, بخش نهم حاوی گزیده مراجع و بخش دهم متضمن فهرست عام متن است .