در سونا چه می‌گذرد؟

می‌گویند روزی یک خانم فنلاندی قصد داشت برای شوهرش گوشت خرس سرخ کند اما ظرف او به طور اتفاقی درون آتش افتاد. شوهرش برای خاموش کردن آتش با ترکه‌های چوبی دست به کار شد و این ماجرا به اختراع سوناهای هیزمی‌ منجر شد!......
البته با شما موافقم که این داستان زیادی ‌عجیب به نظر می‌رسد اما این موضوع را نمی‌توان انکار کرد که فنلاندی‌ها علاقه بسیار شدیدی به سونا دارند. در فنلاند بیش از ۵/۱ میلیون سونا وجود دارد. می‌گویند شمار سوناها در کشور فنلاند از تعداد خودروهای این کشور بیشتر است و برای هر ۴ نفر یک سونا وجود دارد.
در قدیم سوناهای سنتی با هیزم و چوب گرم می‌شدند. در واقع مردم درون اتاقی هیزم جمع می‌کردند و آن را آتش می‌زدند، سپس دودها را از روزنه ورودی آن خارج می‌کردند و با پاشیدن آب روی سنگ‌هایی که در اثر گرمای هیزم داغ شده بود، بخار درست می‌کردند. درجه حرارت درون این سوناها بین ۸۰ تا ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد بود ولی وجود رطوبت حالت و شدت گرما را بیشتر می‌کرد.
‌● رسوم فنلاندی‌ها در سونا
جالب است بدانید عده‌ای از فنلاندی‌ها بر سر اینکه چه کسی می‌تواند مدت بیشتری در گرمای شدید سونا دوام بیاورد با هم شرط‌بندی و رقابت می‌کردند. البته هیچ آماری از میزان حمله‌های قلبی ناشی از این کار در دسترس نیست!
حتی فنلاندی‌ها برای تکمیل این وضعیت شکنجه‌آمیز با استفاده از ترکه‌های چوبی خودشان و دیگر کسانی که در سونا بودند را کتک می‌زدند تا به قول خودشان انرژی بیشتری را از حرارت مرطوب سونا بگیرند.
● محلی برای مذاکرات
در فنلاند سونا محلی برای مراودات سیاسی و اقتصادی مهم و ملاقات‌های تجاری و بازرگانی است. در این محیط افراد دور از هرگونه تشخص لباسی با هم گفتگو می‌کنند. حتی خالی از لطف نیست بدانید که سونا محل مورد علاقه رییس‌جمهور فقید فنلاند نیز بود و وی بسیاری از تصمیمات سیاسی خود را در آنجا می‌گرفته است.
سونا از جمله مکان‌های مورد علاقه‌ای است که فنلاندی‌ها مصرانه مهمان‌های خود را به آنجا دعوت می‌کنند. گرچه این دعوت برای مهمان‌های خارجی چندان قابل تحمل نیست اما بهتر است بدانید نقطه لذت‌بخش پاسخ مثبت دادن به این دعوت زمانی است که شما از سونا بیرون می‌آیید و در یک بالکن یا اتاق‌نشیمن یک لیوان نوشیدنی خنک در دست می‌گیرید و حس می‌کنید از گرما نجات پیدا کرده‌اید.
● سونا در سراسر جهان
امروز سونا در همه جای دنیا مورد استفاده است. از درون خانه‌ها و آپارتمان‌های کوچک تا کنار ساحل دریاها و دریاچه‌ها و هتل‌ها.
به نظر می‌رسد با پیشرفت علوم، سونا نیز در محاصره فن‌آوری درآمده و با استفاده از اجاق‌های الکتریکی یا ترموستات که از راه دور و با تلفن موبایل کنترل می‌شوند، گرم می‌شود.
● در سونا چه اتفاقی می‌افتد؟
به محض ورود به سونا، بدن به گرما واکنش نشان می‌دهد. درجه حرارت بدن به ۳۹ درجه سانتی گراد می‌رسد. مویرگ‌ها گشاد می‌شوند. منفذهای پوست باز می‌شود و شروع به تعریق زیاد می‌‌کند. جریان خون و جابه‌جایی مواد در بدن افزایش پیدا می‌کند. تعداد ضربان های قلب از متوسط ۷۰ به ۱۰۰ عدد در دقیقه می‌رسد. راه‌های تنفسی بازتر می‌شوند. تنفس بهتر و راحت تر انجام می‌شود و میزان دریافت اکسیژن بر اثر تاثیر هوای خشک و گرم بیشتر می‌شود. روی تنفس پوست تاثیرعالی می‌گذارد و باعث سریع شدن سوخت‌وساز سلولیت و چربی‌ها می‌شود. همچنین سونا باعث بالا رفتن مقاومت در مقابل عفونت های ویروسی می‌شود و ترمیم سلول‌ها را تسریع می‌کند.
● پیش از وارد شدن به سونا چه کنیم؟
پیش از وارد شدن به سونا باید دوش بگیرید. در بدو ورود به داخل سونا، حتی المقدور در موقعیت خوابیده قرار بگیرید. از سکوهای پایین شروع کنید زیرا درجه حرارت کمتر است. در شروع، زمان کوتاهی را در سونا بمانید و زمانی که بدن به آن عادت کرد تا ۳۰ دقیقه می‌توانید در سونا استراحت کنید.
● فواید بهداشتی سونا
در فنلاند مدارس و مراکزی برای یادگیری این مسایل وجود دارد. سونای بخار برای پوست بسیار مفید است و بعد از آن بهترین زمان برای کیسه کشیدن یا اپیلاسیون کردن است. رطوبت موجود در سونا سبب از بین رفتن چین و چروک‌های روی پوست و تامین رطوبت مورد نیاز آن می‌شود. می‌گویند سونای خشک برای لاغر شدن مناسب است اما به گفته کارشناسان سونای خشک تنها سبب از دست دادن آب بدن می‌شود و در پی مصرف آب وزن کاهش یافته مجددا باز خواهد گشت. هرگاه به سونای خشک می‌روید حتما حوله خود را نیز به همراه برده و روی سکویی که می‌نشینید، پهن کنید. در غیر این صورت امکان مبتلا شدن به بیماری‌های قارچی زیاد است. قبل و بعد از سونا نیز حتما باید دوش بگیرید.
البته فراموش نکنید که بدن انسان به حس‌کننده‌های فراوانی مجهز است که آنها به او می‌گویند چه فعالیتی را انجام دهد و از چه فعالیتی خودداری کند. رفتن به سونا برای افراد مبتلا به آسم، نفس تنگی یا بیماری‌های قلبی مناسب نیست، پس بهتر است از آن دوری کنند و در صورت تمایل به استفاده حتما با پزشک‌شان مشورت کنند.
● انواع سونا
▪ سونای خشک: میزان رطوبت در ایـن سونا ۵ تا ۱۰ درصد و درجه حرارت ۹۰ تا ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد است.
▪ سونای مرطوب: میزان رطوبت در این سونا ۱۵ تا ۳۰ درصد و درجه حرارت ۷۵ تا ۸۵ درجه سانتی‌گراد است.
▪ سونای بخار: میزان رطوبت در این سونا ۴۰ تا ۶۵ درصد و درجه حرارت ۴۵ تا ۶۵ درجه سانتی‌گراد است.
▪ حمام بخار: میزان رطوبت در این سونا ۱۰۰ درصد و درجه حرارت ۴۰ تا ۴۵ درجه سانتی‌گراد است.
▪ سونای مادون قرمز: در این سونا بر خلاف دیگر سوناها از حرارت‌دهنده مادون قرمز استفاده می‌شود (در سوناهای سنتی از کوره‌های با منبع انرژی گاز، الکتریسیته یا چوب استفاده می‌شد). در سونای مادون قرمز و یا اینفرارد فضای اتاق گـرم نمی‌شود بلکه بدن افراد داخل سونا به طور مستقیم توسط پرتوهای مادون قرمز گرم می‌شود.
▪ سونای گیاهان معطر: این نوع سونا هم نوعی از سونای بخار است که در آن اسانس گیاهان معطری همچون اوکالیپتوس، نعناع، دارچین، لیمو و کاج روی سنگ‌های هیتر سونا پاشیده می‌شود تا عطر آنها در فضا پخش شود. رایحه این‌گونه گیاهان بسیار نشاط‌آور و شفا بخش است.

ترجمه: سمیه مقصودعلی
منبع: فیگارو

منبع : روزنامه سلامت