نگاهی به نقش MVNO ها در بازار ارتباطات سیار

امروزه کارشناسان اقتصادی در تلاشند که از جزیی ترین فرصت ها، حداکثر بهره برداری را به عمل آورند؛ به همین سبب با توجه به شرایط همواره راه حل هایی جدید به سرمایه گذاران و بازیگران بازار، معرفی می کنند. در حال حاضر، بازار ارائه خدمات ارتباطی سیار در برخی نقاط دنیا با چالش هایی روبه رو شده است؛ یکی از مهم ترین این چالش ها، اشباع بازار است. در این مقاله به یکی از رایج ترین راه حل ها برای برخورد با این پدیده می پردازیم. شایان ذکر است که می توان از این راه حل برای بازارهایی با وسعت جغرافیایی گسترده، که امکان پوشش و ارائه خدمات درهمه نواحی آن فراتر از پتانسیل اپراتورها است و برای آنها صرفه اقتصادی بسیار کمی دارد، استفاده کرد.
از طرفی، با بهره گیری از این راه حل، شرکت ها و بنگاه های کوچک می توانند با سرمایه گذاری کم به بازار ارتباطات سیار وارد شوند و به ارائه خدمات متناسب با آداب و رسوم آن نواحی بپردازند. بازار ارتباطات سیار کشور ما نیز چنین وضعیتی دارد. رشد و پیشرفت تکنولوژی های مرتبط با خدمات ارتباطی سیار و ارائه سرویس های متنوع و جذاب در بازار، سبب شده که در چند سال گذشته، در اکثر جامعه شاهد استقبال بی نظیر اقشار مختلف جامع از این خدمات باشیم که این موضوع خود سبب افزایش علاقه سرمایه گذاران برای کسب مجوز ارائه این خدمات در این بازار ها شده است . اما پس از عبور از این مرحله و پوشش مناسب اپراتورها، این بازار ها کم وبیش به وضعیت اشباع و بعضاً فوق اشباع نزدیک شدند. به همین جهت، سازمان های رگولاتوری، اعطای مجوزهای جدید را در بازارهای اشباع شده مناسب ارزیابی نمی کردند و بر این باور بودند که اعطای مجوز جدید، به درآمدها و پویایی بازار ضربه می زند. از سوی دیگر، مسدود شدن امکان سرمایه گذاری در بازار، در طولانی مدت، ضربه ای جدی به فعالان این صنعت محسوب می شد و در عین حال، فعالیت و میزان درآمد اپراتورهای موجود در این بازارها را محدود می کرد.
● یک راه حل: MVNO
با بررسی شرایط این بازارها و پتانسیل اپراتورهای موجود آنها، راه حلی مناسب برای خارج ساختن بازار از حالت رکود و امکان تداوم سرمایه گذاری در این بازارها از سوی سازمان های رگولاتوری و اپراتورها انتخاب گردید. به این ترتیب که اپراتورهایی «مجازی» در کنار اپراتورهای موجود در بازار با مجوزی محدود ایجاد گردند. مجازی بودن این اپراتورها به این جهت است که باند فرکانسی خاص و مجوزی مبنی بر ایجاد شبکه ای جدید به آنها اعطاء نمی گردد. این اپراتور را با نام MVNO می شناسند. در حال حاضر، تعریف و ساختار این گونه اپراتور ها کاملاً مستند شده است؛ گرچه عموماً همه این تعریف ها بیشتر از منظر هدایت شبکه به MVNO توجه کرده اند تا تعریف آن به عنوان عاملی تجاری و مرتبط با مشتری. از دید هدایت شبکه، به ساده ترین بیان می توان گفت که یک MVNO، واحدی است که یک سرویس موبایل را بدون داشتن مجوز باند فرکانسی مربوط به آن، ارائه می کند و لزوماً، همه یا نهایتاً یکی از عناصر زیرساخت شبکه سیار را در اختیار ندارد.
از منظر تجاری و مسائل مرتبط با مشتری، یک MVNO واحدی است که مشتری گمان می کند این واحد اپراتور سیار اوست؛ در حالی که MVNO ملزم به داشتن یا ساماندهی و مدیریت همه یا بخشی از شبکه فیزیکی اصلی زیرساختی نیست. در واقع MVNO توافقی است کلی و گسترده که به اپراتور شبکه سیار( MNO) امکان فروش حجم زیادی از خدمات را می دهد؛ این امر را یا با فروش مجدد و بسیار متنوع تر و تخصصی تر خدمات یا به وسیله میزبانی یک سرویس به عنوان یک MVNO روی شبکه بازارهای دیگر انجام می شود. در ابتدایی ترین سطح، این توافق می تواند شامل این موارد باشد: عرضه مجدد SIM با عنوان تجاری دیگر یا احتمالاً گوشی های جدید، داشتن روش های فروش مخصوص به خود، افزایش توجه به نیاز مشترکان ، ایجاد و تنوع بخشیدن به سرویس های ارزش افزوده و به طور کلی، انجام مجموعه اقداماتی در راستای افزایش درآمد اپراتور دارای مجوز و حتی افزایش تعداد مشترکان این اپراتور. به طور کاربردی می توان گفت که یک MVNO در حقیقت یک فروشنده و MNO یک تولیدکننده است.
در حال حاضر، همه MNOها صاحب همه قسمت های مربوط به زنجیره تهیه و تولید سرویس سیار هستند و آنها را مدیریت می کنند.
به طور کلی در مدل ارائه خدمات توسط MVNO، سه اصل اساسی وجود دارد:
۱) کلیه خدماتی که برای هر دو طرف (MNO و MVNO) از همان ابتدا سودمند است، باید به بازار ارائه شود.
۲) اگر تداخلی در ارائه این خدمات بین اپراتور و MVNO و یا بین MVNOها وجود دارد، حتی الامکان باید برطرف شود یا کاهش یابد.
۳) هر آنچه امروزه جزو نیازها و تقاضاهای جدید بازار قرار می گیرد، باید از طرف MVNO ارائه شود.
MVNO و سازمان تنظیم مقررات نظر کلی و جهانی حاکم در زمینه تنظیم مقررات برای MVNOها این است که مقررات آن باید توسط توافقات تجاری تعریف و مشخص شود و سازمان تنظیم مقررات نباید دخالتی در آن داشته باشد. در حالی که این مسأله از یک سو بسیار هوشمندانه است، از سوی دیگر بهانه ای است برای برخی قانون گذاران تا کلاً MVNOها و هر مسأله مربوط به قانون گذاری و تنظیم مقررات مربوط به آنها را کنار بگذارند. این امر، ممکن است به ضرر MVNO تمام شود زیرا در حالی که MVNO به یک توافق تجاری سودمند دوطرفه با یک MNO رسیده است، این MNO هنوز ممکن است یک رقیب بالفعل یا بالقوه برای MVNO به شمار رود. می توان گفت که MVNO ها به کمک و مساعدت سازمان تنظیم مقررات و حتی پشتیبانی MNOها و MVNOهای دیگر نیاز دارد. نکته جالب آنکه در برخی نواحی همانند اتحادیه اروپا که برخی قوانین آزاد تجاری حکم فرماست، روابط تجاری دیگری نیز در این رابطه شکل می گیرد، به طور نمونه، در این اتحادیه یک MVNO حق دارد که آزادانه کالاها و سرویس های خود را در سایر کشورهای عضو اتحادیه جابه جا کرده یا حتی سرویس هایی را در آنجا راه اندازی کند. البته هنوز موانع عملی زیادی بر سر این وجود دارد که به پشتیبانی و کمک سازمان تنظیم مقررات نیاز دارد و باید فراتر از مسأله رسیدن به توافقات تجاری با یک اپراتور میزبان در هر عضو اتحادیه، به این مسأله پرداخت.
● نقش MVNE در این بازی؟
در کنار مقوله اپراتورهای مجازی که فقط از ساختار و امکانات شبکه ای یک اپراتور میزبان استفاده کرده و به ارائه سرویس می پردازند، مجموعه های دیگری تحت نام MVNE شکل گرفته اند که به عنوان یک بازوی دیگر اجرایی در زمینه راه اندازی و توسعه شبکه اپراتور فعالیت می کنند. یک MVNE زیرساخت لازم برای ارائه سرویس های مختلف را، از تأمین عناصر شبکه، کنترل و اداره شبکه تا عملکردهای مربوط به پشتیبانی BSS /OSS، عرضه می کند.MVNE نقش میانه ای را بین MVNOهایی که نمی خواهند هیچ کنترلی روی عناصر شبکه داشته باشند و آنهایی که خواهان کنترل کامل هستند، ایفا می کند. بسیاری از MVNOها کاملاً به زیرساخت شبکه بی سیم تحت نظر و اداره اپراتور شبکه سیار میزبان، اعتماد می کنند؛ در حالی که MVNOهایی هم وجود دارند که می خواهند خود صاحب یا اداره کننده عناصر شبکه خود باشند MVNEها نقش میانه ای را در این زمینه ایفا می کنند؛ یعنی آنها می توانند مواردی را برای MVNO فراهم کنند که به این وسیله MVNOها آن چه را لازم دارند خود انجام دهند. برای مثال، یک MVNE می تواند نیازهایی از قبیل HLR، SMSC، MMSC یا عناصر بالاتر شبکه از قبیلGGSN،OSS/BSS را برای MVNO فراهم کند.

mobile.teyf.ir

منبع : گروه طیف